نام پژوهشگر: نازنین کوه زاد

بررسی نقوش و نمادهای آئینی در سفالینه های دوران اسلامی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده معماری و هنر 1389
  نازنین کوه زاد   عباس اکبری

موضوع این پژوهش، بررسی نقوش و نمادهای آئینی در سفالینه های دوران اسلامی ایران می باشد. نوع پژوهش، نظری-کاربردی، روش تحقیق تاریخی- توصیفی، شیوه کار اسنادی و ابزار گردآوری اطلاعات، فیش برداری، مشاهده و تصویربرداری از کتب و آثار تاریخی موزه ها و سایتهای باستان شناسی می باشد. تعدادی از آثار دوران اسلامی به صورت نمونه انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است و سپس این آثار به دو روش کمی و کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. با مطالعه بر روی نقوش آثار سفالین دوران اسلامی و با توجه به پیشینه پرمایه این هنر زیبا، به این نتیجه دست می یابیم که اکثر نقوش بکار رفته بر روی این آثار با اعتقادات، باورها، تفکرات مذهبی و آئینی، آداب و رسوم، فرهنگ و حتی سیاستهای زمان پیوندی زیبا، محکم و سازگار یافته اند و به صورت کتابی می توان تاریخ را در بطن این آثار یافت. در این پژوهش، به صورت اختصاصی به نقوش و نمادهای آئینی پرداخته شده است؛ بررسی این نقوش و نمادها به شناخت بهتر و بیشتر باورها و اعتقادات مذهبی، آئینها و اعتقادات هنرمندان و خالقان این آثار یاری می رساند و این وجه تمایز میان این پژوهش با سایر تحقیقاتی است که در زمینه بررسی آثار سفالی و نقوش آنها انجام شده است. در پایان نیز به این نتیجه دست یافته ام که، اکثریت نقوش بکار رفته شده بر روی آثار سفالی، معنا و مفهوم خاصی دارند و برای رساندن پیام و منظور بخصوصی که مد نظر هنرمند بوده و در جریان فرهنگ، جامعه و سنت حضوری پررنگ داشته اند، مورد استفاده قرار گرفته اند.