نام پژوهشگر: حسن نامور

رابطه ی دین و اخلاق از دیدگاه غزالی و خواجه نصیرالدین طوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده الهیات 1388
  حسن نامور   علیرضا اژدر

یکی از مهمتری مباحث فلسفه اخلاق ، رابطه ی دین واخلاق می باشد . مساله ای که در این مبحث بیشتر مورد توجه می باشد میزان وابستگی واتکاء اخلاق به دین است .آنچه در این تحقیق پی گرفته شده ، پاسخ به سه پرسش ذیل از دیدگاه غزالی وخواجه نصیر الدین طوسی است . 1- دین تا چه حد در تعیین اصول کلی اخلاقی دخالت ونقش دارد؟ 2- دین تا چه حد در تعریف وتوصیف معنایی این اصول نقش دارد؟ 3- دین تا چه حد در تعیین مصداق عینی وجزئی این اصول دخالت دارد؟ برای تحقق این مهم ابتدا به تعریف چیستی دین واخلاق پرداخته شده ، سپس ضمن تمهید مقدمه ای درباره پیشینه تاریخی بحث در میان فلاسفه غربی ومتفکرین مسلمان ، پاسخ هر یک از اندیشمندان یاد شده مورد بررسی قرار گرفته ودر پایان به مقایسه وجود اختلاف و شباهت آرای آن دو پرداخته شده است.که طبق تحقیق صورت گرفته از آنجا که غزالی اشعری مسلک است به تبعیت از اشاعره اساس را در اخلاق بر دین(وحی) بنا نهاده ومعتقد است عمدتاَ تا بدون وجود دین ونظر خداوند متعال مبنی بر حسن بودن یا قبیح بودن امری ، هیچ امری ذاتا خوب و بد نمی باشد لذا اخلاق کاملاً وابسته به دین است واخلاق جدا از دین مفهومی ندارد. اما خواجه نصیرالدین طوسی معتقد است که اصول اخلاقی اصول ثابتی هستند که همه انسانها بر اساس عقل می توانند آنها را درک وکشف کنند ودین وظیفه تایید این اصول را بر عهده دارد ولی از آن جا که در برخی از جزئیات عقل انسان نمی تواند وارد شود لذا لازم است که دین وشرع وظیفه بیان جزئیات را بر عهده گرفته وبا تبیین شیوه عمل افراد در جزئیات آنها را به سوی تهذیب نفس وکمال انسانی رهنمون سازد.