نام پژوهشگر: حوریه سادات برهانی

کار از راه دور در جامعه اطلاعاتی شناخت دیدگاه های روزنامه نگاران همشهری آن لاین و جام جم آن لاین و مدیران ارشد آنها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1387
  حوریه سادات برهانی   هادی خانیکی

بررسی ها در روند نظام اشتغال نشان می دهد که معنای کار و ساخت بازارهای اقتصادی در دوران های گوناگون زندگی بشری معنای متفاوتی را به خود گرفته است. بدون شک عصر حاضر که عصر اطلاعات نام گرفته، در کنار تغییرات بی شماری که در تمام عرصه های زندگی بشری ایجاد کرده، معنا و مفهوم کار و اشتغال را نیز دستخوش تغییرات بسیاری کرده است. رویکرد اقتصادی در جامعه اطلاعاتی به نقش روزافزون اطلاعات در فرایند تولید، توزیع و مصرف، به ویژه در زمینه نوآوری و رقابت اشاره دارد. در جامعه اطلاعاتی نوع جدیدی از تقسیم کار مطرح می شود و در نتیجه آن مشاغلی از میان می رود و مشاغلی جدید پدید می آید، در این میان ساختار اقتصادی ناگزیر است تا خود را با حوزه های تازه هماهنگ کند. در این جوامع، اطلاعات منبعی اقتصادی تلقی می گردند و سازمان ها برای افزایش کارآیی خود، بر استفاده بیشتر از اطلاعات تأکید می ورزند تا نوآوری ها تقویت گردد، موقعیت اقتصادی بهبود یابد و در نهایت سبب ارتقای کیفیت ابزارها و خدمات شود. یکی از خصیصه های مهم جوامع اطلاعاتی تغییر حرفه ها و مشاغل است. هرگاه حرفه ها در فعالیت های اطلاعاتی تمرکز یابند به جامعه اطلاعاتی وارد شده ایم. به بیان دیگر، در جامعه اطلاعاتی از کارهایی که قدرت جسمی و مهارت های یدی را می طلبد، کاسته شده و نیاز به کارهایی با مهارت بالا افزایش می یابد . امروزه، تغییر مشاغل و توزیع آنها مرکز ثقل بیشتر نظریه های معتبر در مورد جامعه اطلاعاتی است. «کار از راه دور» یکی از امکانات بالقوه ای است که عصر اطلاعات برای جوامع فراهم آورده است. این پژوهش بر پایه آن ضرورت به بررسی نگرش کاربران تکنولوژی های نوین ارتباطی در سازمان های جدید رسانه ای پرداخته است. روزنامه های همشهری آن لاین و جام جم آن لاین از آن رو که نخستین نهادهای مطبوعاتی ایران در خصوص روزنامه نگاری آن لاین بوده اند, موضوع تحقیق کار از راه دور قرار گرفته اند. البته یکی از اهداف اصلی تحقیق مقایسه نگرش روزنامه نگاران و مدیران ارشد آنها با یکدیگر در این حوزه نیز بود که به دلیل عدم همکاری مدیران این روزنامه ها، این امکان برای محقق فراهم نگردید. در راستای این نگرش سنجی و با بهره گیری از روش کیو، 71 گویه بر اساس منابع نظری مطالعه شده طراحی شد که در قالب پرسشنامه در اختیار روزنامه نگاران این دو روزنامه قرار گرفت و نتایج آن با استفاده از نرم افزار کوانل تحلیل شد. بررسی گویه های مورد اختلاف و توافق روزنامه نگاران به خوبی نشان داد که بر خلاف انتظار، این دو گونه روزنامه نگاران در خصوص کار از راه دور نگرشی کلی و انتزاعی دارند و فاصله آنها تا رسیدن به یک نگاه خاص و انضمامی تا حدودی زیاد است؛ این مسئله در حالی بود که تعداد بسیاری از این روزنامه نگاران در حال حاضر به انجام کار خود به شیوه کار از راه دور مشغول بودند.