نام پژوهشگر: داود فرایی

قاعده لاضرر در فقه و حقوق موضوعه ایران ( با رویکردی بر مبانی فقهی حضرت امام خمینی قده)
پایان نامه 0 1380
  داود فرایی   محمد موسوی بجنوردی

در این پایان نامه که قاعده لاضرر در فقه و حقوق موضوعه ایران مورد بررسی قرا رگرفته و در هفت فصل تدوین یافته است ، هدف اساسی شناخت دیدگاه ویژه حضرت امام خمینی (قده ) در مقابل سایر فقها و اندیشمندان بوده است و اینکه معظم له وقتی قاعده لاضرر را امر حکومتی می دانند از چه جایگزینی در امور غیرحکومتی بهره می گیرند و در مواردی چون وضو یا روزه و یا بیع ضرری بر چه مبنایی تعیین تکلیف نموده و وجوب را مثلا از وضو و روزه ضرری و یا لزوم را از معامله غبنیه بر می دارند. البته تبعا در این مقایسه اقوال و نظرات بزرگان فقه و اصول به تفصیل مورد مداقه و کنکاش قرار گرفته است و در ضمن به بررسی کلیاتی پیرامون این قاعده ، مستندات آن ، سیری در مفردات و نیز تنبیهات مربوط به آن پرداخته شده است و فصل خاصی به تبیین مبنای حضرت امام خمینی (قده) پیرامون مفهوم حکم حکومتی و تاریخچه آن و لزوم تشکیل حکومت و نمونه هایی از احکام حکومتی و ... اختصاص یافته است . در قسمت دیگری از این پژوهش بین قاعده لاضرر از نظر اسلام با آنچه در متون حقوقی و بویژه حقوق غرب سو استفاده از حق نامیده می شود، مقایسه صورت پذیرفته است و در همین راست تفوق و غنای حقوق اسلامی و بالاخص فقه شیعه نسبت به سایر نظامهای حقوقی بیان شده است . در آخرین فصل نیز کاربرد قاعده لاضرر در حقوق مورد عنایت قرار گرفته و به موادی از قانون اساسی و مدنی به نحو مبسوط اشاره شده است .