نام پژوهشگر: الهام سادات ایوبی

تأثیر فهرست معانی در حاشیه ، استفاده از فرهنگ لغت و یا خلاصه نویسی در یادگیری ضمنی و یادآوری واژگان زبان دوم بوسیله زبان آموزان سطح متوسط
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - سبزوار - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  الهام سادات ایوبی   ضرغام قپانچی

عوامل مختلفی می توانند بر روند یادگیری ضمنی لغات در هنگام خواندن تأثیر بگذارند. از جمله این عوامل در دسترس داشتن فهرست معانی فارسی یا انگلیسی در حاشیه متن، استفاده از فرهنگ لغت و یا خلاصه نویسی است. این پایان نامه به بررسی و مقایسه ی اثر این چهار عامل افزایش میزان یادگیری ضمنی و یادآوری واژگان می پردازد. بدین منظور 120 زبان آموز سطح متوسط دختر از سه موسسه آموزش زبان در تهران، مشهد و طرقبه (در شمال خراسان) به چهار گروه مختلف تقسیم شدند. گروه اول فهرست ترجمه فارسی لغات را در دست داشتند. گروه دوم معانی انگلیسی لغات را در حاشیه متن در اختیار داشتند. گروه سوم مختار به استفاده از فرهنگ لغت بودند و گروه چهارم علاوه بر داشتن فهرست معانی در حاشیه باید با استفاده از لغات مورد نظر خلاصه ای از متن ها می نوشتند. زبان آموزان با پیش زمینه پاسخگویی به سوالات درک مطلب در یک جلسه خواندن شرکت کردند که شامل دو متن دربردارنده ی واژگان موردنظر بود. لازم به ذکر است که واژگان آزمون در متن با حروف درشت چاپ شده بودند. سپس از هر چهار گروه امتحانی گرفته شد که در آن معانی لغات به زبان فارسی یا انگلیسی خواسته شده بود. زمان پاسخگویی به 30 واژه ی موردنظر 15 دقیقه بود. به منظور تعیین میزان یادآوری واژگان در بلندمدت، پس از 2هفته همان آزمون مجدداً برگزار شد و تعداد جواب های درست ثبت گردید. نتایج حاصل از جدول تحلیل واریانس نشان داد که بین شرایط مختلف یادگیری ضمنی و یادآوری لغات و نمرات زبان آموزان رابطه معنی داری وجود دارد. با این حال پس از بررسی داده ها بوسیله روش چند دامنه ای دانکن تفاوت چشم گیری بین چهار گروه مشاهده نشد. این بررسی نتایج حاصل از تحقیق کارتر و مک کارتی (1988) که در آن ترکیب روش ها برای یادگیری لغت پیشنهاد شده است را مورد تأیید قرار داد. نتایج این تحقیق می تواند راه گشای مدرسین زبان در گسترش دامنه واژگان زبان آموزان باشد. علاوه براین به محققین کمک می کند تا در تهیه و تدوین مطالب درسی و آزمون سازی زبان خارجی همواره بکارگیری ترکیب راهکارهای مختلف را مورد توجه قرار دهند.