موضوع مورد مطالعه در این پژوهش، پهنه بندی خطر سیل خیزی حوضه قلعه چای عجب شیر با استفاده از gis می باشد.با توجه به اهمیت تعیین پهنه سیلاب با دوره برگشت مختلف برای جلوگیری از خطرات سیلاب ها و سامان دهی و بهسازی رودخانه و با مشخص نمودن وضعیت تاًسیسات موجود در مجاور رودخانه ها، نیاز به پهنه بندی سیلاب با دوره برگشت های مختلف می باشد. در این تحقیق ضمن معرفی کاربرد و توانایی های تلفیق مدلhec-ras و arc gis از طریق الحاقیه آن به نام hec-geo ras پهنه بندی خطر سیل در قسمت مهمی از رودخانه قلعه چای انجام شد. بدین منظور ابتدا نقشه tinحوضه با استفاده از نقشه توپوگرافی 50/000 : 1 منطقه، تهیه شد. سپس تمام لایه های اطلاعاتی مورد نیاز در محیط gis ساخته شد. و پس از تشکیل بانک اطلاعات مکانی، پارامتر های مورد نیاز شامل مسیر رودخانه، مقاطع عرضی، کرانه ها و میزان دبی آب استخراج و وارد مدل هیدرولیکی گردید. پس از محاسبات هیدرولیکی توسط نرم افزار hec- ras ، نتایج حاصل برای ترسیم نقشه های پهنه بندی سیلاب با دوره های برگشت 5، 25 و 50 ساله به محیط gis ارسال شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد با توجه به این که حوضه مورد مطالعه در منطقه کوهستانی قرار داشته و شیب زیادی دارد، وسعت اراضی در معرض خطر سیل در دوره بازگشت های مختلف تفاوت چشم گیری از هم ندارند. از این نظر نتایج تحقیق با تحقیق وهابی(1355) در حوضه طالقان رود مطابقت دارد.

چنانچه گفته می شود تغییرات به طور متوالی و به دنبال هم صورت می گیرند در صورتیکه بررسی و درک آنها به صورت موضعی و آهستگی رخ می دهد. در چند سال گذشته، موضوع دریاچه اورمیه به عنوان یک زیست بوم با ارزش و با اهمیت که متعلق به مردم جهان است و تامین کننده تنوع زیستی غنی، ارزش های اقتصادی و ژئومورفولوژیکی می باشد، به یک دغدغه عمومی تبدیل شده است. در طی چند دهه اخیر بر اثر خشکسالی و اجرای طرح های عمرانی نظیر احداث بزرگراه و سدهای متعدد که همزمان به وقوع پیوسته اند، زمینه تبخیر بیش از پیش دریاچه اورمیه فراهم گردیده و وسعت دریاچه کاهش یافته است، در نتیجه تاثیرات دینامیکی عوامل در حال حاضر باعث بهم خوردن شرایط محیطی نواحی اطراف دریاچه اورمیه شده و اشکال ژئومورفولوژیکی پلایا در این نواحی رخنمون بیشتری یافته است. با توجه به اهمیت این مسئله محیطی و همچنین کمبود داده های برداشت شده زمینی، با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی می توان تغییرات بوجود آمده در منطقه را بررسی نمود. در این پژوهش تغییرات کرانه های رها شده از آب دریاچه ارومیه طی 23 سال (1990 – 2013 میلادی) مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از سه تصویر ماهواره لندست 5 سنجنده tm و سه تصویر ماهواره لندست 8 سنجنده oli استفاده شد. مرز پلایای دریاچه ارومیه با استفاده از مدل ارتفاع رقومی منطقه استخراج و به عنوان محدوده مورد مطالعه در بررسی روند تغییرات معرفی شد. تغییرات کرانه های رها شده از آب دریاچه ارومیه در 5 کلاس آب، شوره زارهای حاشیه دریاچه، پهنه های آبرفت های جوان و مخروط افکنه ها، پهنه های رسی- نمکی و تپه های رسی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که بیشترین تغییرات مربوط به کلاس آب می باشد که در طول 23 سال حدود 32 درصد کاهش داشته است. همچنین مناطق مساعد برای کشاورزی در حال تغییر به سمت مناطق نامساعد کشاورزی می باشند. در این پژوهش از طبقه بندی نظارت شده با الگوریتم حداکثر احتمال استفاده شده است. صحت طبقه-بندی با ضریب کاپا مورد ارزیابی قرار گرفت و برای سال های 1990 و 2013 به ترتیب 0.90 و 0.93 محاسبه شد. در روند پژوهش از نرم افزار های arcgis 10.2، envi 5.1، erdas 2014، global mapper 16 و excel 2013 استفاده شد.

چکیده ندارد.