مبنا و هدف جهاد در اسلام پاکی و هدایت، ایثار و اصلاح امور انسان ها می باشد در صورتی که جنگ های مختلف تاریخ بشر بر مبنای سلطه طلبی و اهداف توسعه طلبانه صورت گرفته اند و جز کشتار و خونریزی عواقبی نداشته اند حضرت علی (ع) در طول حیات خویش یکی از جهاد گران برجسته اسلام بوده است. ایشان با وجود داشتن روحیه ی مبارزه و شجاعت همیشه اولویت را به صلح داده اند در تمام اعمال و سخنانش اولویت را به صلح داده اند و تعهد اصولی و سرسختانه او به ضرورت حفظ صلح، درمیان امت و در زندگی شخصی و عمومی و در حقوق سیاسی و اجتماعی برای او سنگین تمام شد. در برخورد اعمال سیاسی امام، هدف، ارشاد و اصلاح است، نه انتقام و سرکوب و همواره صلح از اولویت برخوردار است. امیرالمومنین(ع) بر مبنای اصول اعتقادی و اخلاقی مسائل زیر را در نظر داشته اند: رعایت حقوق انسانی در جنگ صلح طلبی ، ضرورت و بصیرت، آگاهی و جنگ توجه به مسائل معنوی، شهادت طلبی، صبر و بردباری، نیایش، اعتقاد به امدادهای غیابی، توجه به نقش خدا و تاثیرات آن در جنگ، هدفمندی و رهایی بخشی در جنگ.امام اصولی را در باب مسائل مدیریتی و تاکتیکی در جنگ مطرح می کند و همیشه مسلمانان و پیروان خود را به شناسایی دشمن و آمادگی در مقابله ایشان فرا می خواند. ایشان جهاد را امری مقدس می دانند که باید با هدفمندی الهی و صلح طلبانه در مواقع خاص مورد استفاده قرار گیرد.