نام پژوهشگر: مهران گلستان

پژوهش برای تدوین دانشنامه تطبیقی وقایع 328 الی 736 هـ ق.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1390
  مهران گلستان   سید سعید زاویه

"پژوهش برای تدوین دانشنامه تطبیقی وقایع 328 الی 736 هجری قمری"، یک پژوهش تطبیقی است که بر محور مطابقت تاریخی اتکا دارد و مفهوم آن در یک بیان روشن این است که در این پژوهش تلاش شده تا انسان وارد گذر زمان شود و با مدنظر قرار دادن نگاهی تطبیقی، بتوان تحلیلی درست تر از فرهنگ، تمدن، تاریخ و هنر ایرانی - اسلامی ارائه کرد. بنیاد نظری آن شامل مروری بر تاریخچه دانشنامه نویسی ـ نظام دایره المعارفی و ذکر ایرادات وارده است. آنچه در این پایان نامه گرد آمده است مجموعه ای است از ثبت وقایع عظیم لشکرکشی و قتل و غارت ها و عزل و نصب ها، حوادث طبیعی نظیر زلزله، باران و تگرگ های ویرانگر که تاریخ نگاران از آن یاد کرده اند، آتش سوزی ها (همچون مسجد جامع اصفهان)، و سال نگارش کتاب های مهم در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی، تولد و مرگ بزرگان این سرزمین و ... که همگی در کنار هم، علل ترقی و تنزل قوم ایرانی و مراحل تمدن و عوامل عمده این سیرهنری را در گستره چهارصد ساله مورد بررسی قرار می دهد. این مجموعه حاوی مجموعه اطلاعات گوناگونی است شامل 4 جدول از اسامی اشخاص، سلسله ها، بناها و سال ساخت بناها و 42 صفحه جدول که هدف 400 ساله می باشد که عنوان ها و مدخل های آن به ترتیب سال هجری قمری تنظیم شده است و در زیر هر سال قمری معادل میلادی آن سال نیز ذکر شده و برای آنکه محققان در تبدیل سالهای قمری به میلادی و همچنین تبدیل آن دو، به سال هجری شمسی به سهولت بیشتری دست یابند ضمیمه ای در پایان آورده شده است. این پژوهش، تحقیقی برای اندازه گیری و سنجش و آمار نیز هست، همچون تعداد مساجد ساخته شده در دوران حکومت یک حاکم و حتی تعداد مساجد ساخته شده در دوره ای مشخص مثل سلجوقیان و ... این بیان به خوبی در جداول آشکار است. هرچند می توان آنرا بهبود بخشید. پژوهش حاضر را می توان به عنوان یک منبع اولیه، برای آشنایی با فرهنگ و هنر و تمدن ایران در بازه چهارصدساله مورد بررسی، بشمار آورد و بر این باور نوشته شده است که اصولا فهم و درک تاریخ هنر ایران، بدون مطالعه کنترل شده روابط بین پدیده ها، بی معنا خواهد بود. مقصود اصلی اینگونه پژوهش ها تشویق و ترغیب دانشجویان به نگاهی منطقی، اصولی، ساختاری و نشان دادن کیفیت هیجان انگیز دانستن فرهنگ و هنر سرزمینمان به گونه ای کلی و در عین حال در یک نگاه است.