نام پژوهشگر: مرضیه زالی

بررسی مهم ترین آثار ادبی میخائیل نعیمه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1390
  مرضیه زالی   رحمت پورمحمد

در این پژوهش ، مهم ترین آثار ادبی میخائیل نعیمه شاعر دوره ی معاصر عربی را مورد بررسی قرار می دهیم . میخائیل نعیمه یکی از نویسندگان ادبیات مهجر بوده که دو محیط عربی و آمریکایی را تجربه کرده است . رساله ی حاضر در شش فصل تنظیم شده که دربرگیرنده ی محورهای ذیل می باشد : در فصل اول ضمن ارائه ی مختصری از زندگی نامه ی میخائیل نعیمه ، به معرفی زادگاه شاعر ( روستای بسکنتا ) و نیز محیطی که شاعر زندگی ادبی خود را در آن سپری کرده و شخصیت ادبی و فرهنگی و جایگاه وی در ادبیات معاصر می پردازیم . در فصل دوم به تعریف ادبیات مهجر ، زمینه ها و عوامل ، انگیزه ها و نتایج آن پرداخته و ضمن معرفی مکاتب ادبی آن یعنی انجمن قلم و گروه اندلسی ها ، به بررسی جایگاه نعیمه در ادبیات مهجر و انجمن قلم می پردازیم . در فصل سوم دیدگاه های نعیمه در زمینه های مختلف را بررسی می کنیم و در فصل چهارم به معرفی آثار نعیمه در زمینه های گوناگون می پردازیم . و در فصل پنجم و ششم که بخش اصلی پژوهش را در برمی گیرد به بررسی و تحلیل داستان های کوتاه و مجموعه اشعار وی می پردازیم . در این پژوهش ، داستان های کوتاه میخائیل نعیمه شامل کتاب های أکابر و کان ما کان و أبوبطه را مورد نقد و تحلیل قرار می-دهیم . از شاخص ترین ویژگی داستان های کوتاه نعیمه ، وفور مضامین اجتماعی و بیان دردهایی همانند فقر و بیچارگی ، فاصله طبقاتی ، خیانت در کانون خانواده و ... می باشد . نعیمه در تمامی داستان هایش تلاش کرده است که مشکلات مردم ، مسائل اجتماعی ، اعتقادی ، دینی و فرهنگی و ... را منعکس نماید . او در داستان های خود به زندگی اقشار مختلف جامعه می پردازد . در این پژوهش همچنین ، دو مجموعه ی شعری همس الجفون و نجوی الغروب معرفی و مورد نقد و تحلیل قرار گرفت . خاطر نشان می شود که تا حد زیادی سعی شده است اشعار با نگاهی جدید و در عین حال عمیق و با تأمل تحلیل شود . سبک شعری نعیمه به سبک نثر او بسیار نزدیک است . زبان او ناب و صاف و انباشته از تعبیرهای صیقلی و تصاویر هنرمندانه و انتخاب شده است . در شعر نعیمه اشتیاق به وطن و میل به راز و نیاز کردن با آن وجود ندارد ، در صورتی که گرایش به وطن از ویژگی های برجسته ی شعر شعرای مهجر ( چه شمالی و چه جنوبی ) است .