نام پژوهشگر: فاطمه مهرپویا

نفد فرهنگ غرب در آثار داستانی فارسی (معاصر)
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  فاطمه مهرپویا   ناصر علیزاده

از قرن سیزدهم هجری ایرانیان در معرض جریان نوظهوری به نام فرهنگ غربی قرار گرفتند که به دلیل عدم آگاهی از پیامدهای پذیرش آن تحت تاثیر و نفوذ آن ،ریشه های بومی و سنتی خود را از دست دادند. پس از مشروطه و در پی انقلاب ادبی که در ایران صورت گرفت، عده ای از روشنفکران متوجه بحران هویتی که ملت ایران در آن گرفتار بود، شدند. بنابراین تلاش خود را جهت آگاه سازی مردم و نجات آنها معطوف نمودند. جمالزاده از نخستین کسانیست که در آثار داستانی خود به بیان این مساله در قالب نوین داستان کوتاه پرداخته است. پس از او صادق هدایت با گرایش شدید ناسیونالیستی خود، سعی بر آگاه سازی ملت ایران نمود. بزرگ علوی نیز در ادامه راه هدایت کوشید به معرفی عناصر بیگانه در فرهنگ اصیل فارسی بپردازد، و راهی را که جمالزاده آغاز کرده بود، آل احمد با نمودن راه حل های مقابله با جریان فرهنگ غربی به انجام رسانید. بررسی همه جانبه آثار این بزرگان نشان می دهد که وجه مشترک تلاش تمامی آنان تاکید برحفظ فرهنگ بومی و ملی با پناه بردن به گذشته و سنت بود که در آثار خود گاه به زبان طنز و زمانی به کنایه و گاه در پوششی از عتاب و انتقاد به بیان آن پرداخته اند.