چکیده: تیلریوز ناشی ازتک یاخته تیلریا یکی از بیماریهای مهم و خطرناک مناطق گرمسیری و تحت گرمسیری می باشد که همه ساله در این مناطق مخصوصا ایران خسارات اقتصادی زیادی را بدنبال دارد.بیماری توسط کنه منتقل شده و شیوع بیماری با فصل پیدایش کن? ناقل در فصل بهار شروع و تا فصل پاییز ادامه می یابد. در این تحقیق سعی گردیده تا نشانه های بالینی تیلریوز در گوسفند و بز بررسی شود و شباهتها، تفاوتها و ارتباط آنها با سن و جنس دامها تعیین گردد. این تحقیق به مدت 90 روز از تاریخ5/3/90 لغایت 5/6/90 در شهرستان گنبدکاووس انجام گرفت. در این مدت حدود 300 راس گوسفند و بز مورد بررسی قرار گرفتند که از میان آنها 50 نمونه بیمار بر اساس نشانه های بالینی و بررسی گسترش خون جدا شد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، علائم بالینی تیلریوز در گوسفند و بز قابل تشخیص بوده ودر مجموع نشانه های بالینی بیماری در گوسفند واضحتر از بز میباشد. نشانه های بالینی قابل اعتماد برای تشخیص بالینی تیلریوز درگوسفند و بز شامل تب ، تاکی کاردی ، سرفه ، افزایش تعداد تنفس ، کمرنگی مخاطات ، بی اشتهایی ، کاهش تعداد حرکات شکمبه و بزرگی عقده های لنفاوی میباشند. فراوانی موارد سرفه، صداهای غیر طبیعی ریوی، بی اشتهایی و کاهش حرکات شکمبه به طور معنی داری (p<0.05) در گوسفندان مبتلا بیشتر از بزهای بیمار میباشد. کلمات کلیدی: تیلریوز – گنبد کاووس – گوسفند - بز

بالانس منفی انرژی در در طی دوران پس از زایش در گاو شیری یکی از معضلات اصلی در این صنعت می باشد به طوری که اکثر بیماری های متابولیک و تولید مثلی در این زمان به وقوع می پیوندد.یکی از راه های مفید در جهت کنترل و پیشگیری از این معضل اندازه گیری bhba در گاوهای تازه زا است.هدف از این مطالعه بررسی میزان بالانس منفی انرژی و مشخص کردن رابطه آن با بیماری های مهم دوره انتقالی بوده است. مواد و روش ها : تعداد 200 گاو شیری در 2-4 هفته پس از زایش از گاوداری های شهرستان قم در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند وبلافاصله پس از خون گیری دستگاه کتون متر آماده شد و یک قطره خون روی نوار قرار گرفت و میزان bhba و گلوکز تعیین شد. سپس در فرم های مخصوصی مشخصات دام ها ثبت گردید و هر دام تا یک ماه از لحاظ وقوع بیمای های متابولیک مورد پایش قرار گرفت و در نهایت با استفاده از روش های آماری نتایج بررسی گردید. نتایج: بیماریهای ثبت شده پس از زایمان در گاوهای مورد مطالعه شامل موارد زیر بود: جفت ماندگی 20 مورد (56/9%)، متریت 2 مورد (95/0?)، تب شیر 3 مورد (44/1%)، لنگش 1 مورد (47/0?)، کتوز 2 مورد (95/0%)، ورم پستان 3 مورد (44/1%)، کبد چرب 1 مورد (47/0%)، و جا به جایی شیردان 2 مورد (44/1%) بودند. انجام آزمون آماری تی- استودنت اختلاف معنی داری را بین میانگین تعداد زایمان، دوره باز قبلی، bhba و گلوکز گاوهای مبتلا به بیماریهای پس از زایمان و گاوهای بدون هرگونه بیماری پس از زایمان نشان داد (05/0 p<). با استفاده از آزمون آماری تی- استودنت مقایسه میانگین پارامترهای مورد مطالعه در دو گروه گاوهای با عیار سرمی بتاهیدروکسی بوتیرات بالای 1000 و پائین 1000 مشخص گردید که بین میانگین تعداد زایمان، میانگین دوره باز دوره قبل، bhba، وزن گوساله های متولد شده و گلوکز خون گاوهای دو گروه مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود داشته (05/0 p<) ولی میانگین شیر تولیدی در دوره قبلی دو گروه اختلاف معنی داری با یکدیگر ندارند (05/0 p>). مقایسه پارامترهای مورد مطالعه در گاوهای تک قلوزا با دو قلوزا با استفاده از آزمون آماری تی- استودنت اختلاف معنی داری را بین تعدا زایمان و عیار سرمی bhba نشان داد (05/0 p<) ولی سایر پارامترهای مورد مطالعه در دو گروه گاوهای تحت بررسی با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشتند (05/0 p>). همچنین 17/55% از گاوهای با عیار سرمی بالای 1000 دچار بیماریهای مختلف پس از زایمان بودند در صورتیکه 8/6% از گاوهای گروه با عیار سرمی کمتر از 1000 درگیر بیماریهای مختلف پس از زایمان بودند و اختلاف بین دو گروه از این نظر نیز بسیار معنی داربود (05/0 p<).

امروزه بیماری یون بیشتر از هر زمان دیگری در مرکز توجه عده کثیری از محققان در زمینه بیماری های باکتریایی و دامپزشکان و متخصصین بیماری های داخلی دام های بزرگ قرار گرفته است.علاوه بر این اطلاعات روز افزونی مبنی بر ارتباط عامل این بیماری با بیماری کرون انسان باعث شده است که به این بیماری نه تنها از دیدگاه اقتصادی بلکه از جهت بهداشت عمومی نیز بها داده شود

باتوجه به اینکه گوساله های مادهء امروز، گاوهای شیری فردا هستند و هرگونه اشکالی که در سیستم پرورش گوساله وجود داشته باشد غیر از ضررهای ناشی از تلفات گوساله ها می تواند در آینده بر روی تولید گاوهای شیری تاثیر منفی بگذارد. بیماریهای دستگاه تنفس مانندپنومونی آنزئوتیک از جمله عواملی هستند که بر روی سلامتی گوساله ها تاثیر مهمی دارند. از فاکتورهای مستعد کننده برای ابتلاء به این بیماریها می توان تجمع گازهای زیان آور، افزایش یا کاهش بیش از حد رطوبت و دما را نام برد که این عوامل مستقیما" در ارتباط باتهویهء جایگاه گوساله ها می باشند . در یکی از دامداریهای صنعتی اطراف شهر تهران اصلاحاتی در جایگاه گوساله ها انجام شد. بدین ترتیب که با برداشت پنجره ها و افزایش هواکشها وضعیت تهویه جایگاه نگهداری گوساله ها بهبود یافت . نتیجهء این اصلاحات کاهش درصدگوساله های مبتلا به بیماریهای تنفسی به میزان 24، کاهش درصد تلفات دراثر بیماریهای تنفسی به میزان 5ˆ2 و کاهش درصد کل تلفات به میزان 6ˆ9 بود .