نام پژوهشگر: انسیه موسویان

بررسی طنز و فکاهه در شعر کودک و نوجوان دهه هشتاد
پایان نامه 0 1391
  انسیه موسویان   نعمت الله ایران زاده

رشد چشمگیر ادبیات کودکان و نوجوانان و به ویژه شعر در سالهای اخیر این انتظار را ایجاد می کند که شاعران و نویسندگان کودک و نوجوان در آثارشان به طنز توجه ویژه ای نشان دهند و از کارکردها و قابلیت های این گونه ی ادبی در آثارشان بهره ببرند. موضوع این پژوهش، به بررسی و تحلیل نمونه اشعار طنزآمیز کودک و نوجوان در دهه ی هشتاد اختصاص یافته است. این بررسی در سه حوزه ی «ساختار»، «موضوع و مضمون» و «شگردها و تکنیک های طنزپردازی» انجام شده و هدف آن شناخت شگردهای مورد استفاده ی شاعران مطرح و برجسته ی کودک و نوجوان در سروده هایشان و نیز چگونگی استفاده از این شیوه هاست. برخی از یافته های این پژوهش بدین شرح است: از میان شگردهای طنزآفرینی در کلام ، بعضی از شگردها در شعر کودک و نوجوان کاربرد بیشتری دارد. «طنز موقعیت» پرکاربردترین شگرد در بین نمونه شعرهای بررسی شده است. پس از آن «مهمل نویسی و بی معنی نویسی» «کاریکاتورسازی»، «بازی های زبانی و بیانی» «غافلگیری» و «استدلال طنزآمیز» در رده های بعدی قرار دارند. هم چنین« بازی ، شیطنت و سرگرمی»، «مضامین مدرسه ای»، «اجتماعی» ، «خانواده» و «دغدغه های دوران نوجوانی» از مضامین مورد توجه شاعران طنزپرداز کودک و نوجوان است. شعر طنز نوجوان در مقایسه با شعر طنز کودک، به لحاظ قالب و اوزان ، از تنوع بیشتری برخوردار است.