نام پژوهشگر: محمدحسن عابدی نژاد

چگونگی به کارگیری جلوه های ویژه جهت القای مفاهیم فرهنگ اسلامی و ایرانی در ژانر ماورائی (از منظر تعامل عناصر ساختاری فرم و محتوا) با مطالعه موردی سریالهای اغماء و سوپرنچرال
پایان نامه سایر - دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران 1392
  محمدحسن عابدی نژاد   مسعود اوحدی

یکی از مهمترین اهداف رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران ، انتقال مفاهیم فرهنگ اسلامی و رشدجامعه به واسطه این مفاهیم است. یکی از گونه های نمایشی که به خصوص طی سالیان گذشته درماه مبارک رمضان برای انتقال مفاهیم اسلامی از آنها استفاده شده سریالهای با محوریت موضوعات ماورائی و غیرماد ی همچو ن رو ح و شیطا ن و برز خ و.. . است. ناگفته پیداست که نمایش چنین مفاهیمی نیاز به استفاده گسترده از تکنیکهای جلوه های ویژه دیجیتالی دارد. بررسی جلوه های ویژه این سریالها نشان می دهد که هم دربحث محتوائی و هم در بحث فرم و شیوه اجرائی ضعفهایی دارند که سبب شکاف ذهنی بین آنچه مخاطبان مطابق آیات و روایات از ماوراء تصور کرده اند با آنچه در سریال میبینند میگردد.سه دلیل مهم برای استفاده از جلوه های ویژه دیجیتال وجود دارد، اولین آنها هنگامی است که هیچ راه عملی و زنده ای برای برداشت صحنه مورد نظر فیلمنامه یا کارگردان وجود نداشته باشد. دوم هنگامی است که امکان اجرای زنده وجود دارد اما زندگی بازیگران یا عوامل در معرض خطر قرار میگیرد . و سوم وقتی است که استفاده از جلوه های ویژه دیجیتال نسبت به بازسازی و اجرای همان نما به صورت زنده به صرفه تر باشد. جلوه های ویژه دیجیتال به فیلمساز این اجازه را می دهد که مخاطب را به ماجراجویی در مکانهایی ببرد که دسترسی عموم به آنها امکان پذیر نیست و یا ابدا وجود خارجی ندارند و تنها میتوان آنها را تصور کرد. بررسی خواهیم کرد که اگر جلوه های ویژه به خوبی انجام شود، هرگز به چشم نمی آید، بلکه در بهترین حالت میتواند به پیشرفت روایت کمک کند و به طور شایسته ای ما را ترغیب به متوقف ساختن شگفتی و تحیرمان خواهد کرد. وقتی فیلم یا سریالی را می بینیم که مکانها و شخصیتهای خیالی را به تصویر میکشد، مانند، سیارات دور در جنگ ستارگان یا ناوی در آواتار، با آنکه می دانیم آن اشخاص و مکانها وجود خارجی ندارند اما آنها را باور می کنیم. جلوه های ویژه در قدرتمندترین یکپارچگیشان با روایت میتوانند جنبه های مختلف روایت د ر هر قاب(فریم ) را در یک، بسته بنیادی، آنگونه که تاکنون برصحنه روایت شده ترکیب کنند. جلوه های ویژه میتواند در جهت تغییر دیدگاههای ما و القای درک جدید از رابطه امان با جهان به خدمت گرفته شود. در این پژوهش با بررسی موارد مذکور تلاش میکنیم علاوه بر ارائه مسیری برای دریافت و ادراک مفاهیم عمیق فرهنگ اسلامی، به شیوه های صحیح بازنمائی آنها توسط جلوه های ویژه دیجیتال از طریق بررسی سریالهای اغماء و سوپرنچرال که به عنوان موارد مصداقی و مطالعاتی در این پژوهش برگزیده شده اند بپردازیم.