نام پژوهشگر: راهله افضلی

بررسی ساختار و قدرت پیوند هیدروژنی درون مولکولی β-دی کتون ها و کتو آمین‎ها یی که دارای استخلاف آلکیل و پیریدین در موقعیت های β خود هستند و بررسی ساختار کمپلکس مس آن ها با استفاده از طیف بینی ارتعاشی و محاسبات کوانتومی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1393
  راهله افضلی   محمد وکیلی

ساختار هندسی، پایداری¬های نسبی، طیف ارتعاشی و قدرت پیوند هیدروژنی درون مولکولی ترکیب¬های 4و4-دی¬متیل-1-فنیل¬پنتان¬دی¬اون (dmpd)، 1و1و1-تری¬فلوئورو-5و5-دی¬متیل-2و4-هگزان¬دی¬اون (tfdmhd)، 4و4-دی¬متیل-3-آمینو-1-فنیل¬پنتان¬دی¬اون (dmapd)، 1-(n-پیریدین) بوتان 1و3-دی¬اون (npbd) و همچنین ساختار، قدرت پیوند فلز- لیگاند و طیف ارتعاشی کمپلکس بیس(2و2و6و6-تترامیتل هپتان-3و5-دی اوناتو) مس(ii) cu(tmhd)2با استفاده از روش dft و mp2 با سطوح و توابع پایه مختلف مورد مطالعه قرار گرفت. با مقایسه¬ی نتایج نظری (ساختار، نوارهای ارتعاشی، جابجایی¬های شیمیایی، aim و nbo) با تجربی، ساختار و قدرت پیوند هیدروژنی ترکیبات فوق مورد بررسی قرار گرفت. مدل پیوستار قطبش پذیر (pcm) جهت محاسبه¬ی پایداری در محلول¬های ccl4 و ch3cn انتخاب شد. جهت بررسی بیشتر اثر استخلافات، ترکیب¬های فوق با ترکیب¬های مشابه هر کدام مقایسه شدند. در ترکیب dmpd مشخص گردید که اختلاف انرژی بین سه کنفورمر سیس-انولی پایدار، اندک است. بر طبق مطالعات نظری، در ترکیب dmpd، قدرت پیوند هیدروژنی در حدود kcal/mol 8/16 است. وجود همزمان گروه¬های ترشری بوتیل (t-but) و فنیل در dmpd، قدرت پیوند هیدروژنی را نسبت به ترکیب¬های مشابه همچون بنزوئیل¬استون (ba) و 5و5-¬دی¬متیل¬2و4-¬هگزان¬دی¬اون (dmhd) افزایش می¬دهد. نتایج nmrحضور هر دو توتومر کتو و انول را در نمونه ثابت می¬نماید. محاسبات aim مشخص کرد که قدرت پیوند هیدروژنی در ترکیب tfdmhd در محدوده¬یkcal/mol 0/20-1/17 است که نشان می¬دهد قدرت آن بیشتر از ترکیب¬ مشابه آن، تری فلوئورو¬ استیل استون (tfaa) و کمتر از dmhd است. انتسابات طیف ارتعاشی به طور کامل انجام شد و مشخص شد که در این ترکیب، سه گونه¬ی سیس-انولی پایدار در نمونه وجود دارد. محاسبات نظری نشان داد که قدرت پیوند هیدروژنی در ترکیب dmapd به دلیل وجود گروه حجیم ترشری بوتیل بیشتر از ترکیب مشابه آن 3-آمینو-1-فنیل پنتان دی اون (apbo) است. کمپلکس cu(tmhd)2 تهیه و طیف¬های زیر قرمز نواحی متوسط ، دور و رامان این ترکیب ثبت شده است. مقایسه¬ی نتایج طیف¬سنجی ارتعاشی با اطلاعات حاصل از محاسبات برای بررسی ساختار و پایداری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت مطالعه¬ی اثر جایگزینی استخلاف ترشری بوتیل با متیل، کمپلکس مذکور با کمپلکس بیس¬استیل¬استونات¬مس(ii) cu(aa)2 مورد مقایسه قرار گرفت. انتسابات طیف ارتعاشی به طور کامل انجام شد. مقایسه¬ی نتایج نظری و تجربی حضور بیش از یک کنفورمر در نمونه را نشان می¬دهد. تمام نتایج نظری و تجربی قدرت فلز-لیگاند در کمپلکس cu(tmhd)2 را بیشتر از کمپلکس cu(aa)2 نشان می¬دهد. ترکیب npbd دارای سه ایزومر بوده که هر ایزومر شامل گونه¬های مختلفی است. محاسبات نظری انرژی پیوند هیدروژنی را در سه ایزومر ترکیب npbd در محدوده¬یkj/mol 77/84-19/75 نشان می¬دهد. مقایسه آن با ترکیبات مشابه نشان می¬دهد که ba > npbd > tfaa با مقایسه¬ی کنفورمر¬ها و بررسی سد چرخش حلقه¬ی پیریدین در آن¬ها مشخص شد، زمانی که نیتروژن در حلقه¬ی پیریدین به صورت آنتی نسبت به حلقه¬ی کی¬لیتی است، پایدارترین گونه است. اما قدرت پیوند هیدروژنی در گونه¬ی گوچ بیشترین است. طیف 1h nmr ترکیب 3pbdحضور توتومر کتو و دو توتومر انول را نشان می¬دهد.