نام پژوهشگر: امرالله نیکو منش

بررسی فقهی و حقوقی خسارت ناشی از بازداشت متهم بی-گناه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  معصومه طهماسبی   امرالله نیکو منش

این پژوهش به روش توصیفی و کتابخانه¬ای، لزوم جبران خسارت از متهمان بی¬گناه را از دیدگاه فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار می¬دهد. هدف پژوهش، شناسایی حقوق متهمان بی¬گناه متعاقب صدور حکم برائت یا قرار منع تعقیب در فقه و قوانین موضوعه و ضرورت توجیه مسئولیت دولت در قبال متهمان بی¬گناه که بازداشت آنها بلاوجه تلقی شده است، می¬باشد. توجه به سرنوشت متهمینی که تبرئه می¬شوند منحصراً محصول پیشرفت¬های امروزی حقوق نبوده است، انصاف و عدالت از دیرباز فقها و حقوقدانان را بر آن داشته بود که به این امر مهم توجه کنند. در کشور ما با توجه به انطباق قوانین با موازین شرعی به تأسی از اصل چهارم قانون اساسی، جبران خسارت ناشی از احکام قضایی مورد توجه فقهای شیعه قرار گرفته و لزوم جبران آن امری واجب تلقی شده است. به منظور حمایت قانونی از متهمان بی¬گناه و توجه مقنن در ادوار مختلف تاریخ بر احوال بی¬گناهان، پیشینه خسارت¬زدایی از زندانیان بی¬گناه توسط دولت در قوانین موضوعه، مورد بررسی قرار می¬گیرد. بنابراین می¬توان گفت که زندانی کردن بی¬گناهان در دین اسلام چه از سوی افراد و چه از سوی حکومت، موجب ضمان است. حق جبران خسارت از متهم از منظر آیات، روایات و از نظر فقهی بررسی شده است.قواعد فقهی که در این پژوهش آمده از جمله: قاعده لاضرر، من له الغنم فعلیه الغرم و لایبطل دمٌ امرء مسلمٍ می¬باشد. قبل از اسلام نیز ادیانی چون یهود، زرتشت و مسیح هر کدام با منش خاصی در جامعه بشری آن دوران، حکومت