تأثیر آموزش به روش نقشه مفهومی بر مهارت های تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری

چکیده  پیش زمینه و هدف: پرورش مهارت های فکری دانشجویان همیشه مسئله پیچیده ای در آموزش بوده و امروزه حالت جدی تری به خود گرفته است. روش های متداول آموزشی ازجمله سخنرانی که به عنوان روش غالب در نظام آموزش عالی به کار می رود، سبب گسترش سبک انفعالی می شود که مطابق آن تفکر انتقادی به معنای واقعی نادیده گرفته می شود. این مطالعه به منظور بررسی تأثیر آموزش به روش نقشه مفهومی بر مهارت های تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری انجام شد.  مواد و روش ها: در یک مطالعه نیمه تجربی با طرح دو گروهی قبل- بعد آموزش، 40 نفر از دانشجویان ترم سوم پرستاری با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص داده شدند. دانشجویان گروه مداخله به مدت شش جلسه دوساعته و گروه کنترل پنج جلسه دوساعته به ترتیب تحت آموزش با روش نقشه مفهومی و روش مرسوم و سنتی قرار گرفتند. تفکر انتقادی با استفاده از پرسشنامه مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) قبل و بعد از مداخله در دو گروه بررسی شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار 19 spss صورت گرفت.آمار توصیفی و نیز آزمون های آماری تی زوج و مستقل به کار گرفته شد.  یافته ها: نتایج نشان داد که استفاده از آموزش به روش نقشه مفهومی، سبب افزایش معنادار میانگین نمرات پس آزمون در گروه مداخله نسبت به پیش آزمون شده است (001/0p=). میانگین نمرات تمامی ابعاد تفکر انتقادی در گروه مداخله به جز حیطه های ارزشیابی و استدلال استقرایی نسبت به گروه کنترل پس از استفاده از نقشه مفهومی به طور معناداری افزایش یافته بود و این در حالی است که گروه کنترل فقط در دو حیطه ارزشیابی (004/0p=) و استدلال استقرایی (003/0p=) توانست معناداری آماری را به خود اختصاص دهد.  بحث و نتیجه گیری: بکار گیری روش های آموزشی فعال ازجمله روش نقشه مفهومی می تواند باعث ارتقای مهارت های تفکر انتقادی به عنوان یک اصل اساسی، در دانشجویان گردد.  کلیدواژه ها: نقشه مفهومی، مهارت های تفکر انتقادی، آموزش پرستاری  مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره دوازدهم، شماره پنجم، پی درپی 58، مرداد 1393، ص 385-379  آدرس مکاتبه: دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، تلفن: 2754961-0441  email: [email protected]