بررسی اثر شوک‌های قیمت نفت و تحریم‌های اقتصادی بر خلق نقدینگی بانک‌ها در ایران

خلق نقدینگی یکی از نقش‌هایی است که بانک‌ها در قالب تئوری واسطه‌گری مالی ایفا می‌کنند و مؤلفه‌های آن به‏طور نظری با اقتصاد در ارتباط هستند. در این مطالعه با استفاده از روش برگر و باومن (2009)، که شاخصی را برای اندازه‌گیری خلق نقدینگی معرفی کرده است و به­کارگیری روش داده‌های پنل نامتوازن، خلق نقدینگی 21 بانک ایرانی پذیرفته شده در بازار سرمایه به صورت سالانه از سال 1385 تا 1397 مورد محاسبه قرار گرفته و اثر تحریم‌های اقتصادی و همچنین تکانه‌های قیمت نفت بر خلق نقدینگی بانک‌های ایرانی بازبینی شده است. نتایج نشان‌دهنده اثرات منفی و معنادار تکانه‌های قیمت نفت بر خلق نقدینگی بانک‌ها می‌باشد. همچنین نشان داده شده است که تکانه‌های قیمت نفت دارای اثرات منفی مستقیم بر خلق نقدینگی درون ترازنامه و نیز خلق نقدینگی کل می‌باشند. تحریم‌های اقتصادی نیز دارای اثرات منفی بر خلق نقدینگی هستند و اثرات منفی تکانه‌های قیمت نفت را تشدید می‌کنند. نتایج این مطالعه، کاربردهای سیاستی خوبی را برای سیاست‌گذاران پولی فراهم می‌آورد.   طبقه‌بندی JEL: C23، F51، G21