سید مسعود منوری
دانشیار، گروه ارزیابی و امایش سرزمین،دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
[ 1 ] - ضرورت انتخاب مدل بهینه مکان‌یابی لندفیل های شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار
زمینه و هدف: مکان‌یابی محل مناسب برای دفن پسماند از ضروریات طرح‌های توسعه شهری است. توسعه پایدار را می‌توان به معنای شناسایی ویژگی‌ها و دارایی‌های منحصربه‌فرد هر منطقه دانست که مزیت‌های هر منطقه را برجسته نموده و ذی‌نفع‌های منطقه و منابع را حول چشم‌انداز برخاسته از آمایش سرزمین سوق می‌دهد. توسعه‌ی فضایی لندفیل‌های شهری در پهنه‌ی سرزمین مجموعه مخاطرات و تهدیداتی است که از منابع مختلف انسانی به م...
[ 2 ] - ارایه معیارهای مناسب برای برنامهریزی صنعت گردشگری در روستاهای ساحلی (مطالعه موردی: جزیره قشم)
زمینه و هدف: صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساختها برای نیل به توسعه پایدار محسوب میگردد و رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامهریزی مدیریتی مؤثر است. در این پژوهش برنامهریزی و اولویتبندی پنج دهستان جزیره قشم بنامهای رمکان، دولاب، سوزا، حومه و صلخ جهت توسعه گردشگری مدنظر میباشد. روش بررسی: بر اساس روش دلفی (Delphi) معیارهای گردشگری در چه...
[ 3 ] - بررسی آلودگی ناشی از شیرابه در محل دفن پسماندهای شهر رشت
زمینه و هدف: بررسی محیط‌زیستی و بهداشتی محل دفن پسماندهای شهری به دلیل ایجاد آلودگیهای مختلف، از اهمیت زیادی برخوردار است. مهمترین آلاینده محل دفن، شیرابه ناشی از پسماندها میباشد. شیرابه پسماند می‌تواند با نفوذ به آبهای سطحی و زیرزمینی موجب آلودگی این منابع شود. محل دفن پسماند رشت در کنار یکی از سرشاخه‌های رودخانه سیاهرود قرار دارد. این رودخانه بار آلودگی ناشی از شیرابه پسماند به همراه دیگر...
[ 4 ] - ارایه مدل بهینه توسعه یکپارچه شهری در استان تهران
توسعه شهری لگام گسیخته اثرات سوئی را بر ساختار طبیعت و منابع طبیعی وارد میسازد و منجر به پیامدهای منفی اقتصادی- اجتماعی و اکولوژیکی میگردد. لذا، مطالعات جامعی جهت پشتیبانی مدیریت توسعه شهری در سطح جهان و بالاخص کشورهای در حال توسعه مورد نیاز است. در ایران نیز همچون سایر کشورهای در حال توسعه، شهرگرایی و توسعه شهری روند رو به رشدی دارد. در کانون این تغییرات، استان تهران قرار دارد که به دلیل تمر...
[ 5 ] - کاربرد سنجه های سیمای سرزمین در ارزیابی اثرات تجمعی شبکه جاده ای بر پوشش درختی
سنجههای سیمای سرزمین، ویژگی‌های ساختاری سیمای سرزمین را کمّی می‌کنند. یکی از مزایای استفاده از سنجه‌ها ارزیابی سریع اثر فعالیت‌های توسعه بر محیط زیست به صورت تجمعی است. در این پژوهش اثر تجمعی توسعه شبکه جاده بر لکه‌های پوشش درختی شهرستان‌های گرگان، کردکوی و علی‌آباد در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تهیه نقشه‌های کاربری سرزمین از تصاویر سنجنده‌های TM (1987)و ETM+(2002)ماهواره لن...
[ 6 ] - مقایسه تلفیق تنوع زیستی در فرآیند ارزیابی زیست‌محیطی ایران و کشورهای جنوب آسیا
این نوشتار در رابطه با بررسی تلفیق تنوع زیستی در فرآیند ارزیابی اثراگذاری‌های زیست‌محیطی در ایران است وضعیت موجود را در مقایسه با شش کشور آسیایی دیگر نشان می‌دهد. تحلیل وضعیت برمبنای تعدادی از گزارش‌های ارزیابی اثرگذاری‌های زیست‌محیطی که توسط سازمان حفاظت محیط زیست مورد بررسی قرار گرفته ، میباشد. در این تحلیل نحوه توجهات به تنوع زیستی و مسائل مرتبط با آن، سطوح، اجزا، ساختار و عملکرد تنوع زی...
[ 7 ] - ارزیابی آثار محیط‌زیستی بزرگراه تهران– پردیس بر تخریب اکوسیستم مناطق حفاظت‌شده خجیر و سرخه‌حصار
فعالیت‌های بشر اغلب تأثیرات ناسازگاری بر سیماهای طبیعی سرزمین و اکوسیستم‌ها می‌گذارند. سیماهای طبیعی سرزمین زیستگاهها را دربرمی‌گیرند و ازبین رفتن و قطعه قطعه شدن زیستگاهها، دو تهدید مهم برای تنوع زیستی به شمار می‌روند. ارزیابی آثار محیط زیستی به عنوان یک فرایند سیستماتیک و مستند برای شناسایی و ارزیابی آثار مستقیم و غیرمستقیم پروژههای توسعه‌ای در محیط زیست‌های متفاوت، دربرگیرنده روشی مناسب بر...
[ 8 ] - بررسی جنبه های زیست محیطی ایستگاه انتقال مواد زاید جامد در شهر تهران ( مطالعه موردی مناطق 2 ، 5 و 15)
رشد جوامع شهری ، توسعه شهر نشینی ، پیدایش کلان شهر ها و متعاقب آن افزایش میزان زایدات و زباله های شهری ، علاوه بر افزودن مشکلات شهری ، تهدیدی جدی برای محیط زیست است که این مشکلات از یک سو ، و نیاز به ایستگاه های انتقال جهت تجمع موقت زباله از سوی دیگر ، سبب توجه به این مسئله را فراهم نموده است . هدف این مطالعه برای جنبه های زیست محیطی ایستگاه های انتقال زباله در خصوص وضعیت میزان سروصدا و شیرابه...
[ 9 ] - ارزیابی ریسک مخاطره آتش‌سوزی درجنگل با استفاده از WLC و ANP (مطالعه موردی: حوضه آبخیز 33 و 34 شمال ایران)
آتش‌سوزی جنگل یک مسئله عمده محیط زیست میباشد که منجر به آسیب های اقتصادی و زیست محیطی می‌شود. آتش‌سوزی جنگل ها یکی از مخاطرات محیطی طبیعی در ایران میباشد. کنترل این آتش‌سوزی‍ها بصورت طبیعی غیر‌ممکن است اما با استفاده از نقشه مناطق خطر آتش‌سوزی جنگل می‌توان مناطق دارای ریسک بیشتر را شناسایی و آتش‌سوزی را به حداقل رساند. بنابراین تهیه نقشه مناطق خطر آتش‌سوزی جنگل به عنوان یک راهکار مناسب برای ...
[ 10 ] - Metal Pollution Assessment in Soil Samples of Mining Area, Shahr-E-Babak, Iran
Objective: Metal concentrations in 53 soil samples of Shahr-e-Babak were determined. Methods: Assessment of enrichment factor and geo-accumulation index revealed higher degree of contamination of Cd, Pb, and Cu in soil samples. Moreover, results of metal fractionation study revealed high amount of Cd and Pb are associated in weakly bounds may lead to environmental risk of these metals. Result...
[ 11 ] - بررسی توانایی گیاه نیلوفر آبی سفید (Nymphaea Alba) در کاهش فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و منگنز) از محلول های آبی
افزایش جمعیت، گسترش صنایع، ازدیاد مصرف آب و در نهایت آلودگی رو به رشد آبهای جاری به دلیل عدم کنترل مسیر پساب خروجی از کارخانجات، مناطق شهری و کشاورزی موجب پایین آمدن کیفیت آب ها گشته است. از این میان فلزات سنگین را می توان نام برد که در جریان خودپالایی رودخانه ها کاهش نیافته بلکه در رسوبات بستر رودخانه ها و گونه های مختلف آبزیان تجمع می یابند و بالاخره بزرگنمایی زیستی را موجب شده و در زنجیره غذ...
[ 12 ] - بررسی آلودگی ناشی از شیرابه، در محل دفن پسماندهای شهر رشت
بررسی محیط زیستی و بهداشتی محل دفن پسماندهای شهری به دلیل ایجاد آلودگیهای مختلف، از اهمیت زیادی برخوردار است. مهمترین آلاینده محل دفن، شیرابه ناشی از پسماندها می باشد. شیرابه پسماند می تواند با نفوذ به آبهای سطحی و زیر زمینی موجب آلودگی این منابع شود. محل دفن پسماند رشت در فاصله 15 کیلومتری رشت و در منطقه سراوان واقع شده است.این محل در کنار یکی از سرشاخه های رودخانه سیاهرود، به نام رودخانه کچا...
[ 13 ] - کاربرد تحلیل حساسیت و تکثیر خطا در تصمیم‌گیری‌های فضایی چند معیاری (مطالعه موردی: مکان‌یابی توسعه شهری در استان تهران)
در وضعیت‌های مربوط به جهان واقعی، اطلاعات قابل دسترس برای تصمیم‌گیران به لحاظ خطاهای اندازه‌گیری و ادراکی بیشتر غیر‌مسلم و نادقیق‌اند. روش‌های تصمیم‌گیری فضایی چند معیاری، بیشتر بدون توجه چندان به خطاها در داده‌های ورودی و گسترش این خطاها در راه‌حل‌های مترتب بر مساله به کار گرفته می‌شوند. این در حالی است که عدم قطعیت می‌تواند در هر یک از لایه‌های داده‌ای در طی تحلیل گسترش یابد و با دیگر منابع خ...
[ 14 ] - ارزیابی توان سرزمین برای شناسایی مناطق مناسب توسعه گردشگری با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)
در این تحقیق به‌منظور تخصیص اراضی برای توسعه اکوتوریسم از روش ارزیابی چند معیاره مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکه‌ای و منطق فازی استفاده گردید. معیارهای اکولوژیکی شامل خاک، اقلیم، منابع آب، زمین‌شناسی و فیزیوگرافی و معیارهای اقتصادی و اجتماعی شامل کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از اراضی ساخته‌شده، فاصله از جاذبههای دیدنی و فاصله از امکانات گردشگری شناسایی و به روش فازی کمی شدند. جهت تهیه نقشه ک...
[ 15 ] - بررسی نیازهای آموزشی زیست محیطی دانش آموزان استان خوزستان
آموزش محیط زیست را می توان یک نظام فکری جدید عنوان نمود که توسط آن انسان می تواند به طور هماهنگ با طبیعت به زندگی خود ادامه دهد. در این نظام فکری اصول، ارزش ها، عواطف و مسوولیت های فردی و حرفه ای و حتی عادات رفتاری هر فرد و نهایتاً جامعه باید در جهت هماهنگی با طبیعت متحول گردد. در راستای برقراری این نظام فکری و آموزشی، در پژوهش حاضر، نیازهای آموزشی محیط زیست دانش آموزان استان خوزستان مورد بررسی ...
[ 16 ] - بررسی کیفی آب رودخانهی کارون در بازهی اهواز با استفاده از شاخص کیفی آب
زمینه و هدف: رودخانه کارون پرآب ترین و طولانیترین رودخانه کشور است که به علت وجود مراکز متعدد صنعتی و زمینهایکشاورزی و شهرهای بزرگ در حاشیهی آن، موقعیتی راهبردی در منطقهی غرب و جنوبغربی ایران داشته و پایش بهینهی کیفیت آبآن یک ضرورت ملی است. این مطالعه با هدف بررسی کیفیت آب رودخانه کارون در بازهی اهواز، از فروردین تا اسفندماه 1386 با بررسیپارامترهای کیفی آب انجام شد.سازمان بهداشت ملی امریکا) است...
[ 17 ] - آلاینده‌های ناشی از عملیات رنگ در صنایع خودروسازی (مطالعه موردی: سالن رنگ صنایع خودروسازی سایپا
لجن‌رنگ تولید شده در صنایع خودروسازی، به علت وجود عناصر سنگین، توانایی آلودگی بالایی دارد. بر این اساس دفع ناصحیح آن مشکلاتی را برای محیط زیست به بار میآورد. دراین تحقیق، با هدف شناسایی آلاینده های اصلی لجن رنگ و ارایه راهکاری به صرفه برای بازیابی آن، آزمایشها متعددی انجام گرفت که از جمله این آزمایشها می‌توان به طیف‌سنجی فلورسنس پرتو ایکس[1](XRF)، پراش پرتو ایکس[2](XRD) و آزمون آنالیز حرارتی...
[ 18 ] - ارزشیابی محل دفن مواد زاید جامد کرج به روش غربال منطقه‌ای و محلی
مناطق شهری امروزه با مشکلات فزاینده‌ای در رابطه با مدیریت مواد زاید جامد مواجه هستند. افزایش نرخ تولید مواد زاید منجر به بروز معضلات بهداشتی و زیست محیطی شده و نگرانی‌های عموم را در پی داشته است. با توجه به‌این که دفن بهداشتی در حال حاضر کاربردی ترین روش در مدیریت مواد زاید است قرارگیری محل دفن در موقعیتی مناسب اهمیت بسیاری دارد. همچنین ارزشیابی محل‌های دفن در حال استفاده رویکردی مناسب جهت شناس...
[ 19 ] - ارزیابی اثرات زیست محیطی تجمعی شهرک‌های صنعتی شهرستان نظرآباد
چکیده ارزیابی اثرات تجمعی به بررسی آن دسته از اثرات پروژه می‌پردازد که در ارزیابی اثرات زیست محیطی به طور مستقیم نادیده گرفته می‌شود. در این روش اثراتی که در نتیجه اضافه شدن یک فعالیت در ترکیب و تقابل با اثرات دیگر فعالیت‌ها و پروژههای منطقه در گذشته، حال و پروژههای توسعه جدید و قابل پیش‌بینی در آینده به وجود می‌آید، مورد بررسی قرار می‌گیرد. شهرک صنعتی نظرآباد با مساحت 194 هکتار، در موقعیت ...
[ 20 ] - بررسی و مقایسه دو روش کمپوست و دفن پسماندها در شهر خمین با تاکید بر جنبه های اقتصادی و ملاحظات زیست محیطی
چکیده براساس محاسبات انجام یافته در محل دفن پسماندهای شهر خمین روزانه 48 تن پسماند به صــورت غیــر اصــولی دفــن می گردد.این روش سنتی، مشکلات زیست محیطی بسیاری را در پی داشته است و ضرورت اقدامات بهینه سازی را بر مسئولان و مردم آشکار نموده است. جهت کاهش مشکلات دفع پسماندهای شهری، شهرداری خمین در استان مرکزی تصمیم به احداث و بهره برداری از تأسیسات کمپوست گرفته است. مساحت اراضی طرح 2 هکتار و با ...
[ 21 ] - ظرفیت سنجی تولید گاز متان از مواد زاید جامد شهری در شهر لنگرود
تصفیه بیولوژیکی به عنوان موثرترین شیوه به منظورحذف موادآلی موجود در مواد زاید جامد شهری شناخته شده است.تصفیه بیولوژیکی شامل کمپوست هوازی و هضم بی هوازی می باشد و درحال حاضر روش بی هوازی به عنوان یک تکنیک مناسب برای تولید انرژی محسوب می شود. گاز متان حاصل از روش بی هوازی به منظور تولید انرژی و به عنوان سوخت مستقیم و نیز برای کاربردهای مکانیکی مفید می باشد. لذا پژوهش حاضر با انگیزه کاهش گازهای گل...
[ 22 ] - Metal Pollution Assessment in Soil Samples of Mining Area, Shahr-E-Babak, Iran
Objective: Metal concentrations in 53 soil samples of Shahr-e-Babak were determined. Methods: Assessment of enrichment factor and geo-accumulation index revealed higher degree of contamination of Cd, Pb, and Cu in soil samples. Moreover, results of metal fractionation study revealed high amount of Cd and Pb are associated in weakly bounds may lead to environmental risk of these metals. Result...
[ 23 ] - Presenting an Optimal Model for Determining the Potential Areas of Industrial Development in Alborz Province
In this study, three criteria and 10 sub-criteria and 18 indicators based on the ecological, economic and social characteristics of the Alborz province, while reviewing the internal and external resources, and using 30 expert opinions were sought in order to reach a collective consensus. Also to measure their weight, the FAHP fuzzy hierarchy process was used. Then, using weighted linear combina...
[ 24 ] - ارزشیابی مکان دفن پسماندهای شهری در محیط‌های تالابی- مطالعه موردی: شهر شادگان
محل‌های دفن پسماند شهری دارای پتانسیل زیادی در آلوده ساختن محیط زیست و تاثیر بر سلامت انسان به دلیل تجزیه،تولید شیرابه و گازها هستند. این اثرات چنانچه به نحو مناسب مدیریت نشوند در محیط‌های حساس، خسارات زیادی به همراه خواهند داشت.تالاب شادگان در استان خوزستان، در جنوب غربی ایران واقع و جزء تالاب‌های، بین‌المللی میباشد و در معرض بسیاری از عوامل تهدید کننده قرار دارد. یکی از عوامل مهم تهدید کنند...
[ 25 ] - حذف فلزات سنگین از محلول‌های آبی با استفاده از نانو صفحات اکسید گرافن: بهینه سازی با روش سطح پاسخ
Background and Objective: Water pollution due to heavy metals is a critical and increasing problem worldwide. In this study, removal of cadmium and lead heavy metals using a graphene oxide (GO) adsorbent was examined. Materials and Methods: GO nanosheets were synthesized through Hummer’s method, and its characterizations were examined using FTIR, XRD, and SEM. The effect of independent variabl...
[ 26 ] - ارزیابی چرخه حیات صنعت شکر: مطالعه موردی کشت و صنعت امیرکبیر
در جوامع امروزی اهمیت حفاظت از محیط زیست امری بدیهی است ، بنابراین اقدام و اجرای هرگونه برنامه به دانش کافی و شناخت لازم از محیط زیست نیاز دارد. یکی از راه‌های حفظ منابع طبیعی و دست یافتن به توسعه پایدار و به ویژه کشاورزی پایدار، ارزیابی اثرات زیست محیطی فرایند تولید محصولات کشاورزی از طریق روش ارزیابی چرخه حیات یک محصول میباشد. در این مطالعه، از این روش برای ارزیابی اثرات زیست محیطی طبقات آثا...
[ 27 ] - بررسی تغییرات بوم‌سازگان با استفاده از سنجههای سیمای سرزمین و ترسیب کربن شهر تهران.
هدف از این مطالعه بررسی تغییرات بوم‌سازگان در بازه 30 ساله با استفاده از سنجههای سیمای سرزمین و محاسبه ترسیب کربن هست. در این پژوهش ابتدا تصاویر ماهواره‌ای لندست در سال‌های 1986، 1996، 2008 و 2016 استخراج گردید و نقشه‌های کاربری اراضی در شش طبقه انسان‌ساخت، فضای سبز، شبکه راه‌ها، صنایع، کشاورزی و اراضی بایر تهیه شدند. تغییرات سی‌ساله شهر به روش آنالیز گرادیان با استفاده از نرم‌افزار Faragstats...
نویسندگان همکار