مجید مخدوم

[ 1 ] - تعیین آسیب‌پذیری اکولوژیکی بخش پاتم جنگل خیرود با استفاده از روش عینی آسیب‌پذیری

تخریب جنگل‌ها در دهه‌های پایانی قرن گذشته افزایش یافته است. بنابراین توسعۀ صحیح فعالیت‌های انسانی در جنگل‌ها نیازمند آن است که محدودیت‌های محیط‌زیست در فرآیند مدیریت جنگل‌ها مد نظر قرار بگیرد. یکی از اقدامات مناسب در این راستا تعیین آسیب‌پذیری اکولوژیکی است. در تحقیق حاضر، بخش پاتم جنگل خیرود براساس پایداری اکولوژیک با استفاده از روش عینی آسیب‌پذیری طبقه‌بندی شد. نتایج نشان داد که 26 درصد منطقه...

[ 2 ] - قیمت‌گذاری ضمنی فضای سبز شهری با استفاده از روش قیمت‌گذاری هدونیک: (مطالعه نمونه: محله جهانشهرکرج)

ویژگی‌های محیط‌زیستی محل از جمله کیفیت فضای سبز یکی از عوامل تعیین کننده در قیمت ساختمان‌های مسکونی (خانه و آپارتمان) محسوب می شود. دراین پژوهش، تأثیرمتغیرهای فضای سبز شهری بر قیمت ساختمان دربخشی از منطقه یک شهرداری کرج (محله جهانشهر) مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور پرسشنامه‌ای برای مشخصات عمده و قیمت معاملاتی ساختمان طراحی شد. در مرحله بعد، این پرسشنامه با استفاده از اطلاعات ساختمان‌های فر...

[ 3 ] - استفاده از متریک اندازه مؤثر شبکه در تحلیل از هم گسیختگی پوشش‌های جنگلی محدودة اثر جاده در پارک ملی گلستان

از هم گسیختگی یکی از مهم‌ترین فرایندهای فضایی منجر به بروز تغییر در سیمای سرزمین است که شامل تبدیل پوشش یا زیستگاهی خاص به قطعات کوچکتر و دارای ارتباط کمتر و کاهش پایداری و زیست پذیری آنهاست. از مهم‌ترین عوامل بروز از هم‌گسیختگی در زیستگاهها و پوشش‌های طبیعی، جاده‌ها هستند. حضور جاده‌ها در مناطق حساس زیستی، بخصوص مناطق تحت حفاظت، کاهش ارزش‌ها و کارکردهای مؤثر این گونه مناطق را به همراه خواهد دا...

[ 4 ] - برآورد ظرفیت برد اجتماعی– روانی گردشگری در مکان‌های مقدس و پرانرژی (مطالعة موردی: تخت سلیمان ایران)

یکی از اهداف گردشگری و رفتن به دل طبیعت، رسیدن به آرامش درون و جست‌وجوی انرژی‌های طبیعی است. مکان‌های پرانرژی و مقدس زمین، محلی برای تجربة این آرامش هستند. از سال 1384 گردشگری با هدف دریافت انرژی، یا به نوعی گردشگری معنوی در ایران رایج شده است. مکان‌هایی در ایران وجود دارند که دارای نوعی از انرژی به نام انرژی‌های لطیف هستند که در ارتقای سلامت و آگاهی شخصی مؤثرند. از نظر پایداری گردشگری این مناط...

[ 5 ] - ارائة الگوی ارزشگذاری مکانی کارکرد جذب گاز دی اکسید کربن، در جنگل‌های خزری ایران

جنگل‌ها فراهم‌کنندة خدمات اکوسیستمی مهمی هستند که اغلب بازاری برای تعیین ارزش این خدمات وجود ندارد. در میان خدمات غیر بازاری ارائه شده به‌وسیلة اکوسیستم‌های جنگلی، خدمت تنظیم گازهای اتمسفری و بویژه جذب و ذخیره‌سازی دی اکسید‌کربن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است, زیرا گیاهان با جذب دی اکسید‌کربن و استفاده از آن در فرایند فتوسنتز، علاوه بر تولید زیست تودة گیاهی و رها سازی اکسیژن، یکی از مهم‌ترین ذخی...

[ 6 ] - ارزیابی آثار محیط‌زیستی بزرگراه تهران– پردیس بر تخریب اکوسیستم مناطق حفاظت‌شده خجیر و سرخه‌حصار

فعالیت‌های بشر اغلب تأثیرات ناسازگاری بر سیماهای طبیعی سرزمین و اکوسیستم‌ها می‌گذارند. سیماهای طبیعی سرزمین زیستگاه‌ها را دربرمی‌گیرند و ازبین رفتن و قطعه قطعه شدن زیستگاهها، دو تهدید مهم برای تنوع زیستی به شمار می‌روند. ارزیابی آثار محیط زیستی به عنوان یک فرایند سیستماتیک و مستند برای شناسایی و ارزیابی آثار مستقیم و غیرمستقیم پروژه‌های توسعه‌ای در محیط زیست‌های متفاوت، دربرگیرنده روشی مناسب بر...

[ 7 ] - استفاده از اصول محیط زیستی در مسیریابی راه‌آهن با استفاده از GIS مطالعة موردی:راه‌‌‌آهن رشت–انزلی

در پروژه‌های راهسازی به منظور کاهش آسیب رسانی به منابع محیط زیستی و نیل به اهداف توسعة پایدار، ناگزیر باید مشخصه‌های‌محیط زیستی در فرایند مسیریابی دخالت داده شوند.برای رسیدن به این هدف از مسیریابی به شیوة خودکار، با سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده ومسیر راه‌آهن رشت به انزلی به عنوان نمونه موردی انتخاب شد.در همین رابطه ابتدا مشخصه‌های تأثیرگذار بر مسیریابی راه‌آهن شناسایی شدند.این مشخ...

[ 8 ] - چگونه می توان ارزش تولیدات و خدمات اکولوژیکی منابع جنگلی خزری را تقویم کرد؟

فقدان آگاهی علمی از ابعاد کمی و کیفی ارزش اقتصادی تولیدات و خدمات اکوسیستمی حاصل از جنگل ها، در راستای رشته ای از عوامل گوناگون تخریب، تغییرکاربری اراضی جنگلی را به سود فعالیت های دیگر توجیه پذیر ساخته است. عدم برخورداری از چنین آگاهی هایی موجب شده که در ایران، نظیر بسیاری دیگر از کشورهای درحال توسعه، فرایند تصمیم گیری های سیاسی و اقتصادی درمورد استفاده های کنونی و موجودیت آتی منابع جنگلی با ...

[ 9 ] - بررسی وضعیت کمی و کیفی توده های ارس در دامنه های کپه داغ خراسان

به منظور بررسی وضعیت کمی و کیفی جنگل های ارس، توده های جنگلی آن در دامنه های کپه داغ خراسان انتخاب شدند. سپس نقشه های شیب، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا تهیه و پس از تلفیق نقشه های فوق، واحد های شکل زمین نیز آماده شد. با توجه به تیپ بندی بهتر واحد های اراضی بر مبنای ویژگی های فیزیوگرافیک و از سوی دیگر به دلیل اینکه استفاده از روش استراتیفیکاسیون در تیپ بندی موجب می شود که نتایج مشخصه های م...

[ 10 ] - ایجاد مدل طیف قابلیت اکولوژیکی بهره‌وری انسان از پارکها و مناطق حفاظت شده (1)

[ 11 ] - تخصصی نمودن GIS به منظور اجرای خودکار مدل تخریب

کاربرد سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی طی سال‌های اخیر موجب تحول در تجزیه و تحلیل داده‌های مکان دار شده است. این موضوع بویژه در زمینة علوم محیط زیستی که داده‌های مکان‌دار نقش مهمی را در بررسی‌ها ایفا می‌کنند، بخوبی مشهود می‌باشد. اما حجم زیاد داده های مکان‌دار و پیچیدگی نسبی مدل‌های متداول در محیط زیست، باعث زمان َبر بودن فرایند تحلیل می‌شود. بنابراین ضرورت توسعة GIS و تبدیل سامانه‌های اطلاعات جغرا...

[ 12 ] - آمایش سرزمین حوزه های جنگلی ارسباران

فرایند آمایش سرزمین ، تمهیدی است برای بهره برداری بهینه از سرزمین با در نظر گرفتن اصل حفاظت اکولوژیکی . در این پژوهش ، ?مایش سرزمین شش واحد هیدرولوژیک حوزه های جنگلی ارسباران ( مساحت 296690 هکتار) واقع در استان آذربایجان شرقی به منظور تداوم استفاده بهینه از توان سرزمین در جهت بهبود شرایط زندگی و حفظ محیط زیست انجام گرفت . در گام نخست شناسایی منابع اکولوژیکی و اقتصادی اجتماعی منجر به تهیه نقشه ...

[ 13 ] - آمایش سرزمین شش زیرحوزه جنگلی استان فارس رهنمودی برای برنامه ریزی استراتژیک زاگرس

شش زیر حوزه جنگلی استان فارس که در زون زیست – اقلیمی جنگلهای معتدله خزان کننده زاگرس قرار دارند ، نخست شناسایی اکولوژیکی و اقتصادی – اجتماعی شده و نقشه های منابع اکولوژیکی و اقتصادی – اجتماعی آنها در مقیاس 100000: 1تهیه گردید . پس از تجزیه و تحلیل و جمع بندی منابع و و تهیه نقشه اکوسیستم ها ، توان اکولوژیکی این زیر حوزه ها برای کاربرهایی کشاورزی ، مرتعداری ، جنگل داری ، و اکوتوریسم ارزیابی شد و ...

[ 14 ] - وضعیت محیط زیست جهان

[ 15 ] - الگوی ارزیابی تغییرات محیط زیست

[ 16 ] - ارزیابی توان تفرجی جهت طرح‌ریزی تفرجگاه جنگلی در کمربند سبز شمال تهران

پارک‌های جنگلی اطراف تهران با تلاش فراوان در سنوات گذشته احداث شده و می‌توان آثار مثبت و ارزنده آن‌ها را در جامعه شهری و پر‌جمعیت امروزی به‌خوبی درک نمود. منطقه مورد مطالعه در دامنه‌های البرز جنوبی در حریم شهر تهران در قسمت شمال شهر واقع است که شامل 12 زیر‌حوزه آبخیز، از زیر‌حوزه‌های حوزه آبخیز مرکزی است و در واقع قسمتی از کمربند سبز شهر تهران است. به‌طورکلی در این تحقیق ابتدا به شناسایی منابع ...

[ 17 ] - ارزیابی آثار محیط‌زیستی توسعه بر منطقه حفاظت شده کرکس با استفاده از مدل تخریب

از مناطقی که نیاز به پایش مداوم دارند، مناطق حفاظت شده هستند. جهت ارزیابی آثار توسعه در منطقه حفاظت شده کرکس از مدل تخریب محیط‌زیست استفاده شد. اجرای مدل تخریب در مناطق حفاظت‌ شده، مناطق آسیب‌پذیر، مقاوم در برابر فعالیت‌های انسانی، میزان تخریب ناشی از اجرای فعالیت‌ها در گذشته و امکان توسعه در آینده را به صورت کمی نشان می‌دهد. در این پژوهش، نخستین بار واحد‌های هیدرولوژیک به عنوان واحد نشانزد انت...

[ 18 ] - طراحی و مهندسی تفرجگاه جنگلی براساس راهکار خدمات تفصیلی در پارکها و مناطق حفاظت شده

اهمیت پوشش گیاهی و نقش آن در ساختار اکولوژیکی و محیطزیست شهری برکسی پوشیده نیست. پارکهای جنگلی دستکاشت نیزبهعنوان بخشی از جنگل شهری میتوانند علاوه بر تأمین فواید یک جنگل، دارای فواید اجتماعی یک پارک شهری هم باشند و بدینترتیببرای برآوردن نیازهای مختلف تفرجکنندگان بهکار روند. در این مطالعه سطحی معادل 22هکتار جهت طراحی در زون تفرج متمرکز در نظرگرفته شد. سیاست کلی این تحقیق حفظ، ت...

[ 19 ] - سیستمهای پشتیبان تصمیمگیری محیطزیستی ) :(EDSSsبررسی مفاهیم، تحولات و چالشها از گذشته تا کنون

تلاشهای بسیاری در جهت توسعه فنآوری لازم برای آگاهی سازمانهای مدیریت و سیاستگذاری محیطزیست و کمک به آنها در یافتنراهحل مسایل پیچیده صورت پذیرفته است و در نهایت به معرفی سیستم پشتیبان تصمیمگیری محیطزیستی ختم شده است. هدف اینمقاله بررسی مفاهیم، مطالعات، طراحی سیستم و چالشهای پیشروی سیستمهای پشتیبان تصمیمگیری محیطزیستی از گذشته تا کنوناست. سیستم پشتیبان تصمیمگیری به طرق مختلفی تعر...

[ 20 ] - تحلیل گسترش گردشگری بر اساس مدل SWOT (مطالعه موردی: احداث موزۀ میراث روستایی در پارک جنگلی سراوان)

پروژۀ احداث موزۀ میراث روستایی با هدف ارایه عناصر فرهنگ روستایی حوزههای گوناگون گیلان و به تبع آن گسترش توریسم وگردشگری، در مساحتی بیش از 244هکتار در پارک جنگلی سراوان که قسمتی از جنگلهای کم ارتفاع البرز شمالی در جنوب غربی استانگیلان میباشد، به اجرا درآمده است. در این مقاله ضمن تحلیل گسترش گردشگری در پارک جنگلی سراوان با احداث موزۀ میراثروستایی، به ارایهی راهبردها و راهکارهای ...

[ 21 ] - ارزیابی تخریب تا پایداری اکوسیستم جنگل شهری (مطالعه موردی: سوزنی برگان پارک جنگلی سرخهحصار)

با توجه به وجود عوامل متفاوت و پیچیدگی اثرگذاری آنها بر سلامتی و پایداری جنگلهای شهری، این تحقیق تلاش کرده است که باتفکیک مشخصههای اثرگذار در یک اکوسیستم و تقسیمبندی اکوسیستم جنگلی دستکاشت سرخهحصار به واحدهای همگن از لحاظعوامل طبیعی (شیب، جهت، ارتفاع، عمق خاک) و عوامل انسانی (میزان آبیاری و شدت تفرج)، اثر آنها بر پایداری اکوسیستم را موردبررسی قرار دهد. کیفیت سوزنی برگان پارک ک...

[ 22 ] - بررسی الگوی مکانی پارکها در بیستودو منطقه تهران توسط سنجههای سیمای سرزمین

اهمیت فضایسبز در محیط شهری بهویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی، تا آن حد است که بهعنوان یکی از شاخصهای توسعهیافتگی جوامعمطرح و در عین حال معیاری برای ارتقای کیفیت زندگی محسوب میشود. از اینرو، توزیع و پراکنش متعادل آن در سطح شهر از اهمیت ویژهایبرخوردار است. در پژوهش حاضر، سعی شده است تا با مطالعه نحوه ترکیب و توزیع مکانی انواع پارکها که از جمله مهمترین فضاهای سبزشهری محسوب میشوند، بح...

[ 23 ] - انتخاب گونه در طرحهای جنگلکاری براساس ارزیابی توان اکولوژیک در کمربند سبز شمال تهران

ایجاد فضاهای فعال و زنده شهری در کنار شهرها، امری اجتنابناپذیر میباشد. آمایش سرزمین در مکانیابی عرصههای مناسب برایتوسعه جنگل و فضای سبز براساس ویژگی اکولوژیکی آنها به ما کمک میکند. انتخاب گونههای درختی در سطح شهر از وظایف مهمکارشناسان فضای سبز و جنگلداری شهری میباشد و در اینمیان انتخاب گونههای گیاهی مناسب از اساسیترین بخشهای یک طرحفضای سبز موفق است. منطقه مورد مطالعه در دامنهه...

[ 24 ] - تعیین مناطق حساس و آسیبپذیر به چرای دام در جنگل (مطالعه موردی: بخش پاتم جنگل خیرود)

امروزه، با چرای بیش از حد دام از جنگلها روند تخریب آن رو به افزایش گذاشته است و باید با توجه به نقش حیاتی جنگل در حفظ، احیا و مدیریت این موهبت الهی اقدامهایی انجام گیرد .بررسی زیانهای ناشی از چرای دام در جنگلها نشان میدهد که چرای دام در مناطق جنگلی میتواند پایداری اکوسیستم را به خطر اندازد و آثار منفی زیادی را بر اکوسیستم جنگل از جمله خاک، پوشش گیاهی، زادآوری درختان جنگلی ،تنوعزیستی، زمینسیما، ...

[ 25 ] - برآورد ظرفیت برد اکولوژیک اکوسیستمهای جنگلی (مطالعه موردی:جنگل خیرودکنار)

به منظور تعیین امکان برداشت سالانه جنگل، ارایه راهکاری که شاخصهای اکولوژیکی و توان اکوسیستم را مدنظر قرار دهد ضروری و منطقی به نظر میرسد. یکی از مفاهیم اساسی و سودمند در تعیین حدود مجاز تغییرات محیطزیستی جهت حفظ پایداری اکوسیستمها، مفهوم ظرفیتبرد است. بنابراین، بررسی حاضر با بهکار بردن مفهوم ظرفیتبرد به تعیین امکان برداشت سالانه جنگل در بخش گرازبن جنگل خیرود واقع در نوشهر میپردازد. برای این منظ...

[ 26 ] - ارزیابی آثار محیط زیستی طرح جنگل داری با استفاده از مدل تخریب (مطالعه موردی: بخش پاتم جنگل خیرود)

جنگل ها از جمله منابع طبیعی تجدید شونده محسوب می شوند که به دلیل برخورداری از ارزش های فراوان محیط زیستی جایگاه ویژه ای دارند. با توجه به اهمیت جنگل ها به عنوان یکی از عمده ترین منابع توسعه در کشور، اقدام های متعددی در راستای اجرای طرح های جنگل داری در ایران صورت می گیرد. بررسی سوابق موضوعی این طرح ها نشان می دهد که در برنامه ریزی های گذشته، بسیاری از آن ها بدون توجه به ملاحظات محیط زیستی طراح...

[ 27 ] - بررسی الگوی مکانی پارک‌های تهران توسط سنجه‌های سیمای سرزمین

فضای سبز در شهر‌ها و به‌ویژه در شهر‌های بزرگ و صنعتی، دارای عملکرد‌های مختلفی می‌باشد. فضای سبز از یک‌سو موجب بهبود وضعیت محیط‌زیست شهرها شده، از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان برحسب توزیع و پراکنش آن در سطح شهر مهیا می‌کند. در این پژوهش، به‌منظور مطالعه نحوه ترکیب و توزیع مکانی پارک‌های شهر تهران، نقشه پارک‌ها با استفاده از اطلس رقومی بوستان‌های شهر تهران و به کمک نرم...

[ 28 ] - تهیه سیاهه معیار‌ها و شاخص‌های پایش پایداری کارکردهای اکولوژیکی جنگل‌های شمال در سطح واحد مدیریت جنگل (مطالعه موردی: جنگل خیرود نوشهر)

برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار جنگل چرخه‌ای متشکل از طراحی، اجرا و پایش فعالیت‌ها می‌باشد. این چرخه برنامه‌ریزی برای پایش فعالیت‌ها نیازمند توسعه معیار‌ها و شاخص‌هایی است. از سوی دیگر، تغییر در مدیریت جنگل و حرکت از راهکار تولید محصول پایدار به سوی مفهوم پایداری به معنای وسیع‌تر آن، سبب اهمیت یافتن کارکرد‌های دیگر جنگل شده است. امروزه، جنگلداری در جستجوی یک مدیریت چند منظوره می‌باشد که در آن ملاحظ...

[ 29 ] - بررسی تغییرات ساختار ی ناشی از جاده در پارک ملی گلستان در فاصله سال های 1366 تا 1389 با استفاده از متریک های اکولوژی سیمای سرزمین

        افزایش عمق آثار ناشی از فعالیت های انسان موجب شدهاست که پژواک این  فعالیتها در همه مکانها حتی نـواحی کـاملاً طبیعـی (ماننـد پارکهای ملی ) نیز احساس شود.  به         نحویکه وجود  کاربریهای معارض و ناسازگار که با هدف اولیه حفاظت در  آنها در تضاد کامل اسـت ، باعث  تخریب ساختار و جلوگیری از تحقق اهداف و عملکردهای این مناطق حساس و با اهمیت شده است. در می...

[ 30 ] - تعیین کیفیت منظر و نقاط چشم‏انداز به منظور کاربری اکوتوریسم (مطالعه موردی: بخش پاتم جنگل خیرود)

یکی از انواع جهانگردی که بیشترین همخوانی و هماهنگی را با توسعه پایدار می‏تواند داشته باشد، اکوتوریسم یا طبیعت‏گردی است. گرایش اصلی اکوتوریسم، طبیعت و جذابیت‏های آن است. بنابراین در طراحی برای برنامه‏ریزی توسعه، سیماسازی یا ساماندهی منظر برای حفظ منظرهای موجود و یافتن منظره‏های زیبا و سپس جا نمایی موارد توسعه در میان نواحی خوش‏منظره، ضروری است. منطقه مورد مطالعه بخش پاتم جنگل آموزشی و پژوهشی دان...

[ 31 ] - برنامه مدیریت بهینه تفرجی، ابزاری جهت کاربرد مفهوم ظرفیت برد در مدیریت پایدار مناطق تفرجی

افزایش میزان استفاده تفرجی از مناطق طبیعی هم بر منابع محیط‌زیستی آن‌ها و هم بر کیفیت تجربه‌ای که از حضور در طبیعت به‌دست می‌آید، تأثیر می‌گذارد. تعیین این‌که چه میزان استفاده تفرجی از یک منطقه طبیعی قابل پذیرش است، براساس مفهوم ظرفیت برد مشخص می‌شود. تا کنون رویکردهای مختلفی در خصوص برآورد ظرفیت برد تفرجی ارایه شده‌اند که همه آن‌ها بر در نظر گرفتن نمایانه‌ها و استانداردهای ارزیابی برای کیفیت من...

[ 32 ] - تهیه مدل ویژه ارزیابی توان اکولوژیک برای برنامه‌ریزی راهبردی در جنگل خیرود

برنامه‌ریزی جنگل طی فرایند سلسله مراتبی زمانی و مکانی صورت می‌گیرد. تعیین کارکردهای جنگل و طبقه‌بندی اراضی جنگلی برای این کارکردها مهم‌ترین فعالیت در برنامه‌ریزی بلند مدت در سطح سیمای سرزمین است. این موضوع باید با مطالعه خصوصیات رویشگاه و ارزیابی توان اکولوژیک صورت گیرد. تهیه مدل ارزیابی ویژه، ابزار مهم برای رسیدن به این هدف است. در این تحقیق یک مدل ارزیابی ویژه برای جنگل خیرود تهیه شد. پس از م...

[ 33 ] - ارزیابی اکوتوریسم در جنگل‌های اطراف تالاب زریبار با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

بارزترین و ارزشمندترین اکوسیستم تالابی در استان کردستان دریاچه زریبار است که در نزدیکی شهرستان مریوان قرار داشته و با بخشی از جنگل‌های زاگرس شمالی که متعلق به هات اسپات جهانی ایران و آناتولی است احاطه شده است. هدف اصلی انجام این پژوهش ارزیابی توان جنگل‌های اطراف تالاب زریبار برای کاربری اکوتوریسم به‌منظور تعدیل فشار تفرجی در اکوسیستم شکننده تالاب و هدایت بخشی از این فشار به سمت جنگل است. در این...

[ 34 ] - انتخاب سیستماتیک لکه‌های حفاظتی استان گلستان با استفاده از روش نظام ارزیابی و اولویت‌بندی حفاظت (CAPS)

انسان در اعصار مختلف با عملکرد خود در محیط به تخریب آگاهانه و ناآگاهانه طبیعت پرداخته و گونه‌ها را نابود کرده، و یا مورد تهدید قرار داده است. این تخریب‌ها موجب نگرانی است، زیرا از تخریب‌های بزرگ طبیعی پیشین شدیدتر و سریعتر بوده است. از این‌رو، با وجود کمبود داده‌ها و پیچیدگی فرایندهای طبیعی، می‌توان و باید در مسیر حفاظت بیشتر و بهتر از طبیعت گام برداشت و از بلایای انسان‌ساخت جلوگیری نمود، یا آن...

[ 35 ] - تحلیل پیامدهای تغییر کاربری اراضی زراعی به باغی از دیدگاه باغداران در غرب حوضه آبریز دریاچه ارومیه

هدف این تحقیق تحلیل پیامدهای تغییر کاربری اراضی زراعی به باغی در غرب حوضة آبریز دریاچة ارومیه است. جامعة آماری تحقیق شامل تمام کشاورزان غرب حوضة آبریز دریاچة ارومیه است که اراضی زراعی خود را به باغ تبدیل کردند. با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه­گیری تصادفی- طبقه­ای، 150 باغدار سیب و انگور انتخاب شدند. داده‌های مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه و تکنیک مصاحبة رودررو گردآوری شد. روایی پ...

[ 36 ] - بررسی مفهوم کنترل در طرح‌های جنگل‌داری جنگل های هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)

در حال حاضر در جنگلهای شمال دو کارکرد تولید چوب و حفاظت جنگل از اهمیت زیادی برخوردارند. با توجه به گذر زمان نیاز است تا مفاهیمی مانند فرایند برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل در طرح‌های جنگل‌داری به‌شکلی نوین بیان شوند. بنابراین در این تحقیق با بکارگیری برنامه‌ریزی هدفمند پروژه (object-oriented planning) و ابزار اجرایی آن، به رویکرد چارچوب منطقی (Logical Framework Approach) در طرح‌های جنگل‌داری جنگلهای...

[ 37 ] - ارزیابی تطبیقی مهمترین عوامل مؤثر در توان اکولوژیک سه منطقه غربی، مرکزی و شرقی جنگلهای شمال ایران

امروزه برنامه‌ریزی صحیح و استفاده همه‌جانبه از محیط زیست بر پایه شناخت استعدادها و ارزیابی توان تولیدی سرزمین استوار است. آگاهی درباره توان اکولوژیک رویشگاههای جنگلی و طبقه‌بندی آنها، برنامه‌ریزی و نحوه انجام اقدامات متناسب را در زمینه مدیریت بهینه این منابع کم‌نظیر هموار می‌سازد. طبقه‌بندی توان رویشگاه براساس شناخت ویژگیهای محیطی و اکولوژیک رویشگاه انجام می‌شود. در واقع طبقه‌بندی اکولوژیک سرزم...

[ 38 ] - عملکرد و حساسیت روش‏های تصمیم‏گیری دلفی و AHP به پاسخ گروه‏های تصمیم‏گیری در پژوهش‏های منابع طبیعی

برای مدیریت و برنامه‏ریزی صحیح و توسعه در هر بخش از منابع طبیعی، باید عوامل مختلفی را از نظر فنی، اقتصادی ـ اجتماعی، محیط زیست، و اکولوژیک مدنظر قرار داد. بدین سبب، مدلی که این معیارها را در فرایند تصمیم‏گیری به‌کار بگیرد و نتایج مطمئنی ارائه بدهد، ضروری خواهد بود. از روش‏هایی که در سال‏های اخیر در چنین مطالعاتی مورد توجه پژوهشگران در داخل کشور قرار گرفته فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی است. اما اینک...

[ 39 ] - بررسی پتانسیل پالایش کادمیوم در اندام‌‌‌های گوناگون اقاقیا (Robinia Pseudoacacia) و زبان‌‌گنجشک (Fraxinus Rotundifolia)

گیاه‌‌پالایی فنّاوری استفاده از گیاهان در رفع آلودگی‏ها از جمله فلزات سنگین از محیط و تجمع آن در بافت‏ها و اندام‏های گوناگون گیاه است. در این پژوهش، توانایی دو گونة زبان‏گنجشک و اقاقیا برای گیاه‌‌پالایی عنصر کادمیوم بررسی شد. در اسفندماه 1387 تعداد 90 نهال دو‌ساله از این دو گونه در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج کشت شد. محلول‌‌‌هایی از کلرید کادمیوم در غلظت‌های 0، 250، 500، 1000، و 2000 میلی‌‌گرم در ل...

[ 40 ] - طراحی شبکه جاده جنگلی به منظور توسعه گردشگری در منطقه حفاظت‏ شده ارسباران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

مسیرهای دسترسی از نیازهای اساسی جهت دست‏یابی به مناطق تفرجی و برنامه‏ریزی گردشگری هستند. هدف از این تحقیق، طراحی و ارزیابی شبکه جاده جنگلی به‌منظور انتخاب شبکه جاده بهینه جهت توسعه گردشگری در منطقه حفاظت‏شده ارسباران است. بدین منظور مناطق مستعد تفرجی با استفاده از روش سیستمی مخدوم و شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) ارزیابی و شناسایی شدند. برای تهیه نقشه شایستگی عبور جاده، معیارهای مؤثر بر طراحی...

[ 41 ] - کمی‌سازی از هم‌گسیختگی زیستگاه حیات وحش با استفاده از رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: پارک ملی لار و منطقه حفاظت شده ورجین)

مدیریت مناطق با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین مدیریت جامع‌تری را سبب می‌شود و با استفاده از آن می‌توان بسیاری از ارزش‌های مناطق را حفظ نمود. یکپارچگی و ارتباط داشتن زیستگاه‌ها در مناطق حفاظت شده برای دوام جمعیت‌های گیاهی و جانوری مهم است، بررسی یکپارچگی مناطق حفاظت شده می‌تواند برای ارتباط دادن لکه‌های محدود شده و کمک برای مقابله با تأثیرات از هم‌گسیختگی مفید واقع شود. بدین منظور این تحقی...

[ 42 ] - اارزیابی توان اکولوژیکی شهرستان ورامین برای توسعه فعالیت‏های کشاورزی با استفاده از مدل اکولوژیکی ایران

شهرستان ورامین به دلیل نزدیکی با کلانشهر تهران، منطقه‏ای مهاجرپذیر است. این روند مهاجرپذیری، افزایش جمعیت و تغییر کاربری اراضی را به دنبال داشته است. از سوی دیگر این شهرستان با برخورداری از شرایط فیزیوگرافی و پتانسیل آبی و خاکی مطلوب، ظرفیت بالایی برای توسعه کشاورزی دارد. از این رو، در مطالعه حاضر توان اراضی منطقه با استفاده از مدل کاربری کشاورزی و مرتعداری ایران ارزیابی شد. ابتدا بر اساس مدل ک...

[ 43 ] - ارزیابی توان اکولوژیک کاربری جنگلکاری با استفاده از روش جنگل تصادفی (حوزه آبخیز کن، تهران)

حوزه آبخیز کن در استان تهران، برای ارزیابی توان اکولوژیک کاربری جنگلکاری مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس با توجه به شرایط منطقه و اهداف جنگلکاری، گونه­های مناسب انتخاب شدند. سپس سرشت و خواهش­های اکولوژیکی گونه­های منتخب بررسی و شاخص­های تأثیرگذار در روند ارزیابی مشخص شدند. بعد از پردازش، طبقه­بندی و ادغام لایه­های مکانی در GIS با استفاده از نتایج روش سیستمی، الگوریتم جنگل تصادفی آموزش داده شد...

[ 44 ] - ارزیابی اثرات محیط‌‌زیستی توسعه در منطقه حفاظت شده باشگل با کاربرد مدل تخریب سیمای سرزمین

امروزه اکثر مناطق حفاظت شده در کشور به دلیل کاهش کیفیت، نیازمند پایش و اقدام‌های حفاظتی جدی هستند. مدل تخریب با کمی کردن آثار فعالیت‌‌های انسانی، می‌‌تواند در پایش و بهبود وضعیت این مناطق مورد استفاده قرار گیرد. برای اجرای این مدل در منطقه حفاظت شده باشگل، واحدهای هیدرولوژیک (زیرحوضه‌‌های آبریز) در داخل محدوده منطقه به عنوان واحدهای نشانزد، انتخاب شد. با استفاده از نقشه‌‌های موجود، مشاهده‌های م...

[ 45 ] - تحلیل احتمال وقوع تغییر کاربری اراضی در دامنه‌‌های جنوبی البرز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز کن در استان تهران)

حوزه‌‌های آبخیز مشرف ‌به شمال شهر تهران که در دامنه‌‌های جنوبی البرز مرکزی قرار دارند، در دهه‌‌های اخیر در معرض تغییر کاربری و استفاده‌‌های غیراصولی بوده‌‌اند، بنابراین آگاهی از تغییر و تحولات کاربری‌‌ها و تهیه نقشه‌‌های احتمال تغییرات مکانی کاربری اراضی به‌منظور چاره‌‌اندیشی برای مقابله با این پدیده، ضروری به‌نظر می‌‌رسد. در پژوهش پیش‌‌رو با استفاده از تصاویر ماهواره‌‌ لندست، نقشه‌‌های کاربری ...

[ 46 ] - Classification of Protected Forest Areas for Road Network Planning (Case Study: Arasbaran Area)

The road network is an important element for sustainable forest ecosystem management. On the other hand, efficiency and quality of road design can be improved by considering of environmental and technical principles. Therefore, this study was performed to determine the capability of Arasbaran protected area for road passing and communication routes in order to use in the area management. For th...