محمد رضا مروی مهاجر

[ 1 ] - مدل‌های غالبیت تنوع به عنوان شاخصی از آشفتگی‌ در جنگل‌های بلوط غرب ایران (Quercus brantii Lindl.)

ترکیب و تنوع گونه­ای جوامع گیاهی در طول زمان با تغییر شرایط محیطی در اثر آشفتگی­های انسانی یا طبیعی، تغییر می­کند. بنابراین اندازه­گیری تنوع گونه­ای می­تواند در تجزیه و تحلیل آشفتگی و مدیریت بوم سازگان مفید باشد. لذا در این تحقیق تأثیر عوامل آشفتگی شامل "چرای دام" و "آتش‌سوزی" بر پوشش گیاهی جنگل­های دانه زاد بلوط پارک دالاب، در استان ایلام، در مقایسه با مناطق کمتر دست خورده، بررسی گردید. اطلاعا...

[ 2 ] - تعیین شاخص‏های اجرایی مناسب برای پایش پایداری کارکردهای جنگل‏های شمال ایران ‌(مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)

پایش پایداری کارکردهای جنگل، مستلزم تعیین کارکردها و شاخص‏های مناسب است و در‌نتیجه برای دستیابی به پایداری جنگل باید مجموعۀ مناسبی از شاخص‏های اجرایی برای کمک به تصمیم‏گیری، تجزیه و تحلیل و ارزیابی پایداری کارکردهای جنگل تعیین شوند. در این مطالعه برای اولین ‌بار مجموعه شاخص‏های اجرایی مناسب پایش پایداری کارکردهای جنگل به‌صورت مطالعۀ موردی برای جنگل خیرود واقع در شرق نوشهر تعیین شده است. روش مطا...

[ 3 ] - رابطۀ بین فراوانی قارچ‌های ماکروسکوپی چوب‌زی درختان بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M.) و ممرز (Carpinus betulus L.) با عوامل فیزیوگرافی (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود نوشهر)

قارچ‌ها بخش بزرگی از موجودات زنده هستند که در شرایط اکولوژیکی متفاوت یافت می‌شوند و یکی از اجزای مهم اکوسیستم جنگل به‌شمار می‌روند. باتوجه به اینکه جنگل‌های شمال ایران غالباً کوهستانی‌اند و تنوع رویشگاهی بالایی نیز دارند، بررسی این موضوع بسیار مهم است که عوامل مهم فیزیوگرافی ازقبیل ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت دامنه تا چه حد در تنوع و فراوانی قارچ‌های ماکروسکوپی درختان بلندمازو و ممرز این جنگل‌...

[ 4 ] - بررسی الگوی پراکنش مکانی درختان و ساختار در راشستان‌های طبیعی شمال ایران (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)

راشستان‌ها، در حد ارتفاعی میان‌بند، مهم‌ترین جنگل‌های طبیعی و صنعتی رویش‌گاه‌های خزری را تشکیل می‌دهند و منبع مهم تولید چوب و سایر خدمات جنگلی‌اند. یکی از خصوصیات مهم جوامع جنگلی الگوی مکانی درختان است. فرایندهای اکولوژیک در اکوسیستم‌های جنگلی به‌طور مستقیم از الگوی مکانی درختان تأثیر می‌‌پذیرد. هدف از این مطالعه بررسی ساختار و الگوی مکانی درختان در راشستان‌های طبیعی راش است. به این منظور، پارس...

[ 5 ] - بررسی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی جنگل‌‌های منطقه درکش در استان خراسان شمالی

در این پژوهش نمونه‌های گیاهی در سال 1392 از قطعات نمونه مربعی شکل به ابعاد 5×5 متر که به­صورت تصادفی-سیستماتیک در یک شبکه آماربرداری به ابعاد 600×400 متر در منطقه پیاده شده بودند، جمع‌آوری شدند. 69 گونه گیاهی شامل 20 گونه چوبی (درختی و درختچه‌ای) و 49 گونه علفی متعلق به 31 خانواده گیاهی و 67 جنس شناسایی شدند. فراوان‌ترین گونه‌های درختی و درختچه‌ای به ترتیب شامل Quercus castaneifolia، Lonicera i...

[ 6 ] - تعیین سطح بهینه قطعه نمونه به‌منظور بررسی شاخص‌های ساختار مکانی در جنگل‌های راش نوشهر

چکیده: امروزه توصیف کمی ساختار جنگل به‌عنوان یکی از مفیدترین ابزارهای کاری در مدیریت نوین جنگل در نظر گرفته می‌شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی سطح بهینه قطعه نمونه به‌منظور برآورد صحیح و مؤثر شاخص‌های ساختاری در توده‌های راش می‌باشد. به این منظور، پارسلی به مساحت 48 هکتار در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود به‌عنوان منطقۀ مورد مطالعه در نظر گرفته شد و گونه و قطر برابرسینۀ تمام پایه‌های د...

[ 7 ] - کاربرد تابع K رایپلی در آشکار سازی الگوی پراکنش مکانی گونه ملج در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود نوشهر

یکی از مهم‌ترین جنبه‌های ساختاری یک توده جنگلی، الگوی مکانی درختان می‌باشد که در توصیف اکوسیستم‌های جنگلی و مدیریت پایدار آن نقش مهمی ایفا می نماید. نظر به این که بیماری مرگ نارون و قطع بی¬رویه درختان ملج، موجودیت این گونه را تهدید می¬نماید، این مطالعه سعی دارد تا با بررسی الگوی مکانی به مدیریت حفاظتی این گونه ارزشمند برای جلوگیری از انقراض آن و همچنین احیای آن کمک نماید. مطالعه حاضر در بخش نم ...

[ 8 ] - تهیه نقشه خشکیدگی بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) با استفاده از روش زمین‌آمار در دشت ‌برم استان فارس

این پژوهش به‌منظور تهیه نقشه خشکیدگی بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.)، تجزیه ‌و تحلیل و تشریح پراکنش مکانی درختان و توده‌های خشکیده بلوط با استفاده از روش زمین‌آمار و رسم نقشه‌های پهنه‌بندی خشکیدگی، احتمال و خطا در منطقه دشت‌برم استان فارس انجام شد. داده‌ها در قطعه‌نمونه‌هایی مستطیلی‌شکل به‌ مساحت 1200 متر مربع (40×30 متر) براساس شبکه‌ای به ابعاد 500×500 متر با روش منظم- تصادفی جمع‌آوری شد....

[ 9 ] - بررسی برخی ویژگی‌های ساختاری سرخدار (Taxus baccata L.) در منطقه گزو سوادکوه مازندران

این پژوهش در بخشی از جنگل‌های سری گزو واقع در 50 کیلومتری شهر زیرآب استان مازندران، در ارتفاع 1000 تا 1300 متر از سطح دریا و با هدف بررسی ساختار توده سرخدار (Taxus baccata L.) انجام شد. ارتفاع و قطر برابر سینه کلیه درختان سرخدار (با قطر بیشتر از 7/5 سانتی‌متر) در یک توده 50 هکتاری به‌صورت صددرصد آماربرداری شد. برای بررسی ساختار عمودی توده، نواری به طول 100 و عرض20 متر انتخاب شد و قطر، ارتفاع ، ...

[ 10 ] - ویژگی‌های کمی تجدیدحیات راش شرقی (Fagus orientalis Lipsky) در داخل روشنه و زیر پناه پوشش تاجی (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود نوشهر)

استقرار زادآوری طبیعی به‌عنوان فرآیندی مهم در استمرار حیات توده‌های جنگلی نقش کلیدی دارد. این پژوهش با هدف بررسی کمی استقرار زادآوری‌ راش (Fagus orientalis Lipsky) در داخل روشنه و زیر پناه پوشش تاجی، در جنگل خیرود شهرستان نوشهر انجام شد. پس از جنگل‌گردشی دو پارسل از بخش گرازبن انتخاب و با پیاده کردن شبکه‌ای با ابعاد 50 ×50 متر، نزدیک‌ترین روشنه‌ها و لکه‌های زادآوری  زیر پناه پوشش تاجی در محل تق...

[ 11 ] - پویایی پوسیدگی خشکه‌دارهای راش و ممرز در یک جنگل آمیخته راش

در دهه‌های اخیر پویایی خشکه‌دارها و زمان پوسیدگی کامل درختان جنگلی باتوجه به نقش آنها در مدیریت اکوسیستم‌های جنگلی و پدیده ترسیب کربن، مورد توجه اکولوژیست‌ها و جنگل‌شناسان قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی روند پوسیدگی در خشکه‌دارهای راش و ممرز در جنگل خیرود نوشهر انجام شد. تعداد 72 خشکه‌دار (کنده) راش و ممرز به‌طور تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به گونه، قطر، درجه پ...

[ 12 ] - تنوع ساختاری توده‌های آمیخته راش در مرحله میانی توالی (پژوهش موردی: بخش گرازبن، جنگل خیرود نوشهر)

به‌منظور کمی‌سازی ویژگی‌های ساختاری توده‌های آمیخته راش در مرحله میانی توالی، این پژوهش در جنگل‌های کمتر دخالت‌شده بخش گرازبن جنگل خیرود نوشهر انجام شد. سه قطعه یک هکتاری در مرحله میانی توالی گزینش شدند و در هر قطعه‌نمونه، شبکه آماربرداری 30× 30 متر پیاده شد. در محل تقاطع اضلاع شبکه، قطر برابرسینه، ارتفاع درخت، قطر تاج، فاصله بین درختان و زاویه‌ بین آن‌ها برای نزدیک‌ترین درخت راش به مرکز قطعه‌ن...

[ 13 ] - پویایی مرحله نهایی توالی در جنگل‌های راش آمیخته در شمال ایران (پژوهش موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)

مطالعه پویایی توده‌های راش آمیخته با هدف تعیین فازهای تکاملی توده‌های آمیخته و طبیعی راش در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در جنگل خیرود نوشهر انجام شد. پس از جنگل‌گردشی اولیه، سه قطعه‌نمونه 25 هکتاری انتخاب و هر یک از آنها به قطعات یک هکتاری (100Í100 متر) تفکیک و آماربرداری صددرصد از کلیه پارامترهای توده شامل قطر برابرسینه درختان، زادآوری طبیعی، اندازه و...

[ 14 ] - بررسی فاکتورهای مؤثر رویشگاهی بر فراوانی قارچ‌های ماکروسکوپی چوب‌زی و تحلیل حساسیت با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: جنگل خیرود نوشهر)

یکی از مزایای شبکه عصبی مصنوعی قابلیت کاربرد آن در مدیریت و برنامه­ریزی اکوسیستم­های طبیعی است. با توجه به اینکه جنگل­های شمال ایران دارای تنوع رویشگاهی بالایی هستند و برای مدیریت آنها نیاز به شناخت اکوسیستم این جنگل­ها داریم، بررسی این موضوع که استفاده از شبکه عصبی مصنوعی تا چه حدی در کلاسه­بندی حضور و فراوانی قارچ­های ماکروسکوپی جنگل­ها مؤثر است، از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین برای کسب ...

[ 15 ] - تغییرات تنوع گونه ای بعد از آتش سوزی در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی جنگلهای مریوان)

گیاهان در عرصه طبیعت همواره در معرض آسیب­های طبیعی و غیر طبیعی قرار دارند. آتش­سوزی­های طبیعی و ایجاد شده توسط بشر باعث تغییرات منظر و ایجاد یک آشفتگی اکولوژیکی می­شود که بر چرخه طبیعی پوشش گیاهی و ساختار اکوسیستم تأثیر می­گذارد. در این مطالعه یک شبکه آماربرداری 50* 50 متر طراحی و تعداد 30 قطعه نمونه 10 آری به شکل دایره برای گونه­های چوبی و تعداد 30 قطعه نمونه 4 متر مربعی برای گونه­های علفی در ...

[ 16 ] - تأثیر آشفتگی بر تنوع گیاهی و گونه های مهاجم در بلوطستان های غرب ایران (مطالعه موردی: جنگل دالاب ایلام)

چکیده ترکیب و تنوع گونه­ای جوامع گیاهی در طول زمان با تغییر شرایط محیطی، واکنش عوامل زنده و افزایش گونه‌های مهاجم در اثر آشفتگی­های انسانی یا طبیعی، تغییر می­کند. بنابراین اندازه­گیری تنوع گونه­ای می­تواند در تجزیه و تحلیل آشفتگی و مدیریت اکوسیستم­ها مفید باشد. توده­های بلوط موجود در پارک دالاب که در 25 کیلومتری شمال‌غرب شهرستان ایلام واقع شده‌اند، با دارا بودن رژیم­های مختلف آشفتگی، برای بررسی...

[ 17 ] - مطالعه جوامع گیاهی بخش بهاربن جنگل خیرود و ارتباط آن با عوارض زمین

در این مطالعه به بررسی فلوریستیکی و جامعه‌شناختی گیاهی بخش بهاربن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود واقع در 7 کیلومتری شرق نوشهر و ارتباط آن با خصوصیات شکل زمین پرداخته شده است. به‌منظور تعیین جوامع و زیرجوامع گیاهی جنگلهای بهاربن از مکتب براون- بلانکه (زوریخ- مون‌پلیه) استفاده شد. تعداد 51 قطعه نمونه 100 مترمربعی در رویشگاه‌های مختلف برداشت شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها به روشهای AFC و CAH با استفاده از ...

[ 18 ] - زادآوری طبیعی گونه های درختی در ارتباط با ویژگی های روشنه ها در یک راشستان طبیعی (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)

بررسی و تشخیص فرایندهای طبیعی در اکوسیستم‌های جنگلی از قبیل توالی و وجود روشنه‌ها، امروزه در مدیریت جنگل جزء اهداف به روز شده است. به‌منظور بررسی زادآوری گونه‌های درختی در رابطه با اندازه و شکل روشنه‌ها و همچنین شیب و جهت آنها در روی زمین، تحقیقی در جوامع راشستان موجود در بخش گرازبُن از جنگل آموزشی و پژوهشی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. با جنگل‌گردشی، سه قطعه نمونه 25 هکتاری مربعی ...

[ 19 ] - مقایسه ویژگی‌های مورفولوژیک و کمی درختان راش قطور در دو رویشگاه سیستان گیلان و خیرود مازندران

درخت راش بومی جنگلهای شمال ایران (Fagus orientalis Lipsky) جزء با ارزشترین گونه‌های جنگلی محسوب می‌شود. با توجه به این که درختان راش قطور از اهمیت اکولوژیک زیادی برخوردارند و تعداد آنها در جنگلهای تحت مدیریت در حال کاهش است، بنابراین بررسی ویژگی‌های این درختان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و اطلاعات با ارزشی برای آیندگان ارائه می‌نماید. بدین منظور راشستانهای بخش نم‌خانه از جنگل خیرود واقع در نو...

[ 20 ] - بررسی مفهوم کنترل در طرح‌های جنگل‌داری جنگل های هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)

در حال حاضر در جنگلهای شمال دو کارکرد تولید چوب و حفاظت جنگل از اهمیت زیادی برخوردارند. با توجه به گذر زمان نیاز است تا مفاهیمی مانند فرایند برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل در طرح‌های جنگل‌داری به‌شکلی نوین بیان شوند. بنابراین در این تحقیق با بکارگیری برنامه‌ریزی هدفمند پروژه (object-oriented planning) و ابزار اجرایی آن، به رویکرد چارچوب منطقی (Logical Framework Approach) در طرح‌های جنگل‌داری جنگلهای...

[ 21 ] - تأثیر فیزیوگرافی بر زادآوری غیرجنسی گونه انجیلی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)

گونه انجیلی جزء گونه‌های اندمیک جنگلهای هیرکانی محسوب شده و به‌طور طبیعی در جنگلهای شمال ایران می‌روید. زادآوری این گونه با روش جنسی به‌ندرت در سطح جنگل دیده می‌شود و به‌طور معمول به‌صورت غیرجنسی و به‌کمک پاجوش مشاهده می‌گردد. با هدف بررسی تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر زادآوری غیرجنسی از طریق پاجوش، تعیین بهترین طبقه ارتفاعی از سطح دریا از لحاظ زادآوری غیرجنسی و همچنین تعیین وضعیت پاجوش‌های تولید...

[ 22 ] - پویایی خشکه‌دارهای راش و ممرز در یک جنگل آمیخته راش

افتادن خشکه‌دارهای سرپا مترادف با تغییر نقش اکولوژیکی آنها در اکوسیستم جنگل و عبور از مرحله‌ای به مرحله دیگر می‌باشد. این عبور و گذر از مراحل مختلف همواره مورد توجه اکولوژیست‌ها و جنگل‌شناسان بوده که در این پژوهش  نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش 215 خشکه‌دار در جنگل خیرود اندازه‌گیری و از بین آنها 64 خشکه‌دار به‌صورت تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. به‌طوری که تأثیر هریک از ...

[ 23 ] - ساقاب تولیدی توده‌های جنگلی خالص بلند‌مازو و راش در فصل تابستان

این پژوهش با هدف تعیین مقادیر ساقاب تولیدی در دو توده جنگلی بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M) و راش (Fagus orientalis Lipsky) خالص واقع در جنگل آموزشی- پژوهشی دانشگاه تهران (خیرود) انجام شد. ساقاب تولیدی با استفاده از جمع‌آوری کننده‌های مارپیچی که در ارتفاع برابرسینه درختان دو گونه با قطرهای مختلف نصب شده بود، اندازه‌گیری شد. مقدار بارندگی تابستانه با استفاده از سه جمع‌آوری کننده باران که ...

[ 24 ] - بررسی وضعیت زادآوری طبیعی سرخدار در جنگل‌های ارسباران

گونه سرخدار در جنگلهای ارسباران به‌صورت آمیخته با پهن‌برگانی همچون ممرز، بلوط و افرا ظاهر شده و در گذشته مورد تخریب بسیار زیادی قرار گرفته است. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت تجدید حیات طبیعی سرخدار در جنگلهای ارسباران انجام شد. بدین منظور 111 قطعه نمونه یک آری (100 مترمربع) با شبکه آماربرداری 250×100 متر به‌روش منظم- تصادفی از توده‌های سرخدار برداشت شد. نتایج بررسی نشان داد که در هر هکتار 520 نه...

[ 25 ] - بررسی کمی و کیفی ذخیره‌گاه جنگلی ارس- شیرخشت اوشان در البرز مرکزی

ذخیره‌گاه جنگلی اُرس- شیرخشت اوشان در جنوب البرز مرکزی ازجمله لکه‌های جنگلی ناحیه رویشی ایران- تورانی است که بخشهایی از آن خصوصیات یک اکوسیستم کمتر دست‌خورده را حفظ کرده است. به‌رغم این که این توده جنگلی به‌عنوان ذخیره‌گاه توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور ثبت شده است، اما متأسفانه آثار تجاوز و ساخت و ساز در حواشی این توده ارزشمند مشاهده می‌گردد. هدف از این پژوهش، شناسایی و مطالعه ویژگی...

[ 26 ] - بررسی ویژگی‌های مورفولوژیک و سلامت درختان راش قطورتر از یک متر (مطالعه موردی: طرح جنگل‌داری سیستان، گیلان)

برای بررسی ویژگیهای مورفولوژیک درختان راش قطورتر از یک متر و ارتباط آن با سلامت درختان، تعداد 33 اصله درخت راش قطورتر از یک متر در طرح جنگل‌داریسیستان واقع در استان گیلان انتخاب شد. در این بررسی ابتدا مشخصه‌های کمی (ارتفاع کل، ارتفاع تنه، ارتفاع تنه بدون شاخه و ارتفاع تاج) و همچنین صفاتی از قبیل شکل تاج، شاخه‌های رشد کرده بر روی تنه، کج‌تاری، سبیل ترکمنی، نوع و شدت زخم‌های پایین تنه مورد بررسی ...

[ 27 ] - بررسی تفاوت انعکاس طیفی برگ مهمترین گونه‌های درختی جنگل‌های خزری با استفاده از طیف‌سنجی زمینی

پایه و اساس سنجش از دور به‌ویژه سنجش از دور ابر طیفی برای تشخیص گونه‌ها و تهیه نقشه تیپ جنگل، آگاهی از چگونگی انعکاس طیفی گونه‌های موردنظر می‌باشد. بخشی از سنجش از دور به‌نام طیف‌سنجی زمینی به تعیین این مشخصه‌های طیفی می‌پردازد و سعی در ایجاد کتابخانه‌های طیفی (Spectral library) پدیده‌‌ها دارد. در این راستا و با هدف تعیین مشخصه طیفی برگ مهمترین گونه‌های درختی جنگلهای شمال ایران، برای اولین بار ...

[ 28 ] - بررسی تغییرات ذخیره‌گاه جنگلی بلوط سرسختی با استفاده از عکس‌های هوایی و آماربرداری صددرصد

­سطح زیادی از جنگلهای ایران در ناحیه ایرانی- تورانی قرار گرفته است. استفاده بی­رویه از جنگلهای این ناحیه در سالیان متمادی موجب شده که این جنگلهای با ارزش به اکوسیستم­های حساس و شکننده­ای تبدیل شوند. مشخصه تاج­پوشش به‌عنوان مهمترین مشخصه برای آگاهی از وضعیت کمی جنگل و بررسی و پایش تغییرات آن محسوب می­شود. امروزه استفاده از عکس‌های هوایی با توجه به گستردگی، هزینه کم و سرعت عمل زیاد در مقایسه با ع...

[ 29 ] - بررسی ویژگی‌های مورفولوژیک کمی و کیفی راش در دو توده خالص و آمیخته (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)

ویژگیهای مورفولوژیک درختان یکی از متغیرهای مهم در ارزیابی‌های کمی و کیفی توده‌های جنگلی است. این تحقیق به بررسی این ویژگی‌ها بر روی 289 پایه درخت راش در یک توده خالص و 259 پایه درخت در توده آمیخته و با ساختار ناهمسال شامل قطر برابرسینه، ارتفاع درخت، سطح مقطع برابرسینه، طول تاج، قطر تاج، حجم تاج، طول و درصد تنه بدون شاخه، ضریب قدکشیدگی و انشعاب ساقه درخت در محل تاج در بخش گرازبن جنگل خیرودکنار م...

[ 30 ] - ارتباط بین پوشش‌های رستنی با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در جوامع راش (مطالعه موردی: جنگل آموزشی- پژوهشی خیرودکنار نوشهر

این تحقیق در جوامع Alno-Fagetum orientalis، Carpino-Fagetum orientalis، Rusco-Fagetum orientalis و Fagetum oriental بخشهای نمخانه، گرازبن و چلیر (جنگل آموزشی- پژوهشی خیرودکنار نوشهر) انجام شده است.هدف از این تحقیق، بررسی ارتباط بین پوشش کف جنگل و شرایط ادافیکی و تعیین گونه یا گروهی از گونه­های معرف است که شاخصی مناسب برای پیش­بینی شرایط ویژه محیطی در جوامع راش منطقه مورد مطالعه باشند. از روش نم...

[ 31 ] - بررسی و مقایسه زادآوری دانه‌زاد و شاخه‌زاد در توده‌های دست‌نخورده و گلازنی‌شده بلوط زاگرس شمالی (مطالعه موردی: بانه کردستان)

بدون شک زادآوری و تضمین استمرار جنگل یکی از مهمترین جنبه­های مدیریت پایدار جنگلهاست و توجه به آن باید در اولویت طرحهای جنگل­داری قرار گیرد. بنابراین با توجه به اهمیت نقش جنگلهای زاگرس، لزوم انجام مطالعات جامع و گسترده در مورد بحران زادآوری موجود در این جنگلها روز به روز افزایش می­یابد. در مطالعه حاضر سعی شده است مقدار کمّی زادآوری دانه­زاد و شاخه­زاد در دو طبقه ارتفاعی بلندتر و کوتاهتر از 2 متر ...

[ 32 ] - برازش توزیع فراوانی قطر برابر سینه با به‌کارگیری برخی مدل‌های (توزیع‌های) آماری (مطالعه موردی: جنگل خیرودکنار- نوشهر)

به‌منظور بررسی چگونگی توزیع قطر برابر سینه درختان در توده­های ناهمسال و برازش آن به‌وسیله توزیعهای آماری، از اطلاعات مربوط به طرح جنگل­داری بخش گرازبن جنگل خیرودکنار، 196 اصله درخت به­عنوان نمونه تصادفی انتخاب شده و داده­های قطر این درختان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بعد از بررسیهای مقدماتی از سه توزیع نمایی، گاما و لگ­نرمال برای برازش داده­ها استفاده شد. نتایج حاصل از آزمونهای خی­دو () و ک...

[ 33 ] - ارزیابی رویش شعاعی درختان ارس (Juniperus polycarpos C. Koch) در سه رویشگاه ایران با استفاده از دانش گاه‌شناسی درختی

الگوی حلقه‌های پهن و باریک را می‌توان در میان درختان مختلف یک منطقه مقایسه نمود و سال دقیق تشکیل آن حلقه را درک کرد. این عمل پایه دانش گاه‌شناسی درختی (Dendrochronology) را می‌سازد. در این تحقیق با توجه به اهمیت درختان ارس بررسی‌ای بر روی تغییرات حلقه‌های رویش این گونه در سه رویشگاه لاین(خراسان)، فیروزکوه(تهران) و زنجان به انجام رسید. در هر رویشگاه 15 درخت با مته رویش‌سنج نمونه‌برداری گردید. په...

[ 34 ] - بررسی کیفی بذر دارمازو (Quercus infectoria Oliv.) در توده ­های جنگلی دست­ نخورده و گلازنی‌شده بانه

یکی از عمده­ترین استفاده­های انجام شده در زاگرس شمالی گلازنی و استفاده از شاخ و برگ درختان بلوط برای تغذیه دام است. این امر موجب ایجاد تغییرات عمده­ای در ساختار و وضعیت ظاهری این جنگلها شده‌است و در برخی نقاط مانند بخش آلوت، از توابع شهرستان بانه آینده این جنگلها را با خطر مواجه ساخته‌است. با توجه به مشکل فوق و عدم استقرار زادآوری دانه­زاد در این جنگلها، ویژگیهای کیفی بذر دارمازو که یکی از گونه...

[ 35 ] - بررسی تأثیر خشکه‌دارها در استقرار نهالهای راش و ممرز در جنگل آمیخته راش

استقرار زادآوری طبیعی در جنگل، ضامن بقای جنگل و تولید مستمر در آن می‌باشد که به این جهت همواره مورد توجه جنگل‌شناسان بوده است. این پ‍ژوهش با هدف بررسی تأثیر خشکه‌دارها بر فراوانی تجدید حیات طبیعی در یک جنگل آمیخته‌ راش و ممرز در جنگل خیرودکنار نوشهر صورت گرفت. در حدود 100 هکتار از این جنگل مورد بررسی اولیه قرار گرفت و 108 قطعه نمونه در اطراف خشکه‌دارها و درختان سالم در پارسل‌های 112 و 214  پیاد...

[ 36 ] - بررسی تولید و هزینه تیمبرجک C450 در دو جهت چوبکشی مخالف در سیستم بهره­برداری ترکیبی (مطالعه موردی: جنگل آموزشی پژوهشی خیرودکنار نوشهر)

 مدیران عملیات بهره­برداری به دلیل افزایش سریع هزینه­های تجهیزات، استهلاک زود هنگام آنها و تغییر روشهای بهره­برداری از درختان بزرگ به سمت بهره­برداری درختان کوچکتر، با کاهش سودآوری مواجه هستند. ساده‌ترین راه حل این مشکل، بهبود عملیات بهره­برداری است که با استفاده از فن مطالعه کار می­توان به اطلاعات مورد نیاز در این زمینه دست یافت. هدف این تحقیق ارائه مدل پیش‌بینی زمان چوبکشی و برآورد تولید و هز...

[ 37 ] - نقش خشکه‌دارها در تجدید حیات طبیعی توده های جنگلی (مطالعه موردی: بخش چلیر جنگل خیرودکنار نوشهر)

 این مطالعه برای بررسی اهمیت اکولوژیکی خشکه‌دارها و تأثیر آنها بر زادآوری طبیعی جنگل در بخش چلیر جنگل خیرودکنار نوشهر که جنگلی کمتردست خورده است، صورت گرفت. در این مطالعه پس از انتخاب یک قطعه 50 هکتاری، نهالهای اطراف خشکه‌دارها شمارش و ثبت شدند. بررسی‌ها نشان داد که در درجات مختلف پوسیدگی خشکه‌دارها حالات متفاوتی از استقرار زادآوری در اطراف آنها وجود دارد. بیشترین تعداد نهال در اطراف خشکه‌دار ب...

[ 38 ] - ارزیابی تطبیقی مهمترین عوامل مؤثر در توان اکولوژیک سه منطقه غربی، مرکزی و شرقی جنگلهای شمال ایران

امروزه برنامه‌ریزی صحیح و استفاده همه‌جانبه از محیط زیست بر پایه شناخت استعدادها و ارزیابی توان تولیدی سرزمین استوار است. آگاهی درباره توان اکولوژیک رویشگاههای جنگلی و طبقه‌بندی آنها، برنامه‌ریزی و نحوه انجام اقدامات متناسب را در زمینه مدیریت بهینه این منابع کم‌نظیر هموار می‌سازد. طبقه‌بندی توان رویشگاه براساس شناخت ویژگیهای محیطی و اکولوژیک رویشگاه انجام می‌شود. در واقع طبقه‌بندی اکولوژیک سرزم...

[ 39 ] - ارزیابی و مقایسه تنوع گونه‌ای در جوامع گیاهی Querco-Carpinetum betulii و Fagetum orientalis ، Carpino-Fagetum orientalis (مطالعه موردی: بخشهای نمخانه و گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرودکنار، نوشهر)

در این مطالعه تنوع گونه ای جوامع جنگلی Fagetum orientalis،  Carpino-Fagetum orientalisوQuerco-Carpinetum betulii در بخشهای نمخانه و گرازبن از جنگل آموزشی و پژوهشی خیرودکنار نوشهر مورد ارزیابی و مقایسه قرارگرفت. برداشت فلورستیکی با استفاده از جدول اقتباس شده از جدول براون- بلانکه در 69 قطعه نمونه (رولوه) که در جهات جغرافیایی مختلف جوامع جنگلی مذکور انتخاب شده بودند انجام شد که در جوامع Fagetum o...

[ 40 ] - بررسی ویژگیهای مورفولوژیکی برگ گردوی ایرانی (Juglans regia L.)

شناسایی، حفاظت و استفاده از منابع ژنتیکی به عنوان یکی از ارزشمندترین ثروت‌های ملی هر کشور از اهمیت خاصی برخوردار است. درخت گردوی ایرانی (Persian Walnut ( Juglans regia L.))  نیز به دلیل ارزشهای چندگانه (خوراکی، چوب، حفاظتی، ژنتیکی و دارویی) خود یکی از منابع بسیار ارزشمند ژنتیکی ایران به شمار می‌آید. به همین منظور 32 صفت مورفولوژیکی برگ گونه گردوی ایرانی بر روی 243 پایه از 9 جمعیت (شامل 4 جمعیت ...

[ 41 ] - بررسی رابطه زادآوری درخت راش با شکل زمین

به منظور بررسی رابطه موقعیت و شکل زمین با زادآوری طبیعی گونه راش ، جوامع راشستان موجود در بخش نمخانه از جنگل آموزشی و پژوهشی دانشکده منابع طبیعی در ارتفاع بیش از 700 متر از سطح دریا انتخاب گردیدند. با توجه به وضعیت زادآوری و پراکنده بودن آن در اشکال مختلف زمین، آماربرداری در سه شکلِ متفاوت زمین شامل دره، دامنه، یال به روش نواری انجام شد و 15 نوار با عرضهای یکسان (2 متر) و با طولهای متغیر (با توج...

[ 42 ] - بررسی فراوانی قارچ‌های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی چوب روی درختان ممرز (Carpinus betulus L.) (جنگل خیرود نوشهر)

     ممرز (Carpinus betulus L.)فراوان­ترین درخت جنگل­های شمال ایران می­باشد. هدف این پژوهش بررسی فراوانی قارچ­های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی روی اندام‌های هوایی درخت ممرز و شناسایی قارچ­های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی آن است. در این تحقیق جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در خیرود نوشهر انتخاب و بعد از انجام جنگل‌گردشی، نمونه­برداری در فصول تابستان و پاییز طی چندین برداشت در قطعه‌های 110، 207 و 311 ب...

[ 43 ] - زیان‏‎های چرای دام در جنگل‏‎های طبیعی بخش پاتم جنگل خیرود و نقش آن در پایداری زیست‏‎بوم جنگل

[ 44 ] - بررسی تغییرات کمی ساختار توده های جنگلی به کمک آماربرداری صد در صد (بررسی موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود نوشهر)

با بررسی ساختار جنگل نه‌تنها وضعیت جنگل از نظر ترکیب گونه‌ای، نحوۀ آشکوب‌بندی و مراحل توالی مشخص می‌شود، بلکه می‌توان آیندۀ جنگل را از نظر رویش، تغییرات تنوع گونه‌ای، تاج‌پوشش و سطح مقطع پیش‌بینی کرد. هدف این تحقیق بررسی کمّی‌سازی ساختار توده و پویایی توده‌های جنگلی با استفاده از روش مثلث ساختار است. این بررسی در سطح حدود 150 هکتار واقع در پارسل‌های 305، 306، 309، 310 و 311 در بخش گرازبن جنگل خی...

[ 45 ] - بررسی ارتباط بین مقدار خشکیدگی درختان بلوط ایرانی با تیپ جنگل، خصوصیات خاک و شرایط توپوگرافی در جنگل‌های قلاجه کرمانشاه

به‌منظور بررسی مقدار خشکیدگی درختان بلوط ایرانی در ارتباط با خصوصیات خاک و شرایط توپوگرافیک، منطقه‌ای به مساحت 500 هکتار از جنگل‌های قلاجه استان کرمانشاه انتخاب شد. برای تیپ‌بندی از نمونه‌برداری منظم-تصادفی با یک شبکۀ آماربرداری200×150 متر با ترانسکت‌های 50 متری استفاده شد. سپس واحدهای کار (براساس فرم زمین، جهت، ارتفاع، درجه خشکیدگی، درجه شیب و غیره) تشکیل شد. در داخل هر واحد کاری یک نمونه‌ خاک...

[ 46 ] - بررسی ساختار عمودی و اجتماعات مکانی گونة راش با استفاده از تابع O-ring در جنگل خیرود نوشهر

هدف از مطالعه حاضر، بررسی الگوی مکانی و اجتماعات مکانی گونه راش در طبقات ارتفاعی در توده های دست نخورده راش میباشد. بدین منظور منطقه ای به مساحت 25 هکتار با تیپ راش در بخش گرازبن جنگل خیرود انتخاب گردید و کلیه پایه های راش با قطر برابر سینه بیشتر از 5/7 سانتی متر اندازه گیری شدند و قطر برابر سینه و موقعیت مکانی آنها ثبت شد. با استفاده از رابطه قطر و ارتفاع گونه راش در بخش گرازبن، ارتفاع درختان ...

[ 47 ] - ترکیب و ساختار توده‌های جنگلی در مرحلة میانی توالی جنگل‌های راش (مورد مطالعه: بخش گرازبن، جنگل خیرود نوشهر)

این پژوهش به منظور بررسی ویژگی‌های ساختاری جنگل‌های راش در مرحلة میانی توالی جنگل‌های شمال کشور در بخش گرازبن از جنگل‌های کمتر دست‌خوردة خیرود نوشهر انجام شد. سه قطعه نمونة یک هکتاری در این مرحله انتخاب و آماربرداری صد در صد از مشخصه‌های درختان شامل قطر و ارتفاع درختان با قطر بیش از 5/7 سانتی‌متر و مشخصات نهال‌های حاضر در این پلات‌ها شامل ارتفاع در سه طبقة ارتفاعی کوتاه‌تر از 30، 30 تا 130 و بل...

[ 48 ] - اثر چرای دام بر تغییر و تنوع گونه‏های جنگلی در گروه‏های زادآوری طبیعی (مطالعة موردی: بخش پاتم جنگل خیرود)

عوامل تهدیدکنندة پایداریِ جنگل‏ها طبیعی و انسانی‌اند. عوامل انسانیِ تخریب جنگل‏ها شامل چرای دام، آتش‏سوزی، تغییر کاربری، بهره‏برداری معدن، قاچاق چوب، و رهاسازی زباله در جنگل است. چرای دام در جنگل‏ها آثار تخریبی زیادی دارد. در این مطالعه، اثر چرای دام بر پیدایش، تنوع، و تغییر گونه‏های جنگلی در گروه‏های زادآوری بررسی شده است. منطقة مورد مطالعه، گاوسراهای بنجه‏بن و پاتم، واقع در بخش پاتم جنگل آموزشی...

[ 49 ] - طبقه‌‌بندی پوشش گیاهی جنگل‌‌های اُرس (Juniperus excelsa M.Bieb.) و تجزیه و تحلیل آن در ارتباط با متغیرهای محیطی (مطالعه موردی: بخشی از کوهستان البرز)

جوامع جنگلی ارتفاعات ایران و تورانی با گونة ارس شناخته شده است. این جنگل‏ها از گذشته‏های دور تاکنون تغییرات زیادی را متحمل شده‏اند و امروزه کمتر نشانی از جوامع پیوستۀ جنگلی دارند، اما هنوز هم می‏توان توده‌‌های دورافتاده اما متراکم ارس و حتی جنگل‏های وسیع آن ‏را یافت. در این تحقیق به پوشش گیاهی و ویژگی‌‌های اکولوژیک این جنگل‌‌ها در البرز جنوبی از شمال استان تهران تا شمال غرب استان سمنان پرداخته ...

[ 50 ] - مدل‌سازی توزیع فراونی ارتفاع درختان در توده‏های ناهمسال (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)

برای مطالعۀ توزیع فراوانی داده‏های ارتفاع درختان در توده‏های ناهمسال و مدل‌سازی آن از چند توزیع آماری استفاده شد. منطقۀ مورد مطالعه شامل شش پارسل از بخش گرازبن جنگل خیرود است که نمونه‏گیری در آن‌ها به‏روش نظام‌مند با شبـکۀ 150×100 متـر و قطعات نمونۀ دایـره‏ای 10 آری انجام شـده است. از داده‏های حاصـل از این نمونه‏گیری، ارتفاع 196 اصله درخت (راش، ممرز، بلند مازو، توسکا، پلت و...) به‏عنوان یافته‏ه...

[ 51 ] - ویژگی‌های ساختاری توده‌های جنگلی شاخه‌زاد در جنگل فندقلوی اردبیل

امروزه بررسی ساختار جنگل از مباحث مورد توجه و ضروری به‌ویژه در راستای اهداف جنگل‌شناسی نزدیک به طبیعت است. این پژوهش با هدف شناسایی ویژگی‌های ساختاری توده‌های شاخه‌زاد در جنگل‌ فندقلوی استان اردبیل انجام شد. پس از جنگل گردشی اولیه سه توده جنگلی شاخه‌زاد انتخاب و در هر توده، سه قطعه‌نمونه یک هکتاری (100×100 متر) انتخاب و اطلاعات مربوط به ساختار جنگل اندازه‌گیری و ثبت شد. به‌منظور بررسی زادآوری د...