مقداد جورغلامی
دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران
[ 1 ] - اثرات محیط‌زیستی عملیات بهرهبرداری جنگل بر رواناب در مسیرهای چوبکشd (مطالعة موردی: جنگل خیرود)
امروزه اهمیت استفاده از مسیرهای چوبکشی متناسب با روشهای بهرهبرداری و شیوة جنگلشناسی در واحدهای جنگلداری شمال کشور، ضرورت ارزیابی دقیق و همهجانبة این مسیرها را ایجاب میکند. همچنین تردد ماشین‌آلات در مسیرهای چوبکشی تأثیر زیادی روی خصوصیات فیزیکی خاک دارد، تا حدی که با گذشت چندین سال، خصوصیات فیزیکی خاک در مسیرهای چوبکشی نمیتواند ترمیم شود. هدف از انجام این پژوهش اندازهگیری نرخ رواناب...
[ 2 ] - ارزیابی اثرات هیدرولوژیکی بهرهبرداری تک گزینی جنگل بر رواناب سطحی و رسوب (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)
کاهش پوشش جنگلی و گیاهی در اثر بهرهبرداری، عمدتاً باعث افزایش حجم رواناب سطحی میشود. یکی از روشهای بهرهبرداری جنگل، در شمال ایران به شیوۀ گزینشی است. این تحقیق در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود، با هدف تعیین تأثیرات بهرهبرداری گزینشی بر حجم رواناب سطحی، ضریب رواناب و غلظت رسوب، انجام شده است. بر این اساس پلاتهای دو متر مربعی و در قالب چهار تکرار در دو منطقأ شاهد (بدون بهرهبرداری) و...
[ 3 ] - اثرات زیست‌محیطی صدمه به خاکهای جنگلی در اثر چوبکشی به روش گرده بینه بلند در جنگل خیرود
در عملیات بهره برداری جنگل، تمایل فراوانی برای افزایش اندازه، قدرت و وزن ماشین های چوبکشی وجود دارد که این حالت منجر به تخریب خاک در اکوسیستم های جنگلی می شود زیرا ترافیک ماشین های بهره برداری خصوصیات ساختاری مهم خاک را تغییر می دهد. تحقیق حاضر به‌منظور ارزیابی اثرات ترافیک اسکیدر، شیب مسیر چوبکشی، دفعات تردد و عمق خاک مسیر بر روی کوبیدگی و بهم خوردگی خاک در روش بهره برداری گرده بینه بلند با اس...
[ 4 ] - ارزیابی و مقایسه اثرات زیست‌محیطی دو روش بهرهبرداری جنگل (مطالعه موردی: بخش نمخانه جنگل خیرود)
جنگلهای شمال ایران دارای غنای گونه‌ای قابل توجه بوده و به لحاظ گونه‌های بومی و در معرض خطر دارای اهمیت جهانی است. استفاده از سیستم چوبکشی زمینی, هرچند بیشترین مشکلات محیط زیستی را سبب میشود، اما عملیاتی معمول برای خروج چوب از عرصه قطع است. هدف از این مطالعه ارزیابی و مقایسه اثرات محیط زیستی، صدمه به توده باقیمانده, زادآوری و کمی کردن این اثرات است. آثار یادشده شامل وسعت صدمه دیدگی, الگو, اندا...
[ 5 ] - بررسی الگوی توزیع زمانی بارش روزانه و روابط آن با بارش‌های کوتاه مدت در مناطق ساحلی- جنگلی (مطالعه موردی: ایستگاه نوشهر در شمال ایران)
الگوی توزیع بارش 24 ساعته و رابطه آن با بارش‌های کوتاه‌مدت، یکی از مباحث مهم در مطالعات مربوط به هیدرولوژی همچون شبیه‌سازی سیلاب و طراحی سازههای آبی است. ازاین‌رو در این مطالعه، جهت نیل به این هدف، ابتدا با استفاده از داده‌های ایستگاه باران‌نگار نوشهر در یک منطقه جنگل ساحلی در شمال ایران، به بررسی روابط بارش روزانه با بارش ساعتی و دقیقه‌ای پرداخته شد. سپس الگوی توزیع زمانی بارش روزانه با استفا...
[ 6 ] - بررسی آثار بهرهبرداری بر خصوصیات فیزیکی خاک و مقاومت خاک در حوزههای آبخیز جنگلی (بررسی موردی: جنگل خیرود)
ارزیابی و مدیریت آثار محیط‌زیستی فعالیتهای بهرهبرداری جنگل یکی از عوامل اساسی است که اهمیت آن نیز روز به روز در حال افزایش است. این مطالعه، به منظور ارزیابی سیستمِ زمینیِ چوبکشی با اسکیدرهای چرخ لاستیکی در منطقه‌ای هشت‌هکتاری در پارسل 309 بخش گرازبن، جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود، انجام شد. اهداف این تحقیق عبارت‌اند از اندازهگیری به‌هم‌خوردگی خاک، بررسی معنیداری اثر شدت ترافیک ماشین و محل نمون...
[ 7 ] - تأثیر تنش فشردگی خاک بر تعادل عملکردی و تخصیص زی‌توده نهال زربین
هدف از این پژوهش بررسی اثر تنش کوبیدگی خاک بر تعادل عملکردی و تخصیص زی‌توده، رشد، ریشه‌دوانی و ویژگیهای ریختشناسی نهال زربین است. بذور با ویژگیهای ریختشناسی برتر تهیه و پس از کاشت در گلدان‌های پلاستیکی در خاک لومی تا لومیرسی و رژیم رطوبتی ثابت، در شش سطح کوبیدگی مورد بررسی قرار گرفتند. خصوصیات مورفولوژی نهال، رشد نهال و معماری (نسبت‌های تخصیص) نهال ثبت شدند. پاسخ‌های ریختشناسی نهال از ن...
[ 8 ] - تعیین تنوع ساختاری راشستان‌های آمیخته بخش گرازبن جنگل خیرود
کمی‌سازی ساختار جنگل با عددی‌کردن اجزای مختلف آن به درک و فهم بهتر برای مدیریت بوم‌سازگان جنگل کمک میکند. در این پژوهش از یک شاخص مکانی غیرآشکار به نام شاخص جینی (Gini index) با هدف تجزیه و تحلیل ساختار توده و تعیین پارامترهای لازم برای همگنی و یا ناهمگنی ساختار توده استفاده شد. این مطالعه در پارسل‌های 305، 306، 309، 310 و 311 بخش گرازبن جنگل خیرود با استفاده از داده‌های به‌دست آمده از اجرا...
[ 9 ] - ارزیابی بلندمدت التیام زخم در درختان صدمه دیده در اثر عملیات چوبکشی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)
امروزه با توجه به اعمال شیوه جنگلشناسی نزدیک به طبیعت برای مدیریت جنگلهای هیرکانی و پراکندگی برداشت در این شیوه، کاهش صدمات به توده باقیمانده اهمیت زیادی پیدا کرده است. هدف از این پژوهش، بررسی و مقایسه بلندمدت مقاومت گونه‌ها و قطرهای مختلف درختان در مقابل زخم‌های ایجاد شده با اندازه، شدت و محل‌های متفاوت و چگونگی تغییرات در محل زخم (التیام و بسته شدن زخم) بود. این پژوهش در بخش پاتم و نمخا...
[ 10 ] - تأثیر کوبیدگی خاک بر سیستم ریشه نونهال‌های توسکای ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey)
کوبیدگی خاک یکی از عامل‌های ایجاد تنش است که تأثیر منفی بر رشد گیاه دارد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر کوبیدگی خاک بر سیستم ریشه نونهال‌های توسکای ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey.) در شرایط کنترل شده بود. بذرهای توسکای ییلاقی پس از کاشت در گلدآن‌های پلاستیکی، در خاک لومی تا لوم- رسی و رژیم رطوبتی ثابت و در شش سطح کوبیدگی خاک مورد بررسی قرار گرفتند و فاکتورهای قطر یقه، طول، زی‌توده و نسبت...
[ 11 ] - اثر دخالت‌های مدیریتی بر ساختار توده‌های طبیعی (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)
برای مدیریت صحیح جنگل به شاخص‌هایی نیاز است که بتوانند با صرف کمترین هزینه و زمان اطلاعات کافی را در رابطه با وضعیت ساختار جنگل و تغییرات آن ارایه دهند. در این پژوهش، اثر نشانه‌گذاری بر ساختار توده‌های جنگلی در بخش گرازبن جنگل خیرود توسط شاخص‌های ساختاری مربوط به پراکنش مکانی و پراکنش غیرمکانی مطالعه شد. برای این منظور، 682 گروه ساختاری (اصله درخت) در دو قطعه‌نمونه مستطیلی شکل از مرز پایین...
[ 12 ] - ارزیابی بازیابی بلندمدت وزن مخصوص ظاهری، تخلخل و مقاومت به نفوذ خاک 20 سال پس از عملیات چوبکشی در جنگل خیرود
تخریب جنگل به‌طور همزمان با تخریب خاک شروع میشود. حفاظت و نگهداری خاک باعث حفاظت و نگهداری جنگل میشود، بنابراین مهندسی جنگل باید سعی در توسعه فنونی داشته باشد که میزان تخریب خاک کمتر و زمان بازیابی آن کوتاهتر باشد. پژوهش پیش‌رو به‌منظور ارزیابی بازیابی وزن مخصوص ظاهری و مقاومت به نفوذ خاکهای کوبیده شده در مسیرهای چوبکشی رها شده بعد از یک دوره 20ساله در جنگل خیرود انجام شد. چهار مسیر چوبکشی...
[ 13 ] - ارزیابی کارایی تراکتور کشاورزی در خروج چوب آلات کاتینی و هیزمی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)
در جنگلهای شمال ایران تراکتورهای کشاورزی مجهزشده به تریلی با دو چرخ، به‌طور فراوانی برای عملیات پیش‌حمل چوبآلات کاتینی و هیزمی استفاده میشود. این مطالعه به‌منظور ارزیابی کارایی، نرخ تولید، هزینه و مدل رگرسیونی پیش‌بینی زمان چوبکشی سیستم بهرهبرداری با تراکتور در حمل چوبآلات کاتینی و هیزمی در بخش گرازبن جنگل خیرود انجام شده است. در این تحقیق از روش مطالعه زمانی پیوسته استفاده شده است. مدل رگ...
[ 14 ] - ارزیابی اثرات عملیات خروج چوب با تراکتور کشاورزی بر خصوصیات فیزیکی خاک جنگل (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)
سیستم‌های بهرهبرداری با تراکتور، معمولیترین انواع تجهیزات کوچک مقیاس هستند. در جنگلهای شمال ایران، تراکتورهای کشاورزی مجهز شده به تریلی دو چرخ، به طور فراوانی برای عملیات پیش حمل چوبآلات کاتینی و هیزمی استفاده میشود. این مطالعه در بخش گرازبن جنگل خیرود انجام شد. اهداف این تحقیق شامل ارزیابی اثرات شیب، شدت تردد تراکتور و عمق خاک بر روی وزن مخصوص ظاهری خاک، تخلخل خاک و مقاومت به نفوذ در خاک ...
[ 15 ] - آیا بهرهبرداری از جنگل، کیفیت رواناب را تغییر می‌دهد؟
بهرهبرداری از جنگل با تاثیر بر فرایند چرخۀ مواد مغذی، بر کیفیت آب تأثیر می‌گذارد و سبب میشود که مواد مغذی محلول در گیاه شسته شود و از طریق خاک به جریان‌های رودخانه‌ای برسد. نوع و شیوۀ عملیات بهرهبرداری، عاملی مهم در مقدار مواد مغذی خارج‌شده از منطقه است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تغییر پوشش گیاهی در پی بهرهبرداری از جنگل بر پارامترهای کیفیت رواناب، در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود...
[ 16 ] - ارزیابی ارتعاش دست- بازو در اثر قطع و بینهبری درختان راش با اره موتوری
اره موتوری متداولترین ابزار قطع و تبدیل در جنگلهای شمال کشور محسوب میشود که یکی از مهم‌ترین عیوب آن، ارتعاش دائمی در حین کار است. هدف از این پژوهش، بررسی ارتعاش دست-بازو در عملیات قطع و بینهبری درختان راش در جنگل خیرود نوشهر در استان مازندران است. سه درخت و سه بینه از گونۀ راش انتخاب و با استفاده از دستگاه ارتعاشسنج Bruel & Kjear 2237، همزمان اندازهگیری ارتعاش دست- بازو در دستۀ عقب و دست...
[ 17 ] - ارزیابی اقتصادی خسارت‌های ناشی از بهرهبرداری به تودة سرپا
با توجه به اعمال شیوة جنگلداری نزدیک به طبیعت برای مدیریت جنگلهای شمال و پراکندگی برداشت در این شیوه، کاهش صدمات وارد به تودة سرپا و زادآوری اهمیت بیشتری پیدا میکند. این تحقیق برای ارزیابی صدمات قطع درخت در دو پارسل 317 و 320 از بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام گرفت. اهداف این تحقیق عبارت‌اند از تعیین شدت خسارات وارد به تودة سرپا و تجدید حیات جنگل و بیان سهم ریالی این خسارات به‌منظ...
[ 18 ] - بررسی تغییرات کمی ساختار توده های جنگلی به کمک آماربرداری صد در صد (بررسی موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود نوشهر)
با بررسی ساختار جنگل نه‌تنها وضعیت جنگل از نظر ترکیب گونه‌ای، نحوۀ آشکوب‌بندی و مراحل توالی مشخص میشود، بلکه می‌توان آیندۀ جنگل را از نظر رویش، تغییرات تنوع گونه‌ای، تاج‌پوشش و سطح مقطع پیش‌بینی کرد. هدف این تحقیق بررسی کمّی‌سازی ساختار توده و پویایی توده‌های جنگلی با استفاده از روش مثلث ساختار است. این بررسی در سطح حدود 150 هکتار واقع در پارسل‌های 305، 306، 309، 310 و 311 در بخش گرازبن جنگل خی...
[ 19 ] - بازیابی رطوبت خاک در مسیرهای چوبکشی 20 سال بعد از عملیات چوبکشی
حفظ خاکهای جنگلی به‌عنوان پایۀ تولید در هنگام عملیات بهرهبرداری و چوبکشی، با هدف به حداقل رساندن تخریب و مدت زمان بازیابی آن بعد از عملیات بهرهبرداری، امری ضروری است. این تحقیق در دو بخش پاتم و نمخانه جنگل خیرود به‌منظور ارزیابی محیط زیستی اثر شیب، ترافیک و جهت رد چرخ بر رطوبت خاک و بازیابی آن با گذشت 20 سال در مقایسه با منطقۀ شا...
[ 20 ] - تأثیر کوبیدگی خاک مسیرهای چوبکشی بر متغیر ریختشناسی و تخصیص زیتودۀ خشک نهال بلندمازو Quercus castaneifolia C.A.M در شرایط گلخانه ای
کوبیدگی شدید خاک تأثیرات مهمی بر کارکردهای اکوسیستمی خاک دارد. مقاومت زیاد خاک به نفوذ، ریشه‌دوانی و نفوذ ریشهها را کاهش می‌دهد و سبب کاهش جذب آب و مواد غذایی میشود. در این تحقیق، این فرضیه که افزایش مقاومت به نفوذ سبب تأثیر منفی بر متغیرهای ریختشناسی نهال، تخصیص زی‌توده و معماری نهال اثرگذاری بر الگوهای اندام هوایی و زیرزمینی میشود، آزمون شد. تأثیر فشردگی خاک در خاک دارای بافت لوم تا رسی- ...
[ 21 ] - کاهش ارزش اقتصادی ترسیب کربن در اثر فعالیتهای بهره برداری در مسیرهای چوبکشی (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)
استفاده از ماشین‌های پیشرفتۀ بهرهبرداری سنگین در مسیرهای چوبکشی، نیروی زیادی را به خاک وارد می‌آورد و سبب تخریب و آسیب جدی خاک و کاهش ذخیرۀ کربن در آن میشود. بررسی‌‌های متعدد نشان‌دهندۀ بازیابی طولانی‌مدت خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک است. این پژوهش به‌منظور تعیین تأثیرات شیب مسیر، مقدار تردد و رد چرخ چوبکشی زمینی بر مقدار ذخیرۀ کربن و برآورد ارزش اقتصادی این مقدار ذخیره، به‌منظور برنامه‌ریزی ...
[ 22 ] - تأثیر فشردگی خاک بر متغیرهای اندازه، زی‌توده و معماری نهال کاج سیاه در شرایط گلخانه‌ای
افزایش مقاومت به نفوذ خاک با تحت تأثیر قرار دادن الگوهای اندام هوایی و زیرزمینی، سبب ایجاد اثرهای منفی بر متغیرهای رشد نهال‌های گونه‌های چوبی میشود. در این تحقیق،تأثیرات کوبیدگی خاک در خاکی با بافت لومی تا رسی- لومی با شرایط بهینه از نظر آب (آبیاری روزانه) در مقیاس پیوستۀ مقاومت به نفوذ بر متغیرهای ریختشناسی نهال (اندازه)، رشد (زی‌توده)، تخصیص زی‌توده و معماری رشد نهال‌های گونۀ کاج سیاه در چه...
[ 23 ] - تأثیر کوبیدگی خاک بر متغیر زی‌توده و رشد نهال بلندمازو در شرایط گلخانه‌ای
استفاده از ماشین‌آلات سنگین برای فعالیتهای جنگل مانند عملیات بهرهبرداری در طول چند دهۀ گذشته افزایش یافته است که همین امر پیامدهای منفی بر اکوسیستم خاک جنگل شامل کوبیدگی، به‌هم‌خوردگی و شیاری شدن خاک را در پی داشته است. این تحقیق در پی اثبات این فرضیه است که افزایش مقاومت به نفوذ با تحت تأثیر قراردادن الگوهای اندام هوایی و زیرزمینی، سبب ایجاد اثرهای منفی بر متغیرهای مورفولوژی نهال (اندازه) و ...
[ 24 ] - مقایسه زمان قطع و تراز صدا در قطع درختان راش و ممرز در جنگل خیرود
ارة موتوری هنوز هم یکی از ماشین‌های بسیار مهم قطع و سرشاخهزنی و تبدیل درختان در جنگلهای شمال محسوب میشود. به همین سبب یکی از مخاطرات کار در محیط جنگل، که کارگران با آن مواجه‌اند، انتشار صدای آزاردهنده و ارتعاشات ناشی از کار کردن با ارة موتوری است؛ که باعث ضایعات شدید در کارگران جنگل، نظیر سنگینی گوش و سفیدی دست، میشود. هدف این تحقیق اندازهگیری تراز صدا در مواجهة شغلی کارگران با ارة موتو...
[ 25 ] - بررسی کارایی مدل هیدرولوژیک HEC- HMS در شبیه سازی هیدروگراف سیلاب حوضه های آبخیز جنگلی (مطالعة موردی: جنگل خیرود)
روش شمارة منحنی سرویس حفاظت خاک (SCS-CN) از روشهای بسیار کاربردی است که به‌طور گسترده برای پیش‌بینی رواناب مستقیم ناشی از بارندگی در نقاط مختلف دنیا استفاده میشود. در این مطالعه، برای تهیة نقشة شمارة منحنی و ورود اطلاعات مدل فیزیکی حوضة آبخیز خیرود به برنامة HEC-HMS، از الحاقیة HEC-GEOHMS، نرم‌افزار ArcGIS و تصاویر ماهواره‌ای Google Earth استفاده شد. همچنین به منظور آنالیز آماری داده‌های حداک...
[ 26 ] - اولویتبندی زیرحوضه‌های مناسب بهرهبرداری جنگل با استفاده از مدل HEC-HMS (مطالعة موردی: جنگل خیرود)
پوشش جنگلی یکی از عوامل بسیار مؤثر بر کاهش سیلاب در شمال ایران است؛ به طوری که در سال‌های اخیر تخریب، تغییر کاربری، و بهرهبرداری بی‌رویه از مناطق جنگلی به‌شدت سبب افزایش تعداد و بزرگی سیلاب شده است. تاکنون مطالعات اندکی در زمینة هیدرولوژی جنگلهای کشور، بهویژه جنگلهای شمال، صورت گرفته است. در این مطالعه، با بررسی تأثیر اجرای عملیات‌های بهرهبرداری فرضی بر هیدروگراف خروجی حوضه، امکان اولویت‌ب...
[ 27 ] - آثار چوبکشی زمینی با اسکیدر چرخ لاستیکی تیمبرجک C 450 بر برخی خصوصیات فیزیکی خاکهای جنگلی (مطالعة موردی: بخش گرازبن، جنگل خیرود)
عملیات بهرهبرداری جنگل باعث ایجاد صدمات و تغییرات در برخی خصوصیات فیزیکی خاک میشود. لذا، لازم است دربارة میزان تخریب ویژگیهای فیزیکی خاک تحقیقات لازم صورت گیرد. هدف از این پژوهش عبارت است از بررسی تغییرات مذکور در مسیر چوبکشی ناشی از تردد اسکیدر چرخ لاستیکی کابلی تیمبرجک C 450 از طریق اندازهگیری فاکتورهای بافت خاک، وزن مخصوص ظاهری، تخلخل و مقاومت به نفوذ خاک در پارسل‌های 311 و 319 سری گراز...
[ 28 ] - میزان افت چوب و کاهش ارزش آن طی عملیات قطع درخت و بینه بری (مطالعه موردی: درختان راش و ممرز جنگل خیرود)
میزان ضایعات چوب و کاهش کیفیت و ارزش آن، در رابطه با عملیات قطع درخت و بینهبری دو گونۀ راش و ممرز و نوع صدمه در بخش نمخانۀ جنگل آموزشی ـ پژوهشی خیرود مطالعه شد. برای محاسبۀ افت چوب بر اثر قطع و انداختن درخت و بینهبری در بخش قطع و انداختن درخت در مجموع 250 اصله درخت، و در بخش بینهبری در مجموع 167 عدد گردهبینه از گونه‌های راش و ممرز به‌صورت تصادفی بررسی و اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که ا...
[ 29 ] - تولید و هزینۀ عملیات سرشاخهزنی و بینهبری با اره‌موتوری (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)
سرشاخهزنی و بینهبریِ تنه شامل تمام فعالیتهای انجامگرفته برای آمادهکردن تنۀ قطعشده برای چوبکشی است. این تحقیق در سری گرازبن جنگل آموزشی ـ پژوهشی خیرود انجام شده است. اهداف این تحقیق، دستیابی به خصوصیات ویژه و اندازهگیری زمان سرشاخهزنی و بینهبری تنۀ درخت، تولید، هزینه، و بهدستآوردن مدل رگرسیونی زمان کار با اره‌موتوری است. مطالعۀ زمانی پیوسته برای اندازهگیری زمان انجام گرفت و یک دوره ک...
[ 30 ] - تاثیر رطوبت خاک و تعداد تردد اسکیدر بر شیاری‌‌شدن مسیرهای چوبکشی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)
اثرات استفاده از اسکیدرهای چرخ لاستیکی در چوبکشی بر روی خاکهای جنگلی می‌تواند به سه گروه اصلی تقسیم‌بندی شود: بهم‌‌خوردگی خاک، کوبیدگی خاک و شیاری شدن خاک. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر تعداد تردد اسکیدر چرخ لاستیکی تیمبرجک C450 و رطوبت خاک در مسیرهای چوبکشی بر روی شیاری‌‌شدن و ایجاد رد چرخ در خاکهای ریزدانه و کمی‌‌کردن این اثرات است. این مطالعه در قالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی در جنگل آموز...
[ 31 ] - تولید و هزینه عملیات قطع درخت با اره موتوری (مطالعه موردی: سری گرازبن جنگل خیرود)
قطع شامل تمام فعالیتهای انجام گرفته برای انداختن درختان سرپا و آماده نمودن آنها برای چوبکشی است. این پژوهش در سری گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام شده است. از اهداف این پژوهش، اندازهگیری زمان قطع درخت، تولید، هزینه و بدست آوردن مدل رگرسیونی زمان قطع با مطالعه زمانی پیوسته است. متغیرهای مختلفی مانند زمان کار قطع درخت، فاصله بین درختان، گونه‌های درختی، قطر درخت، شیب طولی مسیر طی شده بین ...
[ 32 ] - تاثیر تیمارهای حفاظتی بر جلوگیری از گسترش ترکها در گردهبینهها (مطالعه موردی: جنگل خیرود)
در اثر باقی ماندن گردهبینهها در داخل جنگل و به ویژه کنار جاده، ترکهای ناشی از آزاد شدن تنشهای رشد در مقطع عرضی گسترش پیدا میکند. همه این عوامل منجر به کاهش درجه کیفی گرده بینهها میشود که می‌توان با اندود کردن مقاطع چوب با پارافین و حفاظت مقاطع بینهها با S کوبی، از گسترش ترکهای مقطعی جلوگیری نمود. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تیمارهای اندود کردن با پارافین و S کوبی بر جلوگیری از گسترش...
[ 33 ] - کاهش حجم گرده بینه های صنعتی در عملیات قطع و بینه بری با اره موتوری (مطالعه موردی: جنگل خیرود)
صدمه به گردهبینههای حاصل از بهرهبرداری جنگل می‌تواند در مراحل مختلف برداشت چوب شامل قطع درخت، سرشاخهزنی، بینهبری، چوبکشی، دستهبندی و حمل رخ دهد. مطالعهای به منظور تعیین مقدار کاهش حجم کمی و ارزش از دست رفته گردهبینههای صنعتی در اثر عملیات قطع و بینهبری به شیوه موتوری-دستی با استفاده از اره‌موتوری در پارسل‌های 317 و 320 بخش گرازبن جنگل خیرود انجام شد. کاهش حجم چوب در هر درخت صدمه دیده ...
[ 34 ] - تغییرات رواناب و رسوب در پی تغییر برخی ویژگیهای خاک در اثر عملیات بهرهبرداری جنگل (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)
عملیات بهرهبرداری از جنگل، سبب تغییر برخی ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک و در پی آن تغییر مقدار رواناب و تولید رسوب میشود. بررسی تغییرات رواناب و رسوب در پی تغییر خصوصیات خاک در اثر عملیات بهرهبرداری جنگل، در بهبود توصیه‌های مدیریتی و کمّی کردن تغییرات رواناب و فرسایش خاک سودمند خواهد بود. این پژوهش برای بررسی شماری از متغیرهای مؤثر خاک در تولید رواناب و رسوب در اثر بهرهبرداری جنگ...
[ 35 ] - پهنه‌بندی اقلیمی آسایش گردشگری جنگل در استان چهار‌محال و بختیاری (مطالعه موردی: سامان عرفی منج)
شرایط اقلیمی از دیدگاه برنامه‌ریزی گردشگری بسیار اهمیت دارد. گردشگران در جستجوی اقلیم مطلوب یا اقلیم آسایش هستند که در آن افراد احساس نارضایتی و عدم آسایش اقلیمی ندارند. مناسب‌ترین زمان برای تفرج به لحاظ شرایط اقلیمی، زمانی است که شاخص‌های اقلیمی در حد آسایش و رضایت خاطر انسان باشند. در این پژوهش با توجه به اینکه اطلاعات اقلیمی مقصد گردشگری بسیار اهمیت دارد، به گزینش مکان‌های مناسب از نظر شرایط...
[ 36 ] - بررسی تأثیر بهرهبرداری از جنگل بر دبی رواناب و هدررفت منابع آبی با استفاده از مدل SWAT در حوزۀ آبخیز جنگلی خیرود
آگاهی از تأثیرات بهرهبرداری از جنگل بر مقدار هدررفت آب و وقوع سیلاب‌های ویرانگر، در مدیریت آبخیزهای جنگلی ضرورت دارد. در پژوهش حاضر، تأثیر بهرهبرداری از جنگل بر دبی رواناب و هدررفت آب در حوزۀ آبخیز جنگلی خیرود با استفاده از مدل بارش-رواناب SWAT بررسی شد. برای این منظور مدل واسنجی و سپس اعتبارسنجی شد. سپس با فرض کاهش شمارۀ منحنی در اثر بهرهبرداری، با اعمال گزینۀ 20 گزینه برداشت در هر پنج زیرح...
[ 37 ] - ارزیابی تأثیر ارتعاشات اره موتوری بر لرزش دست و بازو کاربر در عملیات برش گردهبینه
ارتعاش شغلی یکی از معضلات مهم شغلی در کار با اره‌موتوری در محیط جنگلداری قلمداد میشود. این پژوهش با هدف اندازهگیری ارتعاش اره‌موتوری بر دست و بازو کارگر اره‌موتورچی در بینهبری درختان انجیلی، صنوبر و توسکا در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام گرفت. در این پژوهش تعداد دو اصله درخت از گونه‌های توسکا، انجیلی و صنوبر با تراکم چوب متفاوت، در برش عرضی اندازهگیری شد. اندازهگیری ارتعاش با استفاده ا...
[ 38 ] - ارزیابی اثر پوشش جنگلی بر پارامترهای کمی و کیفی رواناب در حوزۀ آبخیز پارک جنگلی چیتگر تهران
در چشم انداز شهری، بسیاری از چالش‌های محیط زیستی نظیر رواناب ناشی از آب رگبار و ریسک سیلاب، آلودگی شیمیایی و ذرات معلق هوا، خاک و آب شهری، جزیره گرمایی شهری و امواج حرارتی تابستانه تشدید می‌شوند. رواناب‌های ناشی از بارش‌های شدید در بسیاری از مناطق جهان منجر به سیل، فرسایش، رسوب و حمل عناصر می‌شوند که پوشش گیاهی جنگلی یکی از مهم‌ترین عوامل تعدیل سیلاب و کنترل فرسایش و رسوب است. دراین پژوهش وضعیت...
[ 39 ] - شبیه‌سازی رواناب و بار رسوب جنگل بهره‌برداری‌شده (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز ذیلکی‌رود)
در این پژوهش، تأثیر بهرهبرداری و جاده‌سازی جنگل بر تولید رواناب سطحی و بار رسوب حوزۀ ذیلکی‌رود بررسی شد. از مدل SWAT،SWAT-CUP و الگوریتم SUFI-2 در شبیه‌سازی رواناب و بار رسوب و بهینه‌سازی پارامترهای این مدل و تعیین حساسیت پارامترهای مدل در حوزۀ آبخیز ذیلکی‌رود استفاده شد. مقادیر تابع هدف ضرایب NS و برای مرحلۀ واسنجی رواناب به‌ترتیب 72/0 و 88/0و برای مرحلۀ اعتبارسنجی آن 83/0 و 89/0 و این ضرایب...
[ 40 ] - تعیین توان اکولوژیک کاربری‌ها بر پایه واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی و ارزیابی آسیب‌پذیری جهت بهرهبرداری پایدار حوزه آبخیز جنگلی (مطالعه موردی: حوزۀ آبخیز ذیلکی‌رود گیلان)
این مطالعه با هدف ارائه مدل توان اکولوژیکی ویژه چند عامله بر پایة عوامل اکولوژیک واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی جهت تعیین توان اکولوژیک کاربری‌های مختلف در حوزة آبخیز جنگلداری 23 ذیلکی‌رود گیلان انجام شد. ابتدا با ArcSWAT تعداد 608 واحد عکس‌العمل هیدرولوژیکی در قالب 39197 پلی گون مستقل از هم در حوزه ذیلکی‌رود بدست آمد. سپس با سنجش واحدهای عکس‌العمل هیدرولوژیکی با مدل‌های ویژه توان اکولوژیک، با...
[ 41 ] - تأثیر پوشش گیـاهی بر میزان رواناب و تولید رسوب در مقیاس پلات درحوزۀ آبخیز جنگل خیرود
بهرهبرداری حوزههای آبخیز جنگلی یکی از مواردی است که باعث تغییر خصوصیات هیدرولوژیک جنگل میشود. لکن پیامدهای هیدرولوژیک ناشی از بهرهبرداری حوزههای آبخیز جنگلی کمتر بررسی شده است. بر این اساس در تحقیق حاضر اقدام به بررسی تأثیر تغییر پوشش گیاهی در اثر بهرهبرداری جنگل، بر مؤلفههای هیدرولوژی در مقیاس پلاتهای دو متر مربعی و در قالب چهار تکرار مبتنی بر بارندگیهای طبیعی به وقوع پیوسته از آذر ...
[ 42 ] - تاثیر کاربرد پوشش خاک اره بر مقدار رواناب مسیرهای چوبکشی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)
عبور ماشین‌آلات در جنگل، باعث تراکم و فشردگی و کاهش تخلخل و ظرفیت نفوذ خاک جنگل و به تبع آن افزایش متوسط حجم رواناب سطحی میشود. با توجه به نتایج مطالعات قبل درباره تاثیر مالچ‌ها روی کاهش رواناب در شرایط آزمایشگاهی، هدف از این تحقیق تعیین و مقایسه میزان رواناب تولیده شده در پلاتهای مسیر چوبکشی بدون تیمار، تیمار جنگل دست‌نخورده (شاهد جنگل) و مسیر چوبکشی با تیمار مالچ خاک‌اره، تحت شرایط طبیعی در...
[ 43 ] - ارزیابی اثرات برداشت چوب بر مقدار رسوب در حوزههای آبخیز جنگلی (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز خیرودکنار نوشهر)
تغییر کاربری زمین، به‌طور قابل‌توجهی می‌تواند بر هیدرولوژی یک حوزۀ آبخیز جنگلی تأثیر بگذارد. پوشش گیاهی نقش مهمی در جلوگیری از فرسایش خاک دارد. برداشت چوب، تاج پوشش را تغییر می‌دهد و خاک را در معرض آب و باد قرار می‌دهد. فشردگی خاک و حذف پوشش کف جنگل در مسیرهای چوبکشی باعث کاهش ظرفیت گنجایش آب در خاک و در نتیجه کاهش سرعت نفوذ آب و افزایش رواناب شده که سبب هدررفت خاک میشود. به‌منظور اندازهگی...
[ 44 ] - ارزیابی ارگونومیکی تأثیر ارتعاش اره‌موتوری در ایجاد بیماری دست سفید (VWF) در اپراتور
بهرهبرداری از جنگل، کاری سنگین و خطرناک، دارای وضعیت کاری غیرطبیعی، ناراحت‌کننده و در معرض سروصدا و ارتعاش است که پیامدهای بهداشتی ناگواری دارد و امکان ابتلا به بیماری‌ها و صدمات شغلی را افزایش می‌دهد. اختلالات عروقی مانند پدیدۀ رینود یا دست سفید (VWF) از مهم‌ترین، خطرناک‌ترین و شایع‌ترین پیامدهای ارتعاش است. هدف این پژوهش تعیین حد زمانی مجاز ارتعاش، هنگام قرارگیری اپراتور در معرض ارتعاشات اره...
[ 45 ] - بررسی عوامل تأثیرگذار بر خسارت برف زودرس در توده‌های طبیعی (مطالعۀ موردی: بخش پاتم)
به‌منظور بررسی فاکتورهای مؤثر بر خسارت ناشی از برف زودرس در پارسل 10 بخش پاتم جنگل آموزشی خیرود، آماربرداری به‌روش تصادفی منظم با ابعاد شبکه (100 در 100 متر) با قطعات نمونۀ دایره‌ای 1000 متر مربعی به تعداد 46 قطعه نمونه انجام گرفت. در هر قطعه نمونه عواملی مؤثر شامل شیب عمومی قطعه نمونه، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و عمق خاک، قطر برابرسینه و ارتفاع همۀ گونه‌های درختی بیشتر از 5/7 سانتی‌متر...
نویسندگان همکار