محمدرضا جهانسوز
استاد گروه زراعت پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
[ 1 ] - ارزیابی اثر روش های خاک ورزی بر خصوصیات شیمیایی، بیولوژیکی خاک و صفات کمی ذرت علوفه ای در تناوب با نخود
به منظور ارزیابی تاثیر روشهای مختلف خاکورزی بر عملکرد ذرت علوفه ای در تناوب با نخود و خصوصیات شیمیایی و بیولوژیکی خاک، آزمایشی طی دو سال 94-1392 در مزرعه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران اجرا شد. طرح آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی آزمایش شامل سه روش خاک ورزی (خاکورزی متداول، حداقل و کشت مستقیم) و عامل فرعی شامل سه رقم ذرت (S...
[ 2 ] - برآورد تاریخ کاشت بهینه بر پایۀ تاریخچۀ اقلیمی با استفاده از مدل همانندساز رشد AquaCrop در منطقۀ دشت مغان استان اردبیل
از مدلAquaCrop برای برآورد تاریخ کاشت مناسب برای تولید بیشترین عملکرد بر پایۀ تاریخچۀ اقلیمی منطقۀ دشت مغان استفاده شد. برای این منظور با استفاده از دادههای پدیدشناختی (فنولوژیک) هشت گیاه زراعی عمده در دشت مغان، در کنار دادههای اقلیمی سی‌سالۀ این منطقه، پس از واسنجی (کالیبراسیون) مدل، تاریخ کاشت بهینۀ هر محصول تعیین شد. مدل با استفاده از درجۀ روز رشد تجمعی، آستانههای دمایی فعال و مؤثر و شاخ...
[ 3 ] - بررسی تأثیر کشت مخلوط ذرت علوفه‌ای و ارزن مرواریدی بر برخی صفات کمی و کیفی علوفه
به منظور تعیین مناسب‌ترین آرایش کشت مخلوط ذرت علوفه‌ای با ارزن مرواریدی از نظر عملکرد علوفۀ خشک و کیفیت علوفه، آزمایشی در مزرعۀ تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در کرج، در سال 1390 انجام شد. آزمایش به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار بود. تیمارهای موجود در آزمایش عبارت از آرایشهای مختلف کشت مخلوط به صورت جایگزینی، شامل 25درصد ارزن مرواریدی: 75درصد ذرت علوفه‌ای،...
[ 4 ] - تأثیر تنش خشکی آخر فصل و توالی زراعی بر عملکرد کمّی و کیفی گندم آبی تحت مدیریت مرسوم و حفاظتی
بیخاکورزی در کنار توالی زراعی مناسب میتواند رطوبت و مواد غذایی لازم را برای گیاه در معرض تنش خشکی فراهم کند. به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی پایان فصل و توالی زراعی بر عملکرد کمی و کیفی گندم رقم پارسی آزمایشی با استفاده از طرح آماری کرتهای خردشده (اسپلیت پلات) در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعۀ پژوهشی مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ نهال و بذر کرج در دو سال زراعی 93 و 94 به اجرا د...
[ 5 ] - ارزیابی قابلیت تولید محصولات عمدة زراعی در اراضی منطقة هشتگرد با استفاده از روش فائو
نخستین گام در تعیین الگوی بهینة کشت گیاهان زراعی در کشاورزی و افزایش عملکرد و تولید در یک منطقه، شناسایی و ارزیابی قابلیت و ظرفیت (پتانسیل) تولید زمین‌های آن منطقه است. منطقة هشتگرد با گسترة تقریبی 1170 کیلومترمربع به‌دلیل نزدیکی به کلانشهر تهران و تمرکز شمار زیاد واحدهای کشاورزی، صنعتی و خدماتی موقعیت سیاسی اقتصادی مهمی دارد. هدف از این تحقیق با توجه به نبود اطلاعات کافی در زمینة ظرفیت تولید ...
[ 6 ] - تاثیر روش های مختلف خاکورزی بر عملکرد گندم دیم در اقلیم های سرد، معتدل و نیمه‌گرمسیری استان کرمانشاه
به منظور تعیین تأثیر روشهای مختلف خاکورزی بر عملکرد و برخی صفات گندم و همچنین برخی ویژگی‌های خاک در گندم دیم، شش آزمایش در اقلیم‌های سردسیر، معتدل و نیمه‌گرمسیر استان کرمانشاه در غرب ایران در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه روش خاکورزی، بیخاکورزی، خاکورزی کاهشی و خاکورزی متداول بودند. بیشترین عملکرد در روشهای بیخاکورزی (2365 کیلوگرم در ...
[ 7 ] - تأثیر روشهای مختلف خاکورزی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود وگندم و ویژگی‌های فیزیکی خاک در شرایط دیم کرمانشاه
به منظور بررسی سامانه‌های مختلف خاکورزی متداول و حفاظتی (بیخاکورزی و خاکورزی کاهشی) بر عملکرد و برخی صفات گندم و نخود و ویژگی‌های فیزیکی خاک، آزمایش‌هایی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه به مدت سه سال زراعی(1393-1390) اجرا شد. در سال اول نخود در آزمایشی با استفاده از سه سامانة خاکورزی مختلف در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار کشت شد. در سالهای دوم و سوم آزمایشی ...
[ 8 ] - تأثیر روشهای خاکورزی و ارقام نخود (Cicer arietinum) در کشت اول، بر رشد و عملکرد ذرت علوفه (Zea mays) در کشت دوم
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خاکورزی و ارقام پاییزة نخود (آرمان، هاشم و ILC-482) در کشت اول، روی عملکرد ذرت علوفه (سینگل‌کراس 704) در کشت دوم انجام شد. آزمایش به صورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1391 در مزرعة آموزشی پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج انجام شد. کرت اصلی شامل نظام‌های مختلف خاکورزی (خاکورزی مرسوم، خاکورزی کمترین و بدون ...
[ 9 ] - بررسی سیستم های کشت بدون شخم،حداقل شخم و شخم متداول در ارقام گندم آبی
خاکورزی حفاظتی یک حرکت سریع و رو به رشد در ایران است که در شکل کامل آن یعنی کشاورزی حفاظتی به عنوان آخرین فن‌آوری کاربردی برای رسیدن به پایداری در نظام های تولید محصولات زراعی کشورهای پیشرفته و رو به توسعه در نظر گرفته شده است. به منظور تعیین تأثیر سیستم‌های مختلف خاکورزی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم آبی، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران د...
[ 10 ] - ارزیابی سودمندی و کارآیی مصرف نور در کشت مخلوط جو (Hordeum vulgare) و ماشک گل خوشه‌ای (Vicia villosa ssp. Dassycarpa) در سطوح مختلف کود نیتروژن
به منظور ارزیابی سودمندی کشت مخلوط جو و ماشک و کارایی جذب نور، آزمایشی در مزرعه آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال زراعی84-1383 انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. کود نیتروژن به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (0، 45 و 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و فاکتور فرعی در چهار سطح (شامل کشت خالص جو، مخلوط جو- ماشک به...
[ 11 ] - واکنش ریشه ارزن مرواریدی (Pennisetum americanum L.) به تنش خشکی و آبیاری مجدد بعد از دوره تنش
به منظور ارزیابی تاثیر تنش خشکی بر آغازش و رشد ریشه‌های ثانویه ارزن مرواریدی و همچنین واکنش آنها به آبیاری مجدد بعد از تنش خشکی، دو آزمایش گلخانه‌ای در سال 88-87 در موسسه تحقیقات علمی و صنعتی استرالیا (CSIRO) در شهر کانبرا استرالیا اجرا شد. هر دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در گلخانه اجرا گردید. عامل اول در هر دو آزمایش، سطوح مختلف رطوبتی و عامل دوم زمان های برداشت پ...
[ 12 ] - تأثیر روشهای مختلف خاکورزی بر ویژگی‌های رویشی و عملکرد چند رقم نخود پاییزه
روشهای خاکورزی مرسوم اثرات زیانباری بر ساختمان خاک دارند. این آزمایش با هدف بررسی تأثیر روشهای مختلف خاکورزی بر عملکرد ارقام پاییزه نخود به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار، در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج، در سال 1391 انجام شد. در این آزمایش، اثر 3 روش خاکورزی مرسوم[1]، خاکورزی حداقل[2] و بدون خاکورزی[3] بر روی عملکرد 3 رقم نخود آرمان، هاشم و...
[ 13 ] - مطالعه روشهای مختلف خاکورزی بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و صفات مورفولوژیکی گندم و نخود در شرایط دیم شهرستان سرپل‌ذهاب
به منظور مطالعه روشهای بیخاکورزی، خاکورزی کاهشی و خاکورزی متداول بر برخی ویژگی‌های فیزیکی خاک، عملکرد و برخی صفات گندم و نخود، آزمایشاتی در طول دو سال در منطقه سرپل‌ذهاب استان کرمانشاه اجرا گردید. نتایج تجزیه مرکب داده‌ها نشان داد که روشهای مختلف خاکورزی تأثیر معنی‌داری (01/0≥P) بر عملکرد دانه، رطوبت حجمی خاک، وزن مخصوص ظاهری خاک، ماده آلی خاک، ارزش اقتصادی و صفات موفولوژیکی گندم و ن...
[ 14 ] - مقایسه اثر فصل کشت بر خصوصیات زراعی و عملکرد کمی و کیفی شوید
برای مقایسه اثر فصل کشت بر عملکردهای بیولوژیکی، بذر و اسانس بذر و اندام رویشی شوید، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1386-1385 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان انجام شد و طی آن سه تیمار کشت پاییزه، بهاره و تابستانه مقایسه شدند. در این آزمایش از توده شوید اصفهان استفاده شد و کشت پاییزه این گیاه موفق نبود. تفاوت وزن تر، وزن خشک، عملکرد اسانس اندام رویشی ...
[ 15 ] - اثر تنش خشکی بر خصوصیات فتوسنتزی دو گونه بارهنگ
اثر تنش خشکی تدریجی به صورت قطع آبیاری به مدت چند روز متوالی و بهبود تدریجی آن بر فتوسنتز، هدایت روزنه ای و پتانسیل آب برگ دو گونه دارویی بارهنگ تخم مرغی و بارهنگ کتانی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه ملبورن استرالیا در سال 2006 بررسی شد. تیمارها شامل دو گونه بارهنگ و پنج دوره تنش خشکی (دوره آبیاری دو، چهار، شش، هشت و 10 روز) بودند. نتایج نشان داد که سر...
[ 16 ] - مقایسه مدل AquaCrop و مدل پتانسیل حرارتی-تابشی تولید در برآورد عملکرد پتانسیل در بخشی از اراضی دشت مغان در استان اردبیل
عملکرد پتانسیل برای شش گیاه زراعی گندم پاییزه، جو پاییزه، چغندرقند پاییزه، پنبه، ذرت و سویا در بخشی از اراضی دشت مغان با استفاده از دو مدل AquaCrop و مدل پتانسیل حرارتی-تابشی تولید،پس از واسنجی محاسبه شد. ضریب تبیین، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده و شاخص تطابق برای عملکرد پتانسیل به ترتیب برای مدل AquaCrop، 99/0، 72/21، 99/0و برای مدل پتانسیل حرارتی-تابشی تولید یا مدل فائو 97/0، 25/54، 96/...
[ 17 ] - تجزیه وتحلیل عوامل مؤثر بر پذیرش کشاورزی حفاظتی در استان فارس
با توجه به جایگاه کشاورزی حفاظتی به عنوان عامل افزایش امنیت غذایی و کشاورزی پایدار، درک مؤلفههای تعیینکننده در تصمیمگیری کشاورزان برای افزایش مقیاس پذیرش کشاورزی حفاظتی حائز اهمیت است؛ بدین منظور، در مطالعة حاضر عوامل و موانع اثرگذار بر پذیرش تکنولوژی کشاورزی حفاظتی در میان کشاورزان گندمکار استان فارس در چارچوب تحلیل لاجستیک در سال زراعی 1391-1392 بررسی شده است. نتایج حاصل از برآورد الگو...
[ 18 ] - بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر عملکردهای کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد بذر و کمیت و کیفیت اسانس بذر و اندام هوایی گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke) و بررسی امکان استحصال اسانس از اندام رویشی آزمایشی در سال 1386 در کرتهای کوچک مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 8 تیمار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل شوری آب آبیاری با مق...
[ 19 ] - مقایسه عملکرد بیولوژیکی، عملکرد کمی وکیفی اسانس و مراحل فنولوژیکی در کشت پاییزه، بهاره و تابستانه بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.)
به منظور مقایسه کشت پاییزه، بهاره و تابستانه گیاه دارویی بادرشبویه از نظر عملکرد بیولوژیکی، عملکرد کمی و کیفی اسانس و مراحل فنولوژیک آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سالهای 85 و 86 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان انجام شد. سه تیمار کشت پاییزه، بهاره و کشت تابستانه مورد مقایسه قرار گرفت. عملکرد بیولوژیکی در واحد سطح و زمان، ضریب توزیع، میزان اسانس 100 گرم ماده خشک، میز...
[ 20 ] - بررسی اثر کودهای زیستی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه خوزستانی(Satureja khuzistanica Jamzad)
سابقه و هدف : مرزه خوزستانی یک گیاه دارویی با ارزش و بومی بوده که در جنوب غرب ایران به صورت وحشی رشد می کنند و غنی از ترکیبات فنولی کارواکرول در اسانس بوده و به همین جهت از فعالیت بیولوژیکی قابل توجهی برخوردار می باشد. مرزه خوزستانی به عنوان گیاه دارویی جدید در ایران مطرح است و تحقیقات اندکی روی این گیاه انجام شده است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی واکنش گیاه دارویی مرزه خوزستانی به کاربرد ک...
[ 21 ] - مقایسه عملکرد پیکر رویشی و عملکرد اسانس دو گونه دارویی مرزه خوزستانی(Satureja khuzistanica Jamzad) و مرزه رشینگری (Satureja rechingeri Jamzad) در دو منطقه خوزستان و لرستان در شرایط مزرعه
مرزه خوزستانی و رشینگری، دو گونه دارویی باارزش و بومی ایران هستند که در جنوب غرب ایران به صورت وحشی رشد می کنند. این گونه ها غنی از ترکیبات فنولی کارواکرول در اسانس بوده و به همین جهت از فعالیت بیولوژیکی قابل توجهی برخوردار می باشند. به منظور بررسی اثر اقلیم و منطقه کاشت بر عملکرد پیکر رویشی و عملکرد اسانس دو گونه مرزه، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دو منطقه اند...
[ 22 ] - مطالعه قابلیت دسترسی برخی از علف‌کش‌های به کار برده شده در سیستم‌های مختلف خاکورزی گندم بر روی ذرت
این آزمایش به منظور مطالعه اثرات باقیمانده (فراهمی زیستی) برخی علف‌کش‌های رایج مورد استفاده در گندم بر روی گیاه زراعی ذرت (Zea mays L.) کشت شده پس از گندم صورت گرفت. آزمایش در سال زراعی 1390 و تحت شرایط روشهای مختلف خاکورزی در مزرعه آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع درکرج اجراء شد. تیمارهای خاکورزی عبارت بودند از: خاکورزی مرسوم، کم خاکورزی و بدون خاکورزی. تیما...
[ 23 ] - تاثیر کشت مخلوط ذرت: سورگوم بر عملکرد دانه و علوفه
حفظ منابع تولید و کشاورزی پایدار یکی از اصول مورد نظر دانشمندان در مقطع کنونی است و کشت مخلوط که سبب پایداری عوامل و منابع تولید می‌شود، میتواند آینده تولیدات کشاورزی را بارور کند. این آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه آموزشی پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع درکرج، در سال زراعی 94-1393 انجام شد. سیستم کشت مخلوط از نوع جایگزینی بود. ارقام مورد نظر...
[ 24 ] - اارزیابی توان اکولوژیکی شهرستان ورامین برای توسعه فعالیتهای کشاورزی با استفاده از مدل اکولوژیکی ایران
شهرستان ورامین به دلیل نزدیکی با کلانشهر تهران، منطقهای مهاجرپذیر است. این روند مهاجرپذیری، افزایش جمعیت و تغییر کاربری اراضی را به دنبال داشته است. از سوی دیگر این شهرستان با برخورداری از شرایط فیزیوگرافی و پتانسیل آبی و خاکی مطلوب، ظرفیت بالایی برای توسعه کشاورزی دارد. از این رو، در مطالعه حاضر توان اراضی منطقه با استفاده از مدل کاربری کشاورزی و مرتعداری ایران ارزیابی شد. ابتدا بر اساس مدل ک...
[ 25 ] - اثر نسبت‌های جایگزینی کشت مخلوط ذرت: سورگوم برعملکرد و اجزای عملکرد
نظام کشت مخلوط، با افزایش تعداد گونه‌ها در سطح، به‌عنوان یک راه‌حل برای افزایش تولید در کشاورزی پیشرفته پیشنهاد شده است. آزمایشی به-صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه آموزشی پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع درکرج، در سال زراعی 1394، به‌منظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد دو گیاه ذرت آجیلی (رقم KSC600) و سورگوم علوفه‌ای (رقم پگاه)، در آرایشهای مختلف کشت مخلوط...
[ 26 ] - ارزیابی خصوصیات رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم و جو در پاسخ به تنش‌های خشکی و نیتروژن
تنش آبی و نیتروژن از مهمترین عامل‌های کاهش‌دهنده عملکرد گندم محسوب می‌شوند. به منظور بررسی تاثیر تنش آبی و نیتروژن بر برخی صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم (Triticum aestivum L) و جو (Hordeum vulgare L) و تعیین صفات موثر بر عملکرد، پژوهشی به صورت طرح کرتهای خردشده – فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار در سال ۹۶-۱۳۹۵در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة پردیس کشاورزی و مناب...
نویسندگان همکار