جلال شایگان
استاد دانشکده مهندسی شیمی/دانشگاه صنعتی شریف
[ 1 ] - تحلیل فنی و اقتصادی فرآیند تقطیر غشایی در نمک‌زدایی پساب‌های فوق شور
تقطیر غشایی روش جداسازی بر پایه انتقال بخار توسط گرادیان فشار بخار در دو سوی غشای آب‌گریز با حفره‌های میکرونی است. این فناوری به دلیل دما و فشار عملیاتی پایین و عدم حساسیت به غلظت آلاینده جریان ورودی برای نمک‌زدایی آبهای فوق شور عملکرد مناسبی دارد. در این مقاله با استفاده از مدل انتقال حرارت بر پایه عدد ناسلت و مدل انتقال جرم بر پایه مدل گاز داستی، تقطیر غشایی تماس مستقیم برای نمک‌زدایی آب همر...
[ 2 ] - بررسی سیستم بیوراکتور غشایی در جداسازی زیستی ترکیبات آلی فرار از فاضلاب پتروشیمی
در این مطالعه، جداسازی ترکیبات استایرن و اتیل بنزن از فاضلاب پتروشیمی با استفاده از بیوراکتور غشایی بررسی شد. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازدهی حذف خواست اکسیژن شیمیایی (COD )، استایرن و اتیل بنزن در زمان ماند هیدرولیکی (HRT ) 20 ساعت به ترتیب بالای 98، 99 و 99 درصد می‌باشد و با کاهش زمان ماند به 15 ساعت بازدهی حذف COD تقریبا ثابت ماند و میزان حذف استایرن و اتیل بنزن نیز از طریق دفع به انداز...
[ 3 ] - بررسی آلودگی آلی آبهای زیرزمینی شهر تهران
آبهای زیرزمینی یکی از مهم‌ترین منابع تأمین آب شرب در تهران هستند. ازآنجا که در سال‌های کم‌آبی ۵۰٪ آب مصرفی تهران از طریق همین آب‌ها تأمین می‌شود، کیفیت آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. در این تحقیق، با بررسی موقعیت چاه‌های تهران، مناسب‌ترین آنها با درنظر گرفتن نزدیکی به جایگاه های عرضه سوخت انتخاب و در سال ۸۶ نمونه‌برداری از آنها انجام شد. با اندازه‌گیری آلودگی‌های آلی آبهای زیرزمینی تهران مش...
[ 4 ] - بررسی آلودگی آلی آبهای زیرزمینی شهر تهران
آبهای زیرزمینی یکی از مهم‌ترین منابع تأمین آب شرب در تهران هستند. ازآنجا که در سال‌های کم‌آبی ۵۰٪ آب مصرفی تهران از طریق همین آب‌ها تأمین می‌شود، کیفیت آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. در این تحقیق، با بررسی موقعیت چاه‌های تهران، مناسب‌ترین آنها با درنظر گرفتن نزدیکی به جایگاه های عرضه سوخت انتخاب و در سال ۸۶ نمونه‌برداری از آنها انجام شد. با اندازه‌گیری آلودگی‌های آلی آبهای زیرزمینی تهران مش...
[ 5 ] - ضرورت ارزیابی دوره های دکترای مهندسی در کشور
برنامه های آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها هنگامی در چهار چوب اهداف خود قرار می گیرند که به تناسب مورد مطالعه، ارزیابی و بازنگری کارشناسان متخصص قرار گیرند. عمده ترین دوره های تحصیلی در دانشکده های فنی و مهندسی مربوط به تحصیلات در دوره های دکتراست. در این پژوهش ضرورت ارزیابی این دوره ها با توجه به اظهار نظر استادان دست اندرکار دانشگاه ها مورد بررسی قرار گرفته و در مورد جایگاه فرهنگستان علوم برای ارز...
[ 6 ] - تحلیلی بر آزمون جامع دوره های دکترای مهندسی
یکی از عمده ترین مراحل دوره های دکتری مهندسی آزمون جامع است. در این بررسی ضرورت و چگونگی انجام شدن این مرحله از دوره ها با توجه به اظهار نظر استادان دست اندر کار و تعدادی از دانشجویان و فارغ التحصیلان این دوره ها در تخصص های مختلف مهندسی مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که آزمون جامع به عنوان یک شاخص عمده در تعیین صلاحیت علمی، توان انجام دادن پژوهش، تعهد انجام دادن پژوهش، تعهد م...
[ 7 ] - ضرورت تمام وقت بودن دانشجوی دکتری مهندسی
یکی از مشکلات عمده اجرای عملی دوره های دکترای مهندسی در ایران عدذم حضور تمام وقت دانشجویان این دوره ها در دانشگاه است. این امر ناشی از عوامل دیگری از جمله عدم حمایت مالی مناسب از این دوره ها، کمی اعتقاد به تحقیق و جایگاه آن، کمبود امکانات متمرکز آزمایشگاهی و تحقیقاتی در دانشگاه ها، عدم حضور تمام وقت استادان راهنما و ... است . در یک نظر خواهی که از استادان دست اندر کار و تعدادی از دانشجویان و فا...
[ 8 ] - 'گزینش دانشجو در دوره دکترای مهندسی
انتخاب صحیح دانشجوی دکترا یکی از موارد مهم راه اندازی دوره های دکترا است. با توجه به مسایل فرهنگی و اجتماعی کشور و نوپایی این دوره ها انتخاب دانشجوی دکترا در دانشگاه های ایران معیارها و شکل مخصوص به خود را دارد که تا اندازه ای با انجام این امر در دانشگاه های پیشرفته دنیا متفاوت است. بر اساس مطالعات حاضر، اکثر استادان دست اندرکار دوره های دکترای مهندسی و فارغ التحصیلان و دانشجویان این دوره معتقد...
[ 9 ] - ضرورت انتشار مقاله علمی از پایان نامه برای فارغ التحصیلی دانشجوی دکترا
چگونگی ارزیابی شرایط فارغ التحصیلی دانشجوی دکترای مهندسی به خصوص در شروع دوره از مراحل حساس برگزاری این دوره هاست. این امر با توجه به کمبود کادر متخصص در بسیاری از تخصص ها و با توجه به معضلات فرهنگی و اجتماعی و ترس از عدم صحیح اجرای ضوابط و معیارهای شناخته شده بین المللی مورد اعتراض بسیاری از دست اندر کاران این دوره هاست . در این خصوص، ضرورت چاپ مقله به عنوان ساز و کاری نسبتاً مطمئن مورد نظر است...
[ 10 ] - نگرشی بر مشکلات آموزشی و پژوهشی دوره های دکترای مهندسی در دانشگاه های کشور
دو عامل اصلی برای رسیدن به هر هدفی لازم است. اولین عامل، پیش بینی و برنامه ریزی و مدیریت سالم، هوشمند و قوی و عامل دوم، تأمین نیازهای مالی از منابع مناسب است. امروزه، همگان بر این عقیده اند که سیستم آموزش عالی یک کشور پشتوانه و عصاره معنوی، اجتماعی و صنعتی آن کشور است و در حقیقت، حضور استادان وفارغ التحصیلان کارآمد است که هویت علمی، فنی و مدیریتی یک کشور را می سازد و موجب افتخار و سر بلندی و پ...
[ 11 ] - پروژه های دکترای مهندسی و رابطه صنعت و دانشگاه
موضوع رساله های دکترا و ارتباط آنها با نیازهای صنایع به عنوان یکی از محوریترین چالش های دوره های دکترا، نظرها و آرای مختلفی را در مقابل هم قرار داده است. در این مقاله پس از ارزیابی نقاط قوت و ضعف نظریه های صنعت محور یا دانش محور از دیدگاه استادان و دانسشجویان نتیجه گرفته می شود. که عموماً به حل مشکلات صنعت باید توجه کرد و در این صورت باید رساله ها را به سمتی سوق داد که از یک طرف در سطح رقابت جها...
[ 12 ] - زمان بندی دوره تحصیلی دکترای مهندسی
زمان بندی دوره آموزشی و پژوهشی دکترا و زمان انتخاب موضوع پایان نامه دکترا و آغاز دوره پژوهش توسط دانشجوی این دوره، مطابق نظر خواهی از استادان و همچنین فارغ التحصیلان و دانشجویان دوره دکترا، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و ارزیابی ها نشان داد که ترسیم خط بارز بین دوره های آموزشی و پژوهشی مورد تأیید نیست. مناسب ترین زمان برای تعیین موضوع پروژه پژوهشی و کاربر روی آن آغاز دوره دکترا است.
[ 13 ] - کیفیت تدریس و انتخاب دروس در دوره دکترای مهندسی
در این مقاله محتوا، کیفیت تدریس و انتخاب دروس دوره های دکترای مهندسی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. در این بررسی با توجه به نتایج آماری حاصل از نظر سنجی انجام شده نظرها و دلایل ارائه شده از سوی استادان و دانشجویان در نقد محتوای دروس و کیفیت تدریس، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج حاصل از آن ارائه شده است. همچنین، انتخاب و تنوع دروس دوره دکترا و مشکلات موجود در این زمینه نیز مورد بررسی...
[ 14 ] - ویژگی های استاد راهنمای رساله دوره های دکترای مهندسی
مسئله ویژگی استاد راهنمای رساله دکترای مهندسی مورد بررسی آماری و تحلیلی قرار گرفته است. این بررسی که بر مبنای نظرهای ارائه شده توسط استادان و دانشجویان صورت گرفته است، نشان می دهد که کلیت مسئله اهمیت مرتبه علمی استادان در انتخاب آنها به عنوان استاد راهنمای رساله از سوی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و دانشجویان مورد قبول است. کما اینکه تقریباً همین افراد معتقدند که مرتبه علمی دلیلی بر توانایی و روزآ...
[ 15 ] - بررسی و بازنگری دوره های دکترای مهندسی کشور
با توجه به اظهار نظرهای کارشناسی کمیته تحصیلات تکمیلی گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و استفاده از دیدگاه های استادان، دانشجویان و فارغ التحصیلان دوره های دکتری مهندسی که در پاسخ به سؤالات پرسشنامه های ارزیابی این دوره ها اعلام شده، نتیجه گیری هایی به عمل آمده که در این مقاله ارائه شده است.
[ 16 ] - بررسی الگوهای آموزش دوره دکترای مهندسی و پیشنهاد بهبود شیوه موجود در کشور
پیشرفت های علمی در اکثر کشورها، وابستگی عمیقی به دوره های دکترای مهندسی دارد. هر کشور بر اساس نیازهای علمی خود الگوهای خاصی را برا گزینش دانشجو و آموزش دوره های دکترا انتخاب می کند. هر شیوه خصوصیات ویژه ای برای اهداف تعیین شده دارد. مطالعه و شناخت روشهای مختلف و بررسی اهداف و نتایج حاصل از هریک می تواند در تعیین الگو یا الگوهای مناسب مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله سعی شده است روشهای متدا...
[ 17 ] - دامنه کاربرد فاضلاب تصفیه شده در کشاورزی و اهمیت مدیریت صحیح آن در کشور
با توسعه تصفیه خانه های فاضلاب در کشور و افزایش حجم فاضلاب تصفیه شده، ضرورت استفادة بهینه از آن بیشتر احساس می شود. یکی از مهم ترین کاربردهای فاضلاب تصفیه شده در کشور ما در کشاورزی و آبیاری فضای سبز است. در این پژوهش مزایا و معایب این کاربرد بررسی شده و اهمیت مدیریت صحیح در انتخاب نوع محصول، نوع خاک و نحوة آبیاری تشریح شده است. درادامه، نتایج آبیاری مزرعه ای آزمایشی با فاضلاب تصفیه شده و مقایسة...
[ 18 ] - مروری بر روشهای حذف فلزات سنگین از محیطهای آبی
مقالۀ حاضر به طور خلاصه به تعریف فلزات سنگین از جنبه‌های مختلف، منابع تولید و آثار منفی آنها بر سلامتی انسان، استانداردها و قوانین تنظیمی مراجع مختلف برای رعایت حدود مجاز و در نهایت نیز به بررسی روشهای تصفیه، جداسازی و حذف این عناصر پرداخته است. در خصوص روشهای جداسازی، محدودۀ وسیعی از فرایندها و معایب و مزایای هریک از انواع قدیمی تا فناوریهای نوین، بررسی شده که شامل رسوبدهی شیمیایی، انعقاد...
[ 19 ] - عوامل مؤثر بر گرانوله شدن لجن در شرایط هوازی
فناوری لجن گرانوله یکی از دستاورهای مهم بیوتکنولوژی محیط زیستی در تصفیه فاضلاب و شامل گرانوله شدن هوازی و بیهوازی است. تاکنون مطالعات بسیاری بر روی جوانب مختلف گرانوله شدن بیهوازی و تشکیل و بهره‌برداری آن صورت گرفته و فرایند آن تا حد زیادی شناخته شده است. شناخت فرایند لجن گرانوله هوازی محدود به چند سال اخیر است که تحقیقاتی نیز در این مورد به شکل پراکنده بر روی عواملی مانند منبع آلی، نیروهای ...
[ 20 ] - عوامل مؤثر بر افزایش باکتری‌های رشته‌ای و تأثیر آن در گرفتگی غشای MBR
بیش از 90 درصد تصفیه‌خانه فاضلاب شهرهای کشور از سیستم لجن فعال استفاده می‌کنند که در حال حاضر به‌دلیل بار ورودی زیاد، کارایی مناسبی ندارند. به‌منظور ارتقای عملکرد این سیستم‌ها و همچنین کاهش میزان لجن مازاد تولیدی، می‌توان از یک سیستم UASB به‌عنوان پیش تصفیه برای کاهش بار آلی ورودی به سیستم لجن فعال و برای افزایش کیفیت فاضلاب تصفیه شده خروجی به‌جای استفاده از حوض ته‌نشینی از غشا (تبدیل لجن فعال ...
[ 21 ] - عوامل مؤثر بر گرانوله شدن لجن در شرایط بیهوازی
در این مقاله تأثیر عوامل مختلف بر فرایند گرانولاسیون بیهوازی لجن مورد بررسی قرار گرفت. عمده‌ترین علت موفقیت راکتورهای UASB در تصفیه بیهوازی فاضلاب را می‌توان تشکیل لجن گرانوله در شرایط بیهوازی دانست. حاصل این فرایند، کاهش در اندازه راکتور و سطح مورد نیاز و در نتیجه کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری است. همچنین به‌دلیل عدم هوادهی، هزینه‌های عملیاتی نیز کاهش می‌یابد. اندازه لجن گرانوله یکی از عوامل ...
[ 22 ] - تئوری‌های مختلف گرانولاسیون لجن در شرایط بیهوازی
در این مقاله تئوری‌های مختلف گرانولاسیون بیهوازی لجن مورد بررسی قرار گرفت. به‌طور کلی این تئوری‌ها را می‌توان در سه دسته فیزیکی، میکربی و ترمودینامیکی تقسیم‌بندی نمود. در نگرش فیزیکی به فرایند گرانولاسیون، پدیده بر حسب ملاحظه شرایط فیزیکی حاکم بر راکتور، مانند سرعت جریان‌های رو به بالای گاز و مایع، جامدات معلق در جریان خروجی یا هسته لجن، خردشدن و حذف لجن اضافی، توضیح داده می‌شود. تئوری‌های میک...
[ 23 ] - بررسی آلودگی آلی آبهای زیرزمینی شهر تهران
آبهای زیرزمینی یکی از مهم‌ترین منابع تأمین آب شرب در تهران هستند. ازآنجا که در سال‌های کم‌آبی ۵۰٪ آب مصرفی تهران از طریق همین آب‌ها تأمین می‌شود، کیفیت آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. در این تحقیق، با بررسی موقعیت چاه‌های تهران، مناسب‌ترین آنها با درنظر گرفتن نزدیکی به جایگاه های عرضه سوخت انتخاب و در سال ۸۶ نمونه‌برداری از آنها انجام شد. با اندازه‌گیری آلودگی‌های آلی آبهای زیرزمینی تهران مش...
[ 24 ] - جذب سطحی رقابتی سه یون فلزی کروم، سرب و جیوه در محلول‌های آبی بر روی کربن فعال مغناطیسی تهیه شده از هسته هلو
هدف از پروژه حاضر سنتز یک نانو جاذب مغناطیسی عامل‌دار با استفاده از کربن فعال تهیه شده از هسته هلو با بکارگیری روش هم‌رسوبی برای حذف همزمان یون فلزات سنگین از محلول آبی است. آنالیزهای مختلفی شامل بوهم، پراش اشعه ایکس، سطح فعال، میکروسکوپ الکترونی روبشی، طیفنگاری فلورسانس پرتو ایکس و مغناطیس‌سنج ارتعاشی برای تعیین ساختار سطحی نانو جاذب سنتز شده مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نانو ...
[ 25 ] - Potentials of Solar Energy Use in Upstream Petroleum Industry
Extraction and processing of oil products consume 10% of the total energy produced by fossil resource. to prevent operational problems in downstream units Oil extracted from oil fields will be sent to the desalting plant for desalination and dehydration. One of the most important steps that have a vital role in this unit is pre-heating by heaters which use natural gas produced with crude oil at...
[ 26 ] - Developing a multi-criteria decision support system based on fuzzy analytical hierarchical process (AHP) method for selection of appropriate high-strength wastewater treatment plant
The selection of optimum high strength wastewater treatment process is complicated. Be familiar with wastewater treatment methods is not enough to design a plant. In this research, five alternative wastewater treatment methods (upflow anaerobic sludge blanket (UASB) + membrane bioreactor (MBR), UASB + Extended aeration (EA), Anaerobic baffled reactor (ABR), anaerobic lagoon (ANL) + aerated lago...
[ 27 ] - مروری بر هضم بیهوازی پسماندهای جامد شهری برای بازیابی مواد و انرژی
هضم بیهوازی یکی از روشهای تصفیه و مدیریت پسماندهای جامد آلی بوده و به‌عنوان راهکاری به‌منظور بازیابی ماده و انرژی از پسماند به شمار می‌رود. هدف از این مقاله، بررسی جامع فرایند هضم بیهوازی از جنبه‌های مختلف می‌باشد. در ابتدا، مهم‌ترین واکنش‌های زیستشناسانۀ دخیل در فرایند هضم بیهوازی، راهکارهایی جهت بهبود بازدهی فرایند و انواع واکنشگاه (راکتور) مناسب مورد بحث قرار گرفتهاست. در نهایت امک...
[ 28 ] - CO2 Measurement of Synthetic Biogas by Passing It through Dilute NaOH Solution
The feasibility of measuring CO2 content in biogas was evaluated in this research. Firstly, Curtipot pH simulator was used to visualize the titration behaviors of various percentages of dissolved CO2 in a wide range of concentrations of NaOH solution. As a general output of those simulations, it was shown that when the titration curves of different CO2 conte...
[ 29 ] - مروری بر تولید زیست‌هیدروژن و زیست‌دیزل از پسماند آلی
تولید سوخت‌های زیستی از پسماند آلی راهکاری مناسب برای جایگزینی سوخت‌های فسیلی، آلودگی ناشی از آن و حل مشکل دفع پسماند به شمار می‌آید. از این‌رو تحقیقات گسترده‌ای در زمینه تولید سوخت‌های متفاوت، عوامل مؤثر و بهینه‌سازی فرایند تولید صورت گرفته است. تولید زیست‌دیزل و زیست‌اتانول از پسماند آلی در مقیاس صنعتی نیز امکان پذیر است. از پسماند آلی می‌توان اسیدهای چرب فرّار تولید کرد و اسیدهای چرب فرّار را ...
[ 31 ] - مروری بر چگونگی تولید و تصفیه گاز زیستی
میان منابع تجدیدپذیر، زیست‌توده تنها منبع تجدید‌پذیری است که می‌تواند به همه شکلهای انرژی تبدیل شود. هضم بیهوازی منابع زیست توده، حامل انرژی تجدیدپذیر گاز زیستی را فراهم می‌کند. گاز زیستی علاوه بر تجدیدپذیر بودن و سازگاری با محیط زیست دارای منافع اقتصادی- اجتماعی نیز می‌باشد. چرا که متان می‌تواند در حکم جایگزینی برای سوخت‌های فسیلی در تولید گرما و الکتریسیته و نیز سوخت خودرو استفاده شود. در ای...
[ 32 ] - نکته‌ای ناگفته در بارة سرقت علمی
[ 33 ] - بررسی فناوری گازسازی پلاسمایی در تبدیل پسماند به انرژی
پسماند جامد از معضلات امروز جهان است. از روشهای پردازش پسماند می‌توان به خاکچال، زباله‌سوزی، هاضم بیهوازی، گازسازی و آتش‌کافت اشاره کرد. این روش‌ها دارای معایبی‌اند و پاسخگوی کامل و مطمئن نیاز بشر برای امحاء زباله نبوده‌اند. از این رو، نیاز به معرفی روش بهتر احساس می‌شود. جدیدترین روش ارائه‌شده، گازسازی پلاسمایی است. اولین نمونه آزمایشگاهی آن در سال 1998 اجرا شد. به روش قوس پلاسما، به علت وجو...
[ 35 ] - انظباط استاد و دانشجو در کلاس
[ 41 ] - کاربرد لایه زیستی در بسترهای متخلخل
[ 48 ] - Thermoeconomic analysis of reducing exergy losses in greenhouses with hydroponic cultivation system through drainage recycling and formation of water quality pyramid
Employing non-conventional water resources using treatment and recycling is considered as the main resource in addressing future water scarcity. Although non-conventional water recycling has been investigated in details in the literature, its impacts on irrigation-fertilizing systems have not been discussed using thermoeconomic analysis. In this case study, using a hydroponic greenhouse system...
نویسندگان همکار
جلال حجازی 12
ناصر توحیدی 12