محمدجواد سلمانپور
دکترای علوم قرآن و حدیث، دانشیار گروه علوم قران و فقه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز.
[ 1 ] - موردکاوی شایستگی‌های اخلاقی مدیران آموزش عالی به سوی یک چارچوب مفهومی (مورد مطالعه دانشگاههای دولتی استان فارس)
: هدف اصلی این پژوهش، موردکاوی شایستگی‌های اخلاقی مدیران دانشگاهی در نظام آموزش عالی بوده است. روش: پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کیفی و با روش مطالعۀ موردی کیفی است. در این راستا، با استفاده از رویکرد هدفمند و به کارگیری معیار اشباع نظری، با 21 نفر از مدیران، معاونان و رؤسای دانشگاهها و دانشکده‌های دولتی در ارتباط با پدیدۀ «شایستگی‌های اخلاقی مدیران دانشگاهی» مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختمند به عمل آمد. ...
[ 2 ] - نسبیت فهم فقهی قرآن و سنت
اساس فهم فقهی از کتاب و احادیث، ظواهر آن دو را تشکیل میدهد. بسیاری از مباحث دانش اصول فقه برای فهم این لایه از متن سامان یافته و دانشمندان این علم اختلافهایی از جمله در فهم ظواهر با هم دارند. این اختلافها هرگز موجب نسبیت مطلق فهم فقهی قرآن و سنت نیست و علی رغم برخی ادعاها موجب بشری شدن فهم دین به وسیله فقها نیز نمیشود. در این مقاله پس از بررسی معانی مختلف نسبیت و ارائه دلایل نسبیت اعتدالی و...
[ 3 ] - «دابّةالارض» یا پدیده‌ای از رخداد انرژی
همواره چیستی و ماهیت «اشراط الساعه» مورد بحث بوده و مفسران عمدتاً از طریق روایت به آن پرداختهاند. یکی از این موارد، خروج دابةالارض است که در آیه 82 سوره نمل، به‌طور مجمل و مبهم از آن یاد شده است. در چیستی، چگونگی، موجودیت، فعل و قول دابةالارض، سخنان متفاوت و گاهی متناقض در تفاسیر دیده شده است. با بررسی تطبیقی تفاسیر می‌توان آنها را به دو دسته اصلی تقسیم نمود که هفت دیدگاه از آنها متفرع می‌شود. ...
[ 4 ] - محوریت انسان در نظام تشریع
دانش فقه مبتنی بر نوعی انسانشناسی و عقل شناسی است، زیرا موضوع اصلی فقه انسان مکلف و مهم‌ترین منبع آن عقل میباشد و اساسا انسان و عقل‌محور و مقوم تشریع اسلامی است. اما از آنجا که شناخت انسان و عقل بحثی کلامی و از مبادی فقه به حساب میآید، به طور متمرکز و مستقیم در دانش فقه و اصول فقه مورد بررسی و تحقیق قرار نمیگیرد، از همین رو عقل‌شناسی و انسانشناسی فقیه در خارج از دانش فقه و اصول شکل می‌گیر...
[ 5 ] - بررسی و مقایسه ی دیدگاه اصولیین شیعه و مفسرین فریقین در تفسیر مهم‌ترین آیات اصل برائت
اثبات و بررسی ادله‌ی برائت که یکی از بنیادی‌ترین اصل در نزد اصولیین شیعه است، اهمیت زیادی دارد. برخی از اصولیین در اثبات اصل برائت به آیاتی از قرآن استناد کرده‌اند. در این مقاله سعی شده است مهم‌ترین آیات اصل برائت مانند آیات 15 اسراء، 7 طلاق و 42 انفال را طرح نموده و نظرات اصولیین و مفسرین شیعه و اهل تسنن را در کتب اصولی و تفسیری، با یکدیگر تطبیق داده و شباهت‌ها و تفاوت‌ها را مشخص سازد. اصولیین...
[ 6 ] - بازپژوهی معنای تغییر احکام شرعی و عوامل مؤثر بر آن
بحث از امکان و چگونگی تغییر احکام فقهی در دهههای اخیر مورد توجه جریانهای فکری مختلفی قرار گرفته و متفکرانی با مبانی و انگیزههای متباین به آن پرداختهاند. مسئلهی اساسی در این تحقیق، تبیین دقیق معنای «تغییر حکم» و تحلیل سازکارهای وقوعِ آن است؛ به گونهای که روشن شود آیا این نامگذاری، دقیق و حقیقی است یا تسامحی و مجازی؟ آثار نامطلوب برداشتهای نادرست از معنا و عوامل تغییر احکام، به ویژه شبهه...
نویسندگان همکار