یحیی پرویزی
عضو هیئت علمی بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
[ 1 ] - بررسی عوامل موثر بر کربن آلی خاک در یک برش اقلیمی در استان کرمانشاه
کربن آلی خاک، به‌عنوان یکی از ارکان باروری، سلامت و کیفیت خاک شناخته شده است. در مقیاس منطقه‌ای اقلیم می‌تواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم تعیین کنندۀ مقدار کربن آلی خاک باشد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر مقدار و تغییرات کربن آلی خاک در خاک سطحی در امتداد یک برش اقلیمی در استان کرمانشاه بود. در این منطقه، دما از 6 تا 4/18 درجۀ سانتی‌گراد و بارندگی از 273 تا 835 میلی‌متر تغییر می...
[ 2 ] - قابلیت زیرمدل دامنة WEPP در پیش‌بینی دینامیک رواناب و فرسایش خاک در چند تیپ مرتعی نیمه‌خشک
مدل فیزیکی WEPP رواناب و فرسایش خاک را به کمک مفاهیم فیزیکی فرسایش و هیدرولیک جریان و ملاحظة متغیرهای رشد گیاه، تجزیة بقایا، و فرایندهای زمستانه به صورت پویا شبیه‌سازی می‌کند. هدف این مقاله تعیین قابلیت این مدل در تخمین فرسایش و رواناب در چند تیپ مرتعی و بررسی اثر مدیریت در آن است. این طرح در محدودة کبوده علیا در حوضة آبخیز قره‌سو با نصب پلات‌های فرسایش به ابعاد 3×10 متر با 3 تکرار در سه تیپ مر...
[ 3 ] - تأثیر القای سویههای قارچ میکوریزا (Glomus mosseae و Glomus intraradiceae) و فسفر بر رشد و ترکیبات فیتوشیمیایی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) تحت شرایط تنش خشکی
مقدمه: تنش خشکی باعث تقلیل رشد و تغییر کمیت و کیفیت متابولیتهای گیاهان دارویی می‌شود. قارچ میکوریزا در برهمکنش با فسفر منجر به تعدیل اثر تنش خشکی می‌شود. هدف: بررسی تأثیر تنش خشکی، میکوریزا و فسفر بر شاخص‌های رشد و کمیت و کیفیت اسانس بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.). روش بررسی: آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 5 تکرار با سه فاکتور شامل: تنش رطوبتی (سه سطح:...
[ 4 ] - بررسی و تعیین مناسب‌ترین شاخص‌های فرسایندگی باران در استان کرمانشاه
نیروی فرسایندگی باران، توانایی بالقوه باران در ایجاد فرسایش بوده و عامل مهمی در فرسایش خاک است. جهت کمی نمودن تاثیر عامل فرسایندگی باران در کمیت فرسایش خاک شاخص‌های مختلفی در مطالعات مختلف و در سطح دنیا توسعه داده شده‌اند. این تحقیق با هدف تعیین بهترین شاخص فرسایندگی باران در شرایط اقلیمی نیمه خشک کرمانشاه انجام شد. برای این تحقیق، 24 کرت جمع آوری رواناب و رسوب همراه با باران‌نگار ثبات ج...
[ 5 ] - ارزیابی تأثیر بلند مدت روشهای مختلف مدیریت خاک‌ورزی و تناوب زراعی بر ذخایر کربن آلی خاک
عملیات خاک‌ورزی مناسب و رعایت تناوب صحیح زراعی دو عامل مهم مدیریتیاند که می توانند ذخایر کربن آلی خاکها را تحت تأثیر قرار دهند. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات بلند مدت روشهای مختلف خاک‌ورزی و تناوب زراعی بر میزان ذخیره کربن آلی خاک در ایستگاه تحقیقاتی ماهیدشت انجام شد. این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو فاکتور که شامل فاکتور خاک‌ورزی با سه روش( بیخاک‌ورزی، چیز...
[ 6 ] - تعیین ظرفیت ترسیب کربن در روشهای مختلف مرتع‌کاری در مناطق مختلف جغرافیایی کشور
ترسیب کربن از اتمسفر در اکوسیستم‌های زمینی رهیافتی پایدار جهت مقابله و سازگاری با تهدید تغییرات اقلیمی در عصر حاضر تلقی می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی ظرفیت روشهای مختلف مرتع‌کاری در مناطق مختلف اقلیمی و جغرافیایی کشور در ترسیب کربن اتمسفری انجام شد. برای این کار، در استان‌های لرستان، فارس، کرمانشاه، خراسان رضوی، مازندران، کردستان، کرمان، مرکزی و اصفهان سایت‌های معرف عملیات مرتع‌کاری انتخاب شد...
[ 7 ] - مقایسه کارایی بهره‌برداری‌های مختلف از مراتع بر ترسیب کربن در استان کرمانشاه
مراتع به دلیل وسعت زیاد و تنوع پوشش گیاهی نقش ارزنده‌ای در ترسیب کربن اتمسفری دارند که به‌نوبه خود بستگی زیادی به مدیریت چرا و بهره‌برداری دارد. این پژوهش به‌منظور بررسی کارایی بهره‌برداری‌های مختلف در ترسیب کربن در شش سایت مرتعی در استان کرمانشاه شامل پاوه، جوانرود، عین الکش، سیاه کمر، ورمنجه و کوه سفید انجام گرفت. بهره‌برداری‌ها شامل مرتع حفاظت شده (قرق)، مرتع با چرای شدید و مرتع تغییر کاربری...
[ 8 ] - بررسی و مقایسه میزان ترسیب کربن عملیات بیولوژیک در دو منطقه ریمله خرم‌آباد و آبخوانداری کوهدشت
افزایش گرماوتغییر اقلیم کره زمین، ناشی از اثر گلخانه‌ای گازهای کربنی (به علل گسترش استفاده از انرژی فسیلی، نابودی پوشش گیاهی و تخریب منابع اراضی و خاک) به جو زمین، مهمترین تهدید توسعه پایدار و امنیت غذایی بویژه در مناطق خشک ونیمه‌خشک جهان نظیر ایران است. راهکار مهم مقابله با این مشکل، ترسیب کربن در اکوسیستم‌های گیاهی با روشهای مدیریتی ،نظیر عملیات بیولوژیکی است. به منظور بررسی و مقایسه میزان ...
[ 10 ] - تأثیر تلقیح قارچ میکوریز (Rhizophagus irregularis) در سطوح مختلف کم آبیاری بر تولید ریزغده در سیب‌زمینی
به‌منظور بررسی اثر قارچ میکوریز آربسکولار در شرایط کم آبیاری بر عملکرد کمی ریزغده‌های سیب‌زمینی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و در شرایط گلخانه به اجرا درآمد. تیمارها عبارت بودند از: سطوح آبیاری شامل 100 درصد ظرفیت مزرعه (شاهد)، 85 درصد، 75 درصد و 65 درصد ظرفیت مزرعه و دو سطح تلقیح ریزغده‌های رقم سانته با قارچ میکوریز گونه Rhizophagus irregularis و عدم تلقیح ب...
[ 11 ] - بررسی تاثیر تغییر کاربری دیمزار کم‌بازده به مدیریت جنگل زراعی بر ویژگیهای فیزیکی ذخیره کربن آلی خاک
عامل انسانی از عواملی است که با نحوه مدیریت همانند تغییر پوشش گیاهی و یا نوع استفاده از اراضی، و تاثیر بر مقدار کربن آلی و موجودات زنده‌ی خاک، در تشکیل و تکامل خاک اثرگذار باشد. در این پژوهش اثر تغییر کاربری دیم‌زارها به مدیریت جنگل زراعی در ویژگیهای کمی و کیفی ذخایر کربن کربن آلی خاک مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور تغییر کاربری دیمزار به جنگل زراعی با دیگر الگوهای کشت دیم‌زارها از جمله...
[ 12 ] - مقایسه کمّی اثر عملیات مکانیکی و زیستی آبخیزداری در مهار فرسایش و رسوب حوزه آبخیز حاجی‌آباد کرمانشاه
در استان کرمانشاه، میزان فرسایش و رسوبدهی حوزه‌های آبخیز بسیار بیشتر از فرسایش مجاز می‌باشد. برای تعدیل این شرایط سالانه حجم و سطح قابل توجهی از عملیات آبخیزداری در این عرصه‌ها اجرا می‌شود. به‌منظور ارزیابی اثر عملیات مکانیکی و زیستی آبخیزداری بر مهار فرسایش و کاهش تولید رسوب حوزه‌های آبخیز، این پروژه تحقیقاتی در حوزه آبخیز حاجی‌آباد کنگاور انجام شد. عملیات آبخیزداری انجام شده شامل بندهای گابی...
[ 13 ] - بررسی و مقایسه پتانسیل عملیات مکانیکی آبخیزداری و پخش سیلاب و بانکت‌بندی در ترسیب کربن در برخی مناطق اقلیمی کشور
گرمایش جهانی ناشی از تصاعد گازهای کربنی به جو زمین تهدید جدی برای توسعه پایدار کشورهای در حال توسعه نظیر ایران می‌باشد. برای مقابله با این چالش ترسیب کربن در عرصه منابع طبیعی رهیافتی پایدار، فاقد مخاطرات زیست محیطی تلقی می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی ظرفیت عملیات مکانیکی آبخیزداری نظیر پخش سیلاب، بندهای رسوب‌گیر، بانکت، تراس‌بندی و فاروئینگ در نه استان کشور در ترسیب کربن اتمسفری اجراء شد. برای ...
[ 14 ] - اثربخشی روشهای اصلاح مراتع گرمسیری بر بهبود خصوصیات و ذخیره کربن آلی خاک (مطالعه موردی: جنوب قصر شیرین استان کرمانشاه)
شرایط تخریب روزافزون مراتع، بهویژه مناطق گرمسیری، لزوم توجّه بیشتر بر اثربخشی عملیات اصلاحی مرتع را میطلبد. پژوهش حاضر در مرتع گرمسیری چغاحمام جلگة نفتخانه در 31 کیلومتری جنوب شهر قصر شیرین انجام شده است.هدف از این تحقیق، ارزیابی و اثربخشی عملیات اصلاح مراتع بر بهبود خصوصیات و ذخیرة کربن آلی خاک است. بر این اساس، عملیات اصلاحی در این مرتع شناسایی و به چهار تیمار شامل، الف: فارو همراه با بوته...
[ 15 ] - ارزیابی اثرات سامانه جمع‌آوری رواناب و قرق بر ذخیره رطوبت و پوشش سطح زمین در جنگل‌های زاگرس در استان کرمانشاه
پدیده خشکیدگی سراسر جنگل‌های زاگرس را فرا گرفته است و از جمله راهکارهای کوتاه کوتاه‌مدت مدیریتی نفوذ دادن رواناب سطحی به‌منظور مقابله با خشکیدگی معرفی شده است. منظور هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی نقش بانکت هلالی و قرق در افزایش ذخیره رطوبت خاک از طریق نفوذ دادن رواناب بود که در بخشی از جنگل‌های کلهزرد در جنوب کرمانشاه در قالب طرح آزمایشی بلوکهای کاملاً تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار انجام یا...
[ 16 ] - تأثیر چرای شدید دام بر تغییرات کربن آلی خاک در مراتع استان کرمانشاه
چرای شدید دام، پارامتر مهمّی در تخریب پوشش گیاهی و خاک مراتع است که پیامد آن فرسایش خاک، سیلاب و مرگ مرتع است. هدف از نوشتار پیش رو بررسی تأثیر چرای شدید و خارج از فصل بر تغییرات کربن آلی ذخیره در خاک در سه حوضة آبخیز گردنة عینالکش، روستای سیاهکمر و سرفیروزآباد استان کرمانشاه است. مشخّصات خاک، پوشش گیاهی و مدیریتی هریک بهوسیلة عملیات م...
[ 17 ] - Feasibility analysis of land use modification for low yield rain fed lands in Kermanshah Province through almond cultivation using water harvesting methods and its impact on soil degradation control and soil productivity improvement
Soil productivity decline caused by inappropriate land use and human factors is the main threat to the functioning of soil resources and ecosystems in different regions of Iran, especially in Kermanshah Province. This research was designed to evaluate the effectiveness almond cultivation with a surface and subsurface harvesting system in improving soil permeability and inhibition of soil erosio...
[ 18 ] - بررسی کارائی مدل فیزیکی WEPPدر پیش‌بینی رواناب و فرسایش خاک در کاربری دیم در شرایط نیمه خشک
مدل فرآیندی WEPP تمامی متغیرهای اثرگذار در فرآیند فرسایش را بر اساس مفاهیم فیزیکی و به کمک معادلات ریاضی محاسبه می‌کند و جهت شبیه‌سازی این فرآیند در کاربری زراعت کاربرد خوبی دارد. هدف از اجرای این طرح تعیین قابلیت مدل WEPP در تخمین تلفات خاک و تولید رواناب در کاربری دیمزار و تعیین پتانسیل مدل در شبیه‌سازی اثرات عملیات مدیریتی در فرسایش بود. این طرح در کبوده علیا در حوضه آبخیز قره‌سو به ...
[ 19 ] - اثربخشی عملیات اصلاح مراتع بر بهبود پوشش گیاهی (مطالعه موردی: جلگه نفتخانه قصرشیرین استان کرمانشاه)
شیوه‌های غلط بهره‌برداری، بهویژه تغییر کاربری مرتع، چرای مفرط و آتش سوزی منجر به تخریب شدید مراتع شده که در مناطق گرمسیری به‌دلیل فشار مضاعف، عوامل تخریب شدیدتر است. هدف این تحقیق که در مراتع فقیر جلگه نفتخانه قصرشیرین انجام شده است، ارزیابی و اثر بخشی عملیات مختلف اصلاح مراتع بر بهبود وضعیت پوشش گیاهی و توان ترسیب کربن بود. پژوهش در قالب چهار تیمار شامل؛ الف) فارو همراه با بوتهکاری؛ ب) پیتی...
[ 20 ] - تأثیرپذیری خصوصیات فیزیکی-شیمیایی، فرسایشپذیری خاک و تولید رسوب از تغییر کاربری جنگل به دیمزار
تغییر کاربری جنگلها دارای پیامدهای متعددی از جمله تشدید وقوع سیل، فرسایش، رسوب و گرد و غبار است. به‌همین منظور، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیرات تغییر کاربری جنگل‌های زاگرس بر فرسایشپذیری و رسوبزایی از طریق کاهش کیفیت خاک در بخشی از جنگل‌های استان کرمانشاه انجام شد. در این راستا، ابتدا دو محدوده جنگلی و دیمزار مجاور آن که طی 10 سال اخیر بر اثر تغییر کاربری جنگل حاصل شده بود، انتخاب و 35 ...
[ 21 ] - Effects of Sowing Season and Method on Seedling Emergence and Survivor Rate of Vicia variabilis in Kermanshah Province, Iran
Rangelands are the main source of forage production whose degradation is being accelerated due to improper utilities. Furthermore, re-vegetation of palatable plants like Vicia variabilis is more limited in overgrazed rangelands. The objective of this study was to improve degraded rangelands in Meleh-Kabud (Kermanshah, Iran) through planting Vicia variabilis. The research was conducted at experi...
[ 22 ] - مقایسه کارایی چند معادله برآورد شاخص فرسایشپذیری مدل USLE در شرایط آزمایشگاهی
با اندازهگیری هدررفت خاک در چهار نمونه خاک با کاربری دیم در آزمایشگاه شبیهساز باران و فرسایش پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، و با تکیه بر مفهوم نسبتها، کارآیی چهار معادله برآورد شاخص فرسایشپذیری K-USLE، K-Vaezi، K-EPIC و K-Dg ارزیابی شد. برای هر نمونه خاک، آزمایشهایی با شدتهای 33، 64 و 110 mm/h در شیب 12% و شدت 64 mm/h در شیبهای 6%، 12% و 25% بهمدت 30 دقیقه در دو تکرار اجرا و میزان هدر...
[ 23 ] - Determination of Main Agents Affecting Soil Erosion in Rainfed Land of Kermanshah Province Using Rainfall Simulator
In recent decades, low-yielding rainfed farms have become known as the main sources of sediment production and soil erosion in the country. Therefore, more research is needed on the factors affecting erosion and sediment production in these areas. This research was carried out with the aim of studying the effects of slope and rainfall intensity on erosion between rainbow trout in test farms in ...
[ 24 ] - Investigating the application of rainfall simulator for designing micro-catchment systems
Rain simulators are suitable tools for research related to the process of erosion and runoff. However, it is possible to use these simulators on other topics as well. For example, in designing the rainwater catchment systems such as micro-catchments for planting trees on slopes, curve pits in pastures, and determining the size of the water collection pond, knowledge of runoff coefficient and vo...
[ 25 ] - Sedimentation efficiency of small dams in channels (Case study: Kermanshah province)
Small sediment dams are the key structures for controlling sediment flow and improving the course of waterways in watersheds. In Kermanshah province, the efficiency of these structures in sediment accumulation has been less studied and evaluated. This study aimed to investigate the efficiency of these structures in sediment retention and flood control in three watersheds of the province. For th...
[ 26 ] - Monitoring of Management Practices and Hydrological Response in the Representative and Paired Watersheds of Iran-Part one
The early 20th century has been unique because of the initiation of paired watersheds (PWs) research in several world regions. So that, between 1930 and 1970, there was a significant expansion in the setting up PWs. They are currently being used for management and conservation objectives due to their special potential and appropriate research facilities. Undoubtedly, without having comparative ...
[ 27 ] - An Overview on the Monitoring of Management Practices and Hydrological Response in the Representative and Paired Watersheds of Iran- Part Two
The present review has been compiled to monitor management practices and hydrological response in 12 representatives and paired watersheds of the country including Tangeshol (Fars), Khamesan (Kurdistan), Dehgin (Hormozgan), Zidasht (Alborz), Shush (Khuzistan), Kakhk (Khorasan Razavi), Kechik (Golestan), Kasilian (Mazandaran), Gonbad (Hamedan), Goorband (Sistan & Baluchestan), Herris (East Azarb...
نویسندگان همکار