غلامرضا براتی

دانشیار، آب و هواشناسی، دانشگاه شهید بهشتی

[ 1 ] - تحلیل روابط توفان‌های غباری جنوب ایران با کم‌فشار سِند

در دهه‌های اخیر، تغییرات آب‌وهوایی و تخریب محیط زیست، در باختر و جنوب ایران، به افزایش فراوانی توفان های غباری و کاهش میانگین افق دید انجامیده است. پژوهش حاضر با هدف دسته‌بندی توفان‌های غباری جنوب ایران و شناسایی روابط فراوانی آنها با ویژگی‌های کم‌فشار سند شامل فشار و موقعیت آن انجام شد. داده‌های روزانه این تحقیق شامل شناسه‌های یازده‌گانه گردوغبار از سازمان هواشناسی برای 17 ایستگاه داده‌سنجی جو...

[ 2 ] - واکاوی همدید بارش‌های سنگین بهارة استانِ زنجان

استان زنجان بخشی از گسترة  ناهموار  شمالِ باختری ایران است که با مساعدت عرض جغرافیایی، ارتفاع و جهت‌گیری ناهمواری‌ها در مسیر سامانه‌های بارش‌زای غربی است.  با حرکت خاور سوی موج‌های کوتاه در بستر موج مدیترانه و تناوب فرازها و فرودها، امکان تغذیة سامانه‌های پدیدآورندة بارش‌های سنگین از پهنه‌های آبی هم‌ عرض فراهم است. دراین تحقیق با هدف تعیین سامانه‌های عامل این  بارش‌ها در ترازهای میانی وردسپهر و ...

[ 3 ] - روابط ناوه تراز میانی جو با رخداد شدیدترین یخبندان‌های ایران

هر ساله رخداد یخبندان‌­های شدید اعم از پاییزه، زمستانه و بهاره ، باعث بروز زیان‌های فراوان‌ در بخش کشاورزی، دامداری، صنعت و ترابری ایران می‌شود. در این تحقیق،با تهیه آمار میانگین دمای روزانه‌ی صفر و زیر صفر از 50 ایستگاه داده سنجی جوی از نوع همدید در سراسر ایران، 75 موج یخبندان طی دهه اخیر یعنی از سال 1994 تا سال 2003 شناسایی شد. بر پایه سنجه‌­های کمی تعریف شده شامل فراوانی موج‌های یخبندان، تار...

[ 4 ] - اعجاز علمی عبارت «تَصریف الریاح» در قرآن کریم

باد یا جریان هوا در قرآن کریم با لفظ «ریح» و «ریاح» چهل و دو بار و با تعبیر «تصریف الریاح» دو بار آمده است. از مهم‌ترین ویژگی‌های باب تفعیل تکثیر، مبالغه و تکرار است. ریشۀ «صرف» در لغت از جمله به معنای بازگرداندن چیزی از حالتی به حالت دیگر است. دانش امروز گویای استعداد جریان‌های هوا برای تغییرات کمیِ سمت و سرعت و تغییرات کیفیِ دما، «نم» و «اُمگا» است. این معانی در ظرف تصریف می‌گنجد ولی اگر ریشه «دَ...

[ 5 ] - تحلیل روابط ابرناکی شبانه و رخداد شب‌های گرم در ایران مرکزی

شب، برای ساکنان ایران مرکزی به‌ویژه در دورة گرم سال، فرصتی برای استراحت و حتّی تکمیل فعّالیّت‌های روزانه مانند کشاورزی است. انگیزة انجام پژوهش حاضر، گرمایش جهانی آب‌وهوا و به دنبال آن افزایش کمینه‌های دما بود تا مشخّص شود ویژگی‌های کمّی شب‌های گرم در ایران مرکزی کدام است؟ و این شب‌ها به لحاظ مکانی – زمانی، چه روابطی با ابرناکی شبانه دارد؟ بدین منظور با استفاده از کمینه‌های روزانة دمای بازة 22 ژوئن ت...

[ 6 ] - واکاوی همدید شهرهای رکورددار سرما در ایران

عموما طی دوره سرد سال، خبر سردترین شهر ایران و میزان دمای آن هر روز رسانه ای می شود. در این تحقیق چنین شهرهایی با تعریف شهرهای رکورددار سرما و مقادیر دمای آنها با تعریف رکوردهای سرما پذیرفته شد. داده های این تحقیق شامل مقادیر دمای روزانه 33 ایستگاه بر حسب سلسیوس، طی 7 ماه سال (اکتبر تا آوریل 1971 -2010) بود. با رده بندی این داده ها در جداول روزانه برای هر ماه، پایین ترین مقدار دمای رخ داده طی ه...

[ 7 ] - توزیع فصلى روزهاى بارشى در غرب ایران

از آن جا که فراوانى روزهاى بارشى یکى از عوامل مهم تعیین کننده شرایط آب و هوایى یک سرزمین است، براى بهره‏ بردارى بهتر از منابع آب و خاک ارزشمند پهنه پربارش غرب ایران (در این پژوهش شامل استان ‏هاى زنجان، قزوین، مرکزى، لرستان، کردستان، ایلام، کرمانشاه و همدان)، موضوع تعیین سهم فصلى از فراوانى سالانه روزهاى بارشى در یک بازه 31 ساله (1973 تا 2003) مورد توجه قرار گرفت. این مهم با گردآورى مقادیر فراوا...

[ 8 ] - چالش‌های بحران کم‌آبی در ایران در حوزه‌های سیاستگذاری، فرهنگ و پژوهش

سیاستگذاری درست در یک سرزمین می‌تواند از تحقیقات علمی راه‌بجوید و آموزه‌های فرهنگی سرزمین را اعتلا بخشد و یااینکه این دو را بفرساید و بسوی زوال برد. آموزه‌های فرهنگی نیز می‌تواند سیاستگذاری‌ها را در یک کشور اصلاح کرده، جایگاه تحقیقات علمی را ارتقا دهد. آنچه در این مقال بحث و واکاوی می‌شود، آسیب‌شناسی «بحران کم‌آبی» در بامه خشک و نیمه‌خشک ایران طی دهه‌های اخیر در آینه تحقیقاتی است که در تراز جها...