آیدا آل هاشمی

دکتری معماری گرایش معماری منظر، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین. پژوهشکده نظر، تهران.

[ 1 ] - باغ ایرانی دامپزشکی؛ نسخه دوم از باغ ایرانی برای زندگی امروز

«باغ ایرانی دامپزشکی» در تهران دومین تجربه مهندسین مشاور پژوهشکده نظر در طراحی بوستان‌های شهری با رویکرد باغ ایرانی است. در این پروژه گروه طراح به دنبال خوانشی جدید از باغ ایرانی بود، تا در عین بهره‌گیری از الگوهای متنوع باغ ایرانی و تأکید بر ادراک تاریخی، الگویی جدید و متناسب با بعد اجتماعی بستر طرح ارائه دهد. در این نوشتار سیاست‌ها و اصولی که در طراحی باغ موردتوجه قرارگرفته بیان‌شده و اقدامات...

[ 2 ] - مدیریت دالان‌های دید در تهران

تهران در دامنه جنوبی البرز شکل گرفت و باگذشت قرن‌ها به کلان‌شهری در پای کوه تبدیل شد. امروز درک تهران به ‌عنوان یک کل واحد، با هویت و ساختار مشخص برای شهروندان و مسافرانش ناممکن به نظر می‌رسد. به همین دلیل توجه و برنامه‌ریزی برای حفظ مؤلفه‌ها و مناظر هویت‌بخش و استراتژیک در مدیریت شهر تهران که درک و شناخت شهر را ممکن می‌سازند، اهمیت ویژه پیدا می‌کند. مدیریت ادراک شهروندان و مسافران از تهران درگ...

[ 3 ] - نقش شبکه آبی بر ساختار شهر بخارا

شهرهای مختلف سرزمین ایران با توجه به بستر و شرایط جغرافیایی و طبیعی‌شان از منابع آبی موجود به شیوه‌هایی متفاوت بهره برده‌اند. در این‌میان یکی از پیشرفته‌ترین و توسعه‌یافته‌ترین سیستم‌های آبرسانی، شبکه آبی شهر بخارا است که امروز همچنان بقایای کالبدی اجزای‌ آن یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های شکل‌دهنده به منظر هسته تاریخی این شهر به شمار می‌رود. این نوشتار تلاش می‌کند با واسازی ساختار شهر و سیستم آبی، ج...

[ 4 ] - ارزیابی رویکرد طراحی در بوستان نهج‌البلاغه و جوانمردان

  روددره‌های تهران که در گذشته به عنوان یک اکوسیستم طبیعی اثر مطلوبی بر محیط زیست شهر داشته و مکان مناسبی برای رویدادهای اجتماعی مردم بوده‌اند، نقش مهمی در تقویت حس مکان و هویت بخشی به منظر شهر ایفا می‌کردند. این عناصر با تعریف جهت توسعه تهران در امتداد خود به مهم‌ترین اندام طبیعی در ساختار کالبدی شهر تبدیل شدند. تجاوز ساخت و سازها به حریم روددره‌ها و رشد کالبد مصنوع شهر، منجر به برهم زدن تعاد...

[ 5 ] - به دنبال سؤال از برای آموختن

شیوه‌ سنتی و یک‌سویه آموزش که معلم دانش ها را پی در پی به دانشجویان ارایه می‌دهد پاسخ‌گوی مطالبات رشته‌ها و دانش‌ چند‌بعدی و کل‌نگر امروز نیست. در این بین رشته معماری منظر و علم منظر به عنوان دانشی پیوسته با طبیعت، تاریخ و جامعه بیشترین صدمه را از این شیوه آموزش می‌بیند. امروزه آموزش مبتنی بر کشف و تجربه در محیط، بهترین مکان آموزش را برای خوانش و تفسیر منظر و تجربه انسان‌ها در طبیعت و تاریخ مهی...

[ 8 ] - منظر؛ مفهومی در حال تغییر؛ نگاهی به سیر تحول مفهوم منظر از رنسانس تاکنون

منظر، مفهومی نو در ادبیات تخصصی شهر و محیط به شمار می‌رود. مفهومی که از اروپا وارد ایران شد و امروز در حوزه‌های متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. مفهوم منظر به‌عنوان گونه‌ای نوین از واقعیت در جهان، در اروپای دورة رنسانس شکل گرفت و با تغییر جهان‌بینی انسان غربی تا امروز ابعاد متنوعی از معنا را به خود دیده است. مفهوم چندبعدی منظر که فهم و بیان آن را در ابعاد فلسفی نیز مشکل می‌نماید اگرچه از جهان ه...

[ 9 ] - زیرساخت شهری و لزوم تغییر نگاه در تعریف و برنامه‌ریزی آن؛ زیرساخت منظرین مفهومی نو در تعریف زیرساخت‌های شهری قرن بیست‌و‌یک

شهرهای مدرن در طی قرن‌ها بر پایه زیرساخت‌های تکنولوژیک شکل‌گرفته و پایدار شده‌اند. امروز شهر و زندگی شهری بدون، بزرگراه‌ها و شبکه‌های حمل‌ونقل ریلی، فرودگاه‌ها، شبکه‌های تأمین آب، شبکه‌های فاضلاب، تلفن، برق، و اخیراً شبکه‌های اینترنت و موبایل غیرقابل ‌تصور است و حضور پایه‌ای‌شان به‌مانند نور آفتاب، درختان، هوای پاک و… برای شهروندان عادی و طبیعی به نظر می‌رسد. این شبکه‌های زیرساختی بیش از ه...

[ 10 ] - سیستم آبی بخارا به‌عنوان زیرساخت منظرین شهر مروری بر ظهور و انحطاط یک شبکه منظرین درون شهر

در طی قرن‌ها شهرهای فلات ایران در پیوندی عمیق و متقابل با شبکه‌ها و منابع آبی شکل‌گرفته، پایدار شده و توسعه‌یافته بودند. امروز بازخوانی پیوند و رابطه چندوجهی و چندعملکردی این زیرساخت‌ها با شهر و استخراج اصول حاکم بر آن ما را در بازتعریف رابطه تک‌بعدی حاکم بر شبکه‌های انتقال آب، به‌عنوان گونه‌ای از شبکه‌های زیرساختی مدرن، باکلان‌شهرهایمان یاری می‌کند.   یکی از پیشرفته‌ترین نمونه‌های پیوند همه‌ج...

[ 11 ] - بازخوانی خیابان قزوین با تکیه بر اشعار عبدی بیگ و سایر مکتوبات موجود

خیابان قزوین که امروز با نام خیابان سپه در شهر قزوین به آن اشاره می‌شود از مستحدثات شاه‌طهماسب صفوی در شهر قزوین به‌شمار می‌رود. بسیاری خیابان قزوین را نیای خیابان چهار باغ صفوی (شاه‌عباسی) اصفهان برشمرده و گروهی حتی از آن به عنوان اولین خیابان در فضای شهری ایران یاد می‌کنند1.  در این میان آنچه کمتر به آن پرداخته شده است، شناخت و معرفی ساختار فضایی خیابان قزوین است. اینکه خیابان قزوی...

[ 12 ] - پیوند زیرساخت‌های آبی سنتی و نظام محله‌ای در شهرهای ایران؛ ساختارشهری و زیرساخت‌ آبی در شهر سمنان

زیرساخت آبی سنتی شهر سمنان از نمونه‌های منحصربه فرد پیوند شبکه آبی با ساختارشهر در ایران به شمار می‌رود و فرصتی مغتنم در خوانش وجوه مختلف پیوند زیرساخت‌های آبی با ساختارهای شهری در ایران را مهیا می‌سازد. شناخت وجوه پنهان و پیدا این پیوند چندوجهی، در بازتعریف نقش زیرساخت‌های آبی در ساختارهای شهری در شهرهای امروز ایران مورد توجه قرارگیرد. این نوشتار با مطالعه نمونه موردی سمنان، به سوال از ...

[ 13 ] - باغ فتح آباد کرمان؛ جایگاه شاخص‌های اصیل باغ ایرانی در احیای باغ‌های تاریخی ایران

باغ فتح‌آباد در کرمان نمونه‌ای از باغ‌های ایرانی دورۀ قاجار است که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. این باغ در عین پایبندی به شاخصه‌های اصیل باغ ایرانی، در کلیت و اجزا با ساختار کلاسیک باغ ایرانی تفاوت‌هایی دارد. در سال ۱۳۹۴ این باغ بعد از دهه‌ها بی‌توجهی و زمانی که کاملاً رو به نابودی می‌رفت، مرمت و به روی عموم بازگشایی شد. امروز در بازدید از این باغ خوانش این باغ به‌مثابۀ باغی ایرانی و مطابق با ...