در این جستار با اشاره به اختلاف دیدگاه‌ها در تفسیر ایمان، نظریه ویلیام جیمز در تفسیر و توجیه ایمان در سه بخش مبانی فکری، چارچوب کلی و اراده معطوف به باور دنبال شده است.با توجه به دیدگاه جیمز در پراگماتیسم و نگرش به انسان به عنوان موجودی که صرفا عقلانی نیست، شکل اصیل دین را نیز بعد عاطفی آن می‌داند. وی در ضمن مقدماتی چند برای توجیه ایمان (با وجود فقدان شواهد کافی)، اراده معطوف به باور را کافی می...

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) : نهاد دین از موضوعاتی است که از همان آغاز شکل گیری جامعه شناسی مورد توجه جامعه شناسان اولیه به ویژه کنت ، ماکس وبر و دورکیم قرار گرفت .این پژوهش بدنبال آن است تا نقش نهاد دین در را در فرایند تاریخی جامعه ایران عصر قاجار و تاثیر آن را بر روند تحولات سیاسی ، اجتماعی و ساخت فرهنگی جامعه مورد بررسی قرار دهد. محقق در این تحقیق ا...

سکولاریسم را به دنیاگرایی یا دنیاپرستی ترجمه کرده اند. سکولاریسم، به معنای نگرش دنیوی داشتن به ساحت های حیات انسانی از قبیل حکومت، فرهنگ، اقتصاد، اجتماع و... است. عصاره تعاریف سکولاریسم در بندهای ذیل خلاصه می شود: حذف دین از متن جامعه، عطف توجه آدمیان به مسائل بشری، جلوگیری از تبدیل دین به امری اجتماعی، توجیه رفتارها بر اساس قدرت انسانی نه خدایی، خلع ید نیروهای غیبی از جهان مادی و سلب تقدس آنها...

رابطه عقل و وحی، از جمله موضوعاتی است که سابقه آن در تاریخ تفکر بشری به بیش از دو هزار سال می رسد. اینکه عقل در قلمرو دین چه جایگاهی دارد و اینکه آیا ایمان به یک نظام اعتقادی دینی، همواره بایستی مطابق با معیارهای عقلانی باشد، و به تغبیری دیگر اینکه آیا تمسک به باورهای دینی، فهم و دفاع از آن باورها، بوسیله عقل و تعقل، جایز است یا خیر؟ از جمله سوالاتی هستند که در این مساله مورد بحث قرار می گیرند....

چکیده نسبت میان علم و دین از مسائلی است که در هر دو حوزه فلسفۀ علم و فلسفۀ دین مطمح نظر پاره­ای از اندیشمندان این دو حوزه بوده است. کتاب علم، عقل و دین نوشتۀدرک استینزبی تلاشی است برای جمع علم و دین و انعکاس پیامدهای نظریات علمی و نظریات فیلسوفان علم برای دین. وی که خود روحانی مسیحی است معتقد است که علم و دین را نباید دو فرهنگ یا جهان­بینی مجزا و مستقل از هم تلقی کرد که یکی عقلانی و دیگری غیرعق...

بررسی دین از هرمنظری، بی‌‌‌گمان رابطه‌ای بسیار موسع با «وجود انسان» دارد و از دو منظر ذات‌شناسی نیاز آدمی به حضور و سیطرۀ خداوند و معرفت‌‌‌‌‌‌شناسی آدمی از فهم دین، اهمیت خود را باز می‌‌‌کند، اما از آن‌جا که طرح مقولۀ دین، قطع‌نظر از مؤلفه‌های انسانی تأثیرگذار، امری است که با تکیه بر آن به‌وضوح نمی‌‌‌توان به تبیین رابطۀ دین با خشونت‌‌گرایی دست یافت، از این‌رو، سؤال اصلی نوشتار این است که رابطۀ ...

تربیت دینی در دانشگاه محتاج تحلیل دقیق ابعاد آن است تا از بدفهمی ها پیشگیری شود. برای انجام این تحلیل، سه مفهوم اساسی دانشگاه، دین، و تربیت همچون سه راس یک مثلث در نظر گرفته شده و در نتیجه، تحلیل در سه ضلع دانشگاه- دین، دانشگاه- تربیت و دین- تربیت و سه رابطه حاصل از آنها  صورت پذیرفته است. در هر یک از سه ضلع، نقطه بهینه، اختلال در رابطه مورد نظر،‌ و راه برون رفت مورد بحث قرار گرفته است. در ضلع ...

عقلانیت باور دینی از دیرباز یکی از مهم ترین مسائل فلسفه ی دین بوده است؛ اما پرسش اصلی این است که عقلانیت به چه معنا است؟ ملاک و معیار عقلانیت باورهای دینی چیست؟ معیار پراگماتیسم برای سنجش عقلانیت باورهای دینی چه می باشد؟ چه نقدهای جدی بر دیدگاه پراگماتیسم در مورد عقلانیت باورهای دینی وارد شده است؟ در بین دیدگاه های مختلف در مورد عقلانیت باورهای دینی، برخی به نا معقول بودن گزاره های دینی و کنار ...

استاد مطهری، اسلام شناس و متأله معاصر، از جمله متفکران و محققانی است که با رویکرد «گزینشی» به مسأله «علم» و «دین» پرداخته (همانند بحث از نظریه تبدّل انواع) و سعی کرده با رویکردی متفاوت و متعادل، با روش عقلانی – فلسفی و با وضوح بخشیدن به مسائل و موضوعات دینی به داوری و بررسی ارتباط این دو بپردازد، چرا که معتقد بود مشکلات جامعه بشری نو می شود و مشکلات نو، راه حل نو می خواهد .هرچند تعاریف مخت...

چکیده دیدگاه استقلال دو حوزه‌ی علم و دین از یکدیگر بر آن است تا از یک سو به تعارض این دو حوزه‌ی معرفتی پایان دهد و از دیگر سو، بر نقش علم در اداره عرصه‌های غیر اختصاصی دین تأکید ورزد. استاد جوادی آملی جداانگاری علم و دین را محصول تصوری ناصواب از علم و دین،  و تبیین نسبت واقعی علم و دین را در گرو تعیین جایگاه عقل در درون هندسه معرفت دینی می‌دانند. در این دیدگاه عقل، همگام با قران و سنت، تأمین‌...