امروزه، هدف عمده تحلیل گران کلام، پی بردن به مکانیزم تفسیر و تعبیر کلام توسط خواننده و شنونده می باشد. در این راستا، زبانشناسان و دانشمندان اسلامی اثبات نموده اند که دستیابی به معانی و مفاهیم دقیق قرآنی، مستلزم توجه به نظام ارتباطی کل قرآن و کشف تمام روابط داخلی که متن قرآنی را تشکیل می دهند، می باشد. این روایط که امکاناتی برای پیوستن اجزای متن به یکدیگر است همان انسجام متن می باشد. این پژوهش...

مسأله این پژوهش، آن است که چه ابزارهایی در گلستان به خدمت گرفته شده که خوانندگان را در زمانها و مکانهای متفاوت و با زمینه‏های فرهنگی،اندیشگانی مختلف به خود جلب می‏نماید؛به دیگر سخن جنبه‏های زیبایی شناختی گلستان کدام است و آیا می‏توان با استفاده از ابزارهای زبانشناختی و علوم بلاغی بر بنیاد علم زبانشناسی آنها را استخراج و دسته‏بندی کرد.به همین منظور تلاش شده ابتدا تمام زوایای نظریه انسجام هلیدی و...

تقابل پدیده‌ای است هنری، بلاغی و زیبایی‌شناختی که بر هم‌آیی دیالکتیک متضادها مبتنی است. این ویژگی متناسب با گونۀ متمایز و برجستۀ بلاغت در قرآن است که در آن آرایه‏های ادبی و عناصر زیبایی‌آفرین در همه یا اغلب ‏نمونه‌ها هماهنگ با شیوایی و روانی کلام و در راستای تبیین معنی و تسهیل فهم آن برای مخاطب‏ است. ازاین‌رو، شکوه بیان متن قرآنی تنها محدود به تصویریا بلاغت یا اطلاع‌رسانی نیست؛ بلکه در غیر از ا...

چکیده ندارد.

در مقاله حاضر کوشیده ایم گفتمان معنا و فرآیند معنا یابی را در تفسیر کشاف، بررسی و تحلیل کنیم تا از این رهگذر بتوانیم به روش های مورد استفاده زمخشری برای وصول به معنا پی ببریم.امروزه، تحلیل گفتمان معنا یکی از مباحث مهم و اساسی در علوم زبان شناسی و به ویژه معناشناسی است. در این حوزه، سعی می شود با بررسی عوامل و دلالت های درون زبانی همچون واژه شناسی، ساخت های دستوری و ساخت های بلاغی، بافت درون متن...

زبان شناسی جنسیت یکی از شاخه های مورد توجه در حوزه جامعه شناسی زبان است که به مطالعه تأثیر متغیر جنسیت بر ایجاد گوناگونی های زبانی می پردازد. از آنجا که بیشتر مفاهیم اجتماعی  فرهنگی و از جمله مفهوم جنسیت، مفاهیمی چند بعدی هستند، برداشت های تک بعدی و مطلق از این مفاهیم منجر به نوعی سطحی نگری به ویژه در حوزه های پژوهشی می شود. هدف این مقاله در درجه اول معرفی لایه های مختلف زبان شناسی جنسیت و به ب...

اغلب روش‌ها و رویکردهای آموزش زبان دوم در پی نظریه‌های زبانی و نظریه‌های یادگیری پدید آمده‌اند. بر اساس این روش‌ها فراگیری زبان دوم بر آموزش چهار مقوله استوار است؛ واژه، دستور، معنا و فرهنگ. در کتاب‌های آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان، به آموزش دستور توجه بیشتری شده است. برخی از این کتاب‌ها تنها با هدف آموزش دستور به نگارش درآمده‌اند و در موارد دیگر نیز به آموزش قواعد دستوری و فعالیت‌های م...

عبارات غیر خبری به ویژه طلبی در هر زبانی، پرکاربرد است. استفهام، امر، نهی، ندا و تمنی از گونه‌های جملات طلبی به شمار می‌روند. هر یک از این گونه‌ها در اصل برای رساندن معنی خاصی وضع شده‌اند؛ اما از آنجایی که گاه به دلایل بلاغی از معنی اصلی خود خارج شده، بر معانی غیر مستقیمی دلالت می‌کنند و این معانی ثانوی با توجه به بافت و قراین موجود در کلام قابل تشخیص است، بلاغت‌پژوهان تلاش نموده‌اند ضمن بررسی ...

علم معانی برای بیان معانی ثانویّه نیازمند روش‌هایی است که مخاطب را به وجود این معانی ضمنی در متن آگاه کند. در کنار اصل مقتضای ظاهر و عدول از آن می‌توان از دو شیوة دستوری نام برد که بالذّات مختصّ دستور زبان بوده، امّا گوینده در علم معانی برای بیان اغراض خود از آنها بهره می‌جوید. این دو شیوه را می‌توان با عنوان عوامل جابجایی (تقدیم و تأخیر اجزاء) و عوامل برجسته‌سازی (حذف و ذکر، معرفه و نکره، تقیید و ...

هم معنایی یا ترادف از جمله روشهای مفسران در فهم و تفسیر واژگان قرآن و مجالی پر از اختلاف نظر و تکثر اصطلاحات است. این پژوهش در صدد بررسی روش کاربست هم معنایی یا ترادف در تفسیر المیزان و تحلیل تطبیقی نقدهای علامه طباطبایی بر روش برخی مفسران با هدف فهم دقیق و موشکافانه معنای واژگان است. نتایج حاصل، حاکی از آن است که وجه تشابه روش­های به کار رفته در ترادف، عدم تطابق کامل واژگان است. نقدهای علامه ش...