گونه Elymus transhyrcanus گونه‌ای متنوع در ایران است. جمعیت‌های بالشتکی و ریزوم دار این گونه در سلسه جبال البرز یافت می‌گردد. رویشگاهی منفک از گسترشگاه شناخته شده این گونه در غرب ایران تشخیص داده می‌شود. آزمون‌های دورگه‌گیری بین اشکال مختلف از نقطه نظر ریختی و جغرافیایی به عمل آمد. علی رغم وجود اختلاف در ریخت ظاهری جمعیت‌های شمال شامل بالشتکی و یا غیر بالشتکی، دورگه‌های بین آنها دارای دانه‌های...

فتح ایران به دست اعراب مسلمان یکی از رخدادهای عظیم تاریخی به شمار می‌آید که پیامدهای گسترده‌ای به دنبال داشت. علاوه بر تحولاتی که در کل ایران به‌طور یکپارچه رخ نمود دگرگونی‌هایی هم در سطوح محلی و منطقه‌ای پدید آمد. پژوهش حاضر به چگونگی فتح اصفهان به دست اعراب مسلمان و پیامدهای فرهنگی و اجتماعی آن بر پایۀ نوشته‌های تاریخ‌نگاران و جغرافی‌دانان مسلمان در سده‌های نخست هجری اختصاص دارد. تلاش ما بر آ...

شهر صنعتی البرز در دامنه جنوبی سلسه جبال البرز در 13 کیلومتری جنوب شرقی شهر قزوین، از طول جغرافیایی 50.5 درجه و عرضی 36.12 درجه واقع شده است. ارتفاع شهر از سطح دریا 1304 متر می باشد. شهر در نزدیکی سه مسیر اصلی حمل و نقل آهن تهران- تبریز، جاده قدیم و آزاد راه تهران- قزوین واقع گردیده است. مساحت آن در حال حاضر 860 هکتار می باشد که به وسیله اراضی کشاورزی و شهر الوند محاط می باشد که از شمال به بلوا...

بررسی اصولی و علمی پراکنش رستنی های جنگلی بر روی نیم رخ های سلسله جبال البرز می تواند به معرفی رویشگاه های طبیعی بر حسب تغییرات ارتفاع از سطح دریا منجر شود. هدف از انجام این پژوهش بررسی الگوی پراکنش گیاهان در امتداد گرادیان ارتفاعی واقع شده در دامنه شمالی رشته کوه های البرز در منطقه توسکاستان- چهارباغ واقع در استان گلستان است. در این پژوهش حضور گونه های گیاهی بر روی 24 ترانسکت 100 متری عمود...

در دوران ایلخانی، بخش غربی ایالت جبال، در اسناد دیوانی، زیر عنوان کردستان قرار گرفت. نزهةالقلوب نخستین متنی است که اطلاعات مشروح و بسیار گرانبها دربارۀ جغرافیای تاریخی کردستان ارائه می‌دهد. در فهرستی که حمدالله مستوفی از شهرها و اماکن جغرافیاییِ این ناحیه ارائه می‌‌کند، برخی در طول قرون بعدی از میان رفته و اسامی برخی نیز در نتیجۀ سهو نسخه‌نویسان تحریف شده است. این پژوهش درصدد است تا براساس نزهةا...

ارمنستان با سلسله جبال آرارات ، یکی از همسایگان با سابقه ایران محسوب می شود که در طول تاریخ باستانی ایران نقش اساسی در روابط ایران با غرب ایفا نموده است. پیوند های جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی میان ایران و ناحیه ارمنستان پیشینه ای بس طولانی دارد که از سده ی اول میلادی تا اواخر عصر ساسانی به دلیل شرایط و موقعیت جغرافیایی خاص و منحصر به فرد خود و نیز وضعیت استراتژیک منطقه، توجه دو امپراتوری باستان ...

سلاجقه عراق عجم به حاکمان سلسله ای محلی اطلاق می شود که در سال 511 هـ .ق پس از تقسیم حکومت سلجوقیان بزرگ به دو شاخه شرقی به مرکزیت خراسان و شاخه غربی به مرکزیت اصفهان و همدان بین مدعیان قدرت، در منطقه جبال یا عراق عجم پایه ریزی شد. سلاجقه عراق عجم در طول مدت زمامداری خود، در مقاطع مختلف از سویی با شاخه شرقی حکومت به رهبری سلطان سنجر و از سوی دیگر با خلفای عباسی و حاکمان محلی و امرای ناراضی همچو...

رشته کوه های بینالود با روند شرقی- غربی در شمال شرق ایران واقع شده است، این رشته کوه ادامه ی شرقی سلسله جبال البرز می باشد. برش مورد مطالعه در غرب رشته کوه های بینالود و در 43 کیلومتری شمال غرب نیشابور در منطقه ای به نام تنگ علیا واقع شده است. این نهشته ها دارای 398 متر ضخامت و شامل تناوبی از مارن، ماسه سنگ و کنگلومرا می باشد. مرز زیرین آن با رسوبات ژوراسیک (سازند چمن بید) گسلی و ناپیوسته و مرز...

دینور از شهرهای مهم و نسبتاً بزرگ اقلیم جبال (مادکهن) در روزگار خود بوده است. این شهر پس از سقوط دولت ساسانی و ورود اسلام به آن، برای مدتی نامش به ماه الکوفه تغییر کرد. پس از تغییر ساختار سیاسی و اجتماعی جامعه ی ایران و به وجود آمدن جامعه ی نوین ایرانی – اسلامی، زمینه های لازم برای رشد و ترقی شهرهای آن از جمله دینور فراهم شد. این شهر با پیشینه ی کهن تاریخی، با به وجود آمدن شرایط و زمینه ها و عوا...

بررسی اصولی و علمی پراکنش رستنی های جنگلی بر روی نیم رخ های سلسله جبال البرز می تواند به معرفی رویشگاه های طبیعی بر حسب تغییرات ارتفاع از سطح دریا منجر شود. هدف از انجام این پژوهش بررسی الگوی پراکنش گیاهان در امتداد گرادیان ارتفاعی واقع شده در دامنه شمالی رشته کوه های البرز در منطقه توسکاستان- چهارباغ واقع در استان گلستان است. در این پژوهش حضور گونه های گیاهی بر روی 24 ترانسکت 100 متری عمود...