چگونگی نگاه به کلان‌شهر تهران و نواحی پیرامونش از چالش‌های اخیر نظام برنامه­ریزی فضایی کشور بوده است که موجب تکوین مفاهیمی مانند مجموعه­شهری و منطقه­کلان‌شهری شده است. شناخت کلان‌شهر تهران و گسترة پیرامونش با نگرش نومنطقه­گرایی و برای دستیابی به تمرکز­زدایی و رقابت­پذیری و جهانی­شدن، کاربستِ ساختاری پویاتر را می­طلبد. پژوهش حاضر با تکیه بر تحلیلِ تطبیقی تلاش می‌کند الگوی فضایی شهر- منطقه را متناس...

چکیده هدف این رساله تعیین آستانه های پایداری سازمان فضایی استان اردبیل با تأکید بر تعادل بخشی در نظام شهری است. در این مطالعه از روش تحقیق توصیفی ـ تبیینی و کمّی بهره گرفته شده و 21 نقطه شهری در سال 1385 به عنوان جامعه آماری بررسی و انتخاب شده است برای همین سازمان فضایی استان اردبیل را به چهار ناحیه مرکزی، شمالی، غربی و جنوبی با توجه به شاخص های ناحیه بندی تقسیم نموده و هر ناحیه را براساس معیا...

از مهم ترین و ابتدایی ترین عوامل شکل بخشی یک شهر و تحولات آن، عوامل طبیعی است. کوه ها، رودخانه ها، سواحل و دره ها ازجمله مؤلفه های نیروی طبیعی است. از میان این عوامل، نحوۀ تأمین آب در زیست یک شهر و شکوفایی آن، نقش مهمی دارد. پاسخ هر زیستگاه به نیاز آب، بخشی از فرهنگ هر شهر است. یکی از عوامل مهم که تحولات شهر اصفهان را در دوره های مختلف هدایت می کرده و به سازمان فضایی این شهر در دوره های مختلف ش...

نظریه‌های دولت در ایران از زوایای مختلف به تسلط دولت بر منابع و ساختار سلطه‌گر آن اشاره دارد این امر به دخالت و یا نقش بسیار موثر دولت در همه جنبه‌های جامعه، اقتصاد، سیاست و فرهنگ ایفا منتهی گردیده است.در این رهگذر تهران به عنوان مرکز سیاسی و پایتختی با فوق تمرکزجمعیتی و اقتصادی همواره جایگاه ویژه‌ای در همه شئون کشور داشته است. سازمان فضایی تهران مانند همه شهرها تابعی از روابط متعامل سه گروه از...

حضور طبیعت در شهر موهبتی است که شهرها با شناخت و نقش‌دهی به مؤلفه‌‌های طبیعی بستر خود می‌توانند به پایداری برسند. طبیعت شهرها گاه چنان تأثیر مستقیمی بر ساختار، منظر و موقعیت استقرار شهرها دارد که ارتقای کیفی و تبیین آن می‌تواند راهگشای بخشی از مشکلات عدیده این شهرها باشد. این موضوع در مورد رودخانه‌های فصلی یا دائمی شهر و به ویژه رودخانه خشک تبریز صادق است به‌طوری‌که مدیریت صحیح آن، نقش مهمی در ...

بحث شهر پایدار و راه‌های رسیدن به ساختار پایدار شهری از مباحث مطرح و البته پیچیده در جهان پس از مدرن امروز است که کشور و کلان شهرهای ما و به ویژه شهر تهران به عنوان بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر کشور از لزوم توجه به این بحث مصون نیستند. در حقیقت اینکه چگونه می‌‌توان راه حلی برای توسعه پایدار شهر تهران یافت تا علاوه بر اینکه پاسخی مناسب برای مشکلات عدیده محیطی، فرهنگی و اجتماعی شهر باشد، ساختاری پ...

درک و فهم هر جامعه از مفهوم عدالت در گذر زمان تغییراتی را تجربه می کند و این امر احتمالاً به تفاوت هاییدر نظام های اجتماعی و در نتیجه، در نظام های فضایی و کالبدی شهرها می انجامد. مطالعه حاضر به تعبیرفلسفی و اجتماعی عدالت در جامعه هند توجه دارد و به تغییراتی که در تعریف عدالت در ادوار مختلف در اینجامعه پدید آمده می پردازد و نهایتاً به این نکته اشاره می کند که هر درک از عدالت چگونه در شک لگیری وتوس...

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال های اخیر در میان برنامه ریزان و جغرافیدانان اهمیت ویژه ای یافته است. ازآنجاکه خدمات عمومی شهری ساختار دهنده ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می باشد، بی عدالتی در نحوه ی توزیع آن، تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار، ماهیت شهر و جدایی گزینی طبقاتی محلات شهر گذاشته و مدیریت شهری را با چالش های جدی روبرو کرده است. با بررسی میران نابرابری ها در توزیع خدمات و ...

چنانچه هر ناحیه را یک نظام فضایی و شهرها و سکونتگاههای آن را اجزای آن نظام تصور کنیم، میان این اجزا،روابط و پیوندهای متعدد و متقابل برقرار است که در شکل دادن به نظام ساختاری عملکردی ناحیه، نقش اصلی بر عهده دارد. فهم این پیوستگی و در هم تنیدگی روزافزون نظام فضایی،لازمه هرگونه تفکر و اقدام برای توسعه موزون و هماهنگ شهر و پیرامون است. این مقاله کوشیده است با روش شناختی-تبیینی و با تعمیق اسنادی از ...

در روند توسعه و شکل گیری شهرها عوامل مختلفی از جمله عوامل و پدیده های جغرافیایی اثر گذاشته و باعث بروز ساختار و سازمان فضایی خاصی می شوند. هرچه سازمان یابی فضایی در ارتباط با عوامل طبیعی و نیازهای ساکنان شهرها باشد پایداری شهر بیشتر خواهد شد. این پایان نامه با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با مورد پژوهی شهر شوشتر در صدد بررسی شکل گیری ساختار کالبدی در ارتباط با آب و آبرسانی در این شهر می باش...