مقیاس هایی که امروزه در روانشناسی دین برای ارزیابی چند و چون دینداری فرد و جامعه فراهم آمده و در سطح بین المللی از آن استفاده می شود، بر اساس مبانی فرهنگی و علوم انسانی مغرب زمین فراهم آمده و از این رو، به کارگیری آن در جامعة اسلامی ایرانی ما، برای دست یابی به وضعیت دینداری آحاد جامعه، ناموجه است. این مقاله می کوشد با بررسی حقیقت دینداری و بیان پاره ای از مبانی اسلامی لازم الرعایه در این خصوص گ...

سیدحسین نصر یکی از تأثیرگذارترین متفکران سنت‌گرای معاصر است که اندیشه‌های انتقادی تأمل‌برانگیزی درخصوص تجدد و دستاوردهای آن ارائه کرده است. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای تجدد که در اندیشۀ نصر موردنقد قرار گرفته است علم جدید است. رویکرد نصر به علم فقط در سطح انتقاد متوقف نمی‌شود، بلکه او تلاش می‌کند تا جای‌گزینی مناسب برای علم جدید معرفی کند و آن را علم سنتی نام‌گذاری می‌کند که به‌اعتقاد او، پیوند ...

مقدمه: در طی سال های اخیر به کارگیری روش های کیفی در پژوهش مورد توجه پژوهشگران علوم انسانی قرار گرفته است. با توجه به قابلیت های پژوهش کیفی و نقش بالقوه آن در تولید و توسعه علم روانشناسی، هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی پژوهش های کیفی انجام شده توسط روانشناسان ایرانی است. روش: این پژوهش به روش مرور سیستماتیک انجام شده است، به این صورت که با جستجو در پایگاه های اطلاع رسانی اینترنتی جهاددانشگاهی، ...

بحث از نسبت علم و دین و مناقشات برخاسته از آن در غرب مسیحی و مادی، تاریخی پرماجرا دارد. پس از تفوق علم و به حاشیه رفتن دین در عصر جدید، تفکر مادی بر ابعاد مختلف حیات بشری از جمله بر جهان‌بینی علمی غلبه یافت. غلبه نگرش مادی به هستی و حیات منتهی به ظهور بحران‌های گوناگونی شد که بشر کنونی از آن رنج می‌برد. به گمان برخی، علم جدید در بستر تفکر و نظام ارزشی مادی روییده و تناسبی با تفکر و نظام ارزشی ا...

یکی از مسائل مهم تاریخ ایران عصر ناصری شکل گیری تقابل دانش و فن آوری جدید در مقابل حفظ تلقی سنتی ایرانی از علم و عکس العمل عالمان علم سنتی بود. دستاوردهای علمی تمدن جدید مبتنی بر مبانی معرفت شناسی جدید و متکی بر روش تجربی در علوم طبیعی از طریق ترجمه ها در تضاد با درک سنتی از علم به معنای هرگونه دانستنی و تداوم جهان بینی سنتی ایرانی به همراه روش استقراء گرایی به عنوان روش کسب معرفت قرار گرفت. تق...

گرایش فطری انسان به خودشکوفایی و کمال، به‌ویژه وقتی که ادبیات به حوزه‌ی عرفان قدم می‌گذارد و با چاشنی شریعت و طریقت آمیخته می‌گردد، گستره‌ی عظیمی از ادبیات ایران‌‌شهر را به خود اختصاص داده است. منطق‌الطیر عطار از جمله آثاری است که با درونمایه‌ی اصلی دیدار با خویشتن و شناخت خود، بشر را به فارغ شدن از متعلقات ناسوتی و نیل به کمال فراخوانده است و از رهگذر این اندیشه، به رویکردی از علم روانشناسی به...

از نظر تاریخی و سیاسی علم حقوق یا فن حقوق یا آمیزه های حقوق بدون ارتباط با قدرت و سیاست نیست.هم چنانکه بدون ارتباط با تاریخ، جامعه شناسی، روانشناسی مردم شناسی و فلسفه نیست. کسی که فقط مواد قانونی را بشناسد و علت وجود ماده را نفهمد چیزی بیش از یک تکنسین حقوق نخواهد بود.از نظر بحث تاریخی قدرت همیشه در دست یک نفر یا نماینده آن فرد یا رئیس قبیله یا حاکم یا شاه متمرکز بوده است...  

در طول تاریخ، فناوری از هرنوع، نه تنها خنثی به نظر نرسیده بلکه محصول کوشش ها، دیدگاه ها، ایده ها، انگیزه ها و ارزش های افراد، گروه و جوامع بشری بوده است. فناوری فارغ از ارزش های انسانی و محیط وجود ندارد. همیشه رابطه مستقیمی بین فناوری و ایدئولوژی وجود داشته به طوری که همواره ارزش های انسانی جریان و مسیر آن را تعیین کرده است. محاسن و معایب فناوری و بهره برداری از آن نسبی است و بستگی به شرایط، ام...

بحث از واقع گرایی و پاد واقع گرایی از مباحث مهم فلسفی است که در طی تاریخ تفکر بشر، اهمیت خود را حفظ کرده است. بحث از این مسئله با پیدایش شاخه های جدید فلسفه، و به ویژه فلسفه های مضاف، اَشکال متفاوت و بدیعی به خود گرفته است. در حوزة فلسفة علم، بحث از واقع گرایی به سبک خاصی مطرح شده و مباحث گوناگونی را درپی داشته است. در این مقاله، نظریة ابتکاری پیتر کوزو با عنوان «واقع گرایی واقع بینانه» ابتدا با...