مسأله محیط زیست، علاوه بر آنکه یکی از مهم‌ترین مسائل و قضایای محافل اجتماعی و سیاسی جهان امروز تبدیل شده، به یکی از اصلی‌ترین مسائل در محافل ادبی نیز راه پیدا کرد. شاعران و ادیبان در دوره معاصر بی‌توجّه به این مقوله نبوده و هر کدام از زاویه و نگاه خاص خود بدان نگریسته و دیدگاه و دغدغه‌های خود را در ارتباط با محیط زیست بیان کرده‌اند. در شعر معاصر عربی، ودیع سعاده، شاعر حال حاضر لبنانی، از جمله شا...

فن وصف به عنوان فنی مهم و موثر در زدودن غبار ابهام از دنیای پر رمز و راز شعر، از دیرباز در تصویر پردازی های شاعران خودنمایی کرد، این فن بعدها چنان موثر و با ارزش گردید که به عنوان پایه شعر، آراسته گر و تزیین کننده صورت-های شعری و ترسیم گر تصویرهای شگفتی از طبیعت گردید. در میان شاعران تصویرپرداز، ابن خفاجه وصف را به عنوان ابزاری برای تصویرپردازی صورت های نقلی و وجدانی خود برگزید و به شاعری درون ...

مطالعه در حوزة عناصر اقلیمی و محیطی در ادبیّات به شاخة جدیدی در تحقیقات ادبی مربوط     می شود که از آن به عنوان نقد زیست محیطی (ecocritism) یاد می کنند . تفاوت در خاستگاه های اقلیمی، باعث ایجاد تمایزات سبکی و فکری و ادبی در آثار نویسندگان می شود. رنگ محلّی در داستان های روستایی امین فقیری دنیایی است برگرفته از نگاه نویسنده به محیط اطرافش که اثر او را از اصالتی بومی برخوردار می سازد. وی یکی از نوی...

مقایسۀ آثار سهراب سپهری، شاعر معاصر ایران و جبران خلیل جبران، شاعر و نویسندۀ معاصر عرب، در حوز ۀ ادبیّات تطبیقی مکتب آمریکا می گنجد، زیرا میان سپهری و جبران تأثیر و تأثّری نبوده است.                             یکی از وجوه مشترک میان نوشته های این دو هنرمند، طبیعت گرایی است که در آثارشان به مثابۀ آرمان شهر قرار گرفته است. این دو ادیب در این آرمان­شهر برای رسیدن به ملکوت، وحدت و دوری از شهر آراسته...

زبان‎شناسی زیست محیطی یکی از شاخه­های جدید زبان‎شناسی است که به بررسی نقش زبان در تخریب­های محیط زیست می­پردازد؛ زیرا با پذیرشِ اصل ارتباط بین زبان و تفکر در زبانشناسی، خواهیم پذیرفت که طرز تفکر ما بر نحوۀ برخورد و رفتار ما با طبیعت تأثیر می‎گذارد. زبانشناسان با بررسی و تجزیه و تحلیل متون، در جست‎و‎جوی الگوهایی ذهنی هستند که ارتباط انسان با طبیعت را اصلاح و بازسازی می‎کند. نگارندگان، با این پیش‎...

علاقه به گل‌ها و گیاهان و استفاده از عناصر طبیعی در شعر به دورة خاصی تعلق ندارد. اغلب شاعران کوشیده‌اند تا با استفاده از پدیده‌های طبیعی و ترکیبات تازه‌ای که خلق می‌کنند به مفاهیم و اندیشه‌های مورد نظرشان بپردازند اما گرایش به طبیعت و گل ها و گیاهان در شعر کلاسیک با شعر معاصر تا حدودی متفاوت است؛ در شعر معاصر تجلّی طبیعت و گل‌ها و گیاهان با خصوصیات متعددی از جمله سنّت‌‌شکنی، زبان جدید، جهان‌بینی ...

بیان مسئله: از منظر علوم نوین، علم فراکتال مطالعه در ساختارهای خودمتشابه و خودسازمان‌یافته است که معنا و مفهومی از هندسه طبیعت را بیان می‌کند. در دیدگاه ریاضیات، طبیعت در ایجاد صور مختلف از قوانین فراکتال تبعیت می‌کند که در این منطق، تعامل مستقیم بین معماری و فراکتال می‌تواند مطرح شود. هدف پژوهش: این پژوهش، با طرح پرسش درمورد چگونگی کاربرد هندسۀ فراکتال، رویکردی در تبیین قوانین هندسه طبیع...

طبیعت از ابتدا تا امروز همواره یکی از خاستگاه ها و سرچشمه های هنر بوده است. از همه بارزتر در هنر شعر، که نمونه ها و نشانه های آن را از قدیم ترین ایّام تاکنون، در آثار منظوم و شاعرانة همۀ کشورهای جهان می توان دید. برای مثال، از ترانه ها و شعرهای «سافو» در سرزمین سرسبز و سواحل جادویی یونان گرفته تا اشعار شاعران عرب از جمله «امرءالقیس» در بیابان های پر از «ربع و اطلال و دمن» یا تغزّلات آغاز قصاید قص...

نقد بوم‌گرا، مطالعه رابطه میان ادبیات و محیط‌زیست و چگونگی بازتاب ارتباط انسان با محیط فیزیکی پیرامونش در ادبیات است. این حوزه مطالعاتی با محور قرار دادن محیط‌زیست، ارزش و جایگاه طبیعت و زیست‌بوم و دقّت در تأثیر آن بر متون ادبی، موردتوجه علوم انسانی است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی–تحلیلی (تحلیل محتوا)، به بررسی اشعار عباس باقری پرداخته؛ برای پاسخ به این سؤال که طبیعت و زیست‌بوم تا چه ان...

فهم انسان امروز از محیط دگرگون شده است. انسان عصر سنت "جهان" را بیرون از خود و دارای معنایی می دانست که وظیفه دارد آن را کشف کند. نخستین بار اسطوره ها برای طبیعت و عناصر آن مفاهیمی وضع کردند. آب، هدیه‌ی اَناهیتا، ایزدبانوی آب و باروری به بشر است. آب در این عصر دارای شخصیت و هویت است. موجود عاقلی است که خشم می گیرد، نیرو می بخشد، حیات می‌دهد و می‌میراند. در همه‌ی اینها آب ابزار نیست، تصمیم‌گیر اس...