چارچوب نظری این پژوهش نوعی چارچوب چندرشته ای است که از مطالعات ترجمه توصیفی، سبک شناسی، تحلیل انتقادی گفتمان و روایت شناسی تشکیل شده است. این دیدگاه ها مبانی نظری پژوهش را که شامل نظریه های ترجمه، گفتمان های زبانی، سبک ایدئولوژیک، و نظریه های روایت می باشند، تشکیل میدهد. پرسش های این پژوهش شامل دو مورد است: ویژگی های سبکی مترجم در متن ترجمه شده که نشان دهنده ایدئولوژی وی می باشد، چیست؟ و چگونه...

یکی از میان رشته‌هایی که امروزه دستاوردهای زبان‌شناسیِ‌شناختی را به کار می‌گیرد مطالعات ادبی با رویکردِ شناختی است که اصطلاحاً به آن شعرشناسیِ‌شناختی گفته می‌شود. شعرشناسیِ‌شناختی به رابطۀ ذهن انسان با متون ادبی می‌پردازد. در این رویکرد، نظام ادبیات جدا از نظام زبان نیست و درک زبانِ ادبیات بر پایۀ دانش ما از دنیای اطراف صورت می‌گیرد. رویکرد شناختی به ادبیات چگونگی درک رویدادها را به وسیلة آنچه در این...

بینامتنیت مبتنی بر این اندیشه است که متن، نظامی بسنده و مستقل نیست، بلکه پیوندی دو سویه و تنگاتنگ با سایر متون دارد، حتی می توان ادعا کرد که در یک متن مشخص مکالمه ای مستمر میان آن متن و متون دیگر وجود دارد. این متون ممکن است ادبی یا غیر ادبی باشند، هم عصر همان متن باشند یا به سده های پیشین تعلق داشته باشند. رویکرد بیش متنیت ژرار ژنت عبارتست از بررسی رابطه میان دو متن ادبی، به گونه ای که بیش متن...

رواج فلسفه نسبیت‌گرایی و در پی آن تکثرگرایی در ابعاد مختلف علوم انسانی و جهان بینی‌های حاکم قرن بیستم و تقویت منش تساهل و تسامح و تسّری آن‌ها به حوزه مطالعات ادبی و رویکردهای نقادانه ( نظریه و نقد ادبی) در غرب ماهیتی دموکراتیک و بسیار پذیرنده به این حوزه بخشیده و آن را، مانند سایر حوزه‌های اندیشه، به مبحثی میان‌رشته‌ای و متشتّت تبدیل کرده است. این توفیقِ ناگزیر، به گسترش و تنوّع رهیافت‌های جدید در ...

  گزارش و شرح ابیات و عبارات متون ادبی که امروزه اغلب از آن با عنوان «تعلیقات» یاد می­شود، عمر دراز و قدمتی بیش از پانصد سال دارد. در دورة معاصر نیز پژوهشگران و محققان با نوشتن شرح و تعلیقات بر آثار کهن زبان فارسی به صورت کتاب یا مقاله، گزارشهای گوناگونی از آن متون به دست داده­اند. توضیح این مطلب لازم است که کالبد و روساخت متون مهم ادبی، مقدمه و وسیلة نخستین و بنیادین رسیدن به...

نگاهی به سابقة اقتباس از متون ادبی در هنرهای نمایشی­ ازجمله سینما، تلویزیون و تئاتر در جهان نشان می­دهد که اقتباس می­تواند خلأهای متنی موجود در بخش تئاتر و سایر انواع نمایش را به بهترین وجه پر کند. در ادبیات فارسی، به ­رغم توصیفی بودن متون ادبی، کم نیستند آثاری که ظرفیت­های نمایشی زیادی دارند و می­توان با بهره­گیری از آن­ها به غنای متون نمایشی افزود. یکی از این آثار که به دلیل شهرت منطق‌الطیر و...

چکیده آموزش نهج‎البلاغه به عنوان یکی از شاخه‎های مهم متون اسلامی در قالب واحدهای درسی اصلی و اختیاری، بیش از سه دهه در دانشگاه‎های ایران مورد توجه قرارگرفته‎است. یکی از شیوه‎های مطرح و تقریباً سنّتی آموزش این متنِ عظیم، بیان آموزه‌‌های دینی، معرفتی، اعتقادی و تربیتی نهج‎البلاغه است. این در حالی است که نهج‎البلاغه در تقسیم‎بندی متون، یکی از شاخه‎های مهم متون ادبی شناخته می‌‌شود؛ لذا، توجه به جنبه‎ه...

اهمّیت نسخه های خطّی، در شناخت جامعه در دوره های مختلف تاریخی، امری است که بر کسی پوشیده نیست. متون ادبی ما در بردارنده اطّلاعات باارزشی از آداب، سنن، فرهنگ و اعتقادات هر دوره بوده، مسیر شناخت تحوّلات فکری، سیاسی و ساختارهای حکومتی آن دوره را بر ما هموار و روشن می کند. این پژوهش به معرّفی و بررسی یکی از نسخه های خطّی « الفیّه »میرزا محمد تقی تبریزی متخلص یه نیّر می پردازد که از شاهکارهای ادبی در حوزه ط...

در متون ادبی گذشته برخی شخصیّت های بزرگ مرتکب گناهی می شوند که سبب تنزل مقام یا مرگ آن ها می شود، امّا همچنان اهمیّت گذشته خود را حفظ می کنند. جمع این ناسازها مبتنی بر اندیشه ای کهن درباره آفرینش است. آفریننده، نخست یک انسان (پیش نمونه) خلق کرده است. این انسان به دست نیروی شر (اهریمن) باید کشته شود تا باقی انسان ها از تجزیه او به وجود آیند. در روزگار ثبت و نگارش این اندیشه، برخی جابه جایی های اساط...

بر اساس نظریه بینامتنیت، متون ادبی در تعامل طبیعی با دیگر متون هم زمان و پیش از خود هستند. در تحقیق حاضر تلاش شده است از این منظر به تبیین چگونگی ارتباط قرآن کریم – به عنوان یک متن ادبی مذهبی– با اشعار دوره پیش ازآن، پرداخته شود.   قرآن کریم خاستگاه الهی دارد، اما بنابر اقتضا و مکانیزم درک و دریافت مخاطبانش و طبق سنت الهی، به زبان بشری نازل شده است. از این روی در قرآن واژگان و ساختارهای مختلف ...