کلیله و دمنه از نمونه های برجستۀ نثر فنی فارسی است . کاربرد صنایع لفظی و معنوی و صور خیال از جمله تشبیه ، استعاره، مجاز و کنایه از ویژگی های سبکی این کتاب است . در این بین تشبیه به عنوان موثرترین ابزار تخیل نقش عمده ای در تصویر سازی های این کتاب دارد . در این مقاله تشبیه با انواع گوناگون آن در کلیله و دمنه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است . تشبیه در این کتاب به صورت فشرده و گسترده به کار رفته ...

ابن مقفع با ترجمه کلیله و دمنه از زبان پهلوى به عربى، در سبک ادبى و شیوه هاى آن، طرحى نو در انداخت. به این سبب، کلیه و دمنه جایگاهى بس والا در ادب عربى یافت و در آثار پس از خود سخت مؤثر افتاد. در این پژوهش، بى آنکه قصد انکار ریشه هاى ایرانى و هندى کلیله را داشته باشیم بر آنیم که نشان دهیم حکمت­هاى نهج البلاغه بر ترجمه ى ابن مقفع تأثیر گذاشته است. این تأثیر، قوى و غیر قابل تردید است؛ زیرا در ای...

یکی از نظریه‎های مطرح در حوزه‎ روایت، نظریه‎ گریماس است که بر اساس تقابل‎های دوگانه‎ متن طراحی شده است. اگرچه نظریه‎ گریماس تا حدود بسیار زیادی قابل انطباق با قصه‏های متون ادب فارسی است، در پاره‎ای از موارد شاهد ناهم‎خوانی‎هایی در این زمینه هستیم. پژوهش حاضر به بررسی حکایت‎های باب اول کتاب کلیله و دمنه از منظر نظریه‏ روایی گریماس پرداخته است. با بررسی صورت گرفته مشخص گردید که الگوی روایی گریماس...

چکیده: عطار یکی از نام آوران عرصه ی فرهنگ و ادبیات ایران زمین است و «منطق الطیر» بی گمان مهم ترین اثر اوست که هنوز هزاران حرف نا گفته درباره ی آن باقی ست. توجه به این اثر از منظر ساختارگرایی می تواند جلوه های بیشتری از هنر این شاعر نام آور را آشکار سازد. عطار در این کتاب از اسلوب «قصه در قصه» بهره گرفته است. این روش ریشه در مشرق زمین دارد و بسیاری از آثار ادب فارسی مانند: «کلیله ودمنه»، «مرزبا...

مصورسازی متون کهن ادبی در تاریخ نگارگری از پیدایش اولین مکتب مورد توجه بوده است و همواره هنرمندان سعی بر به کارگیری بهترین ابزار و بستر جهت ساختار هنری مناسب برای جاودانه ساختن این متون ارزشمند که خمیرمایه فرهنگ این سرزمین است ،داشته اند . محقق در این مقال سعی بر تجزیه و تحلیل نگار? " شیر و گاو" از کتاب کلیله و دمنه در نسخ خطی مختلف در طی دوران نگارگری دارد. هدف از این تحقیق ، نوعی بازنگری در م...

با توجه به این که برنام? فلسفه برای کودکان هم اکنون به نظام آموزش و پرورش کشورمان راه یافته، ضرورت در دست داشتن داستان هایی متناسب با آداب و فرهنگ سرزمینمان برای اجرای این برنامه نمایان می شود. پژوهش حاضر حاصل بررسی داستان هایی از کلیله و دمنه بر اساس معیارهای داستان های فلسفی است؛ کلیله و دمنه از جمله آثار ادبی و سرشار از مفاهیم اخلاقی و آموزه های تربیتی است که در قالب داستان به رشت? تحریر در ...

بُرزویۀ طبیب، یکی از بزرگترین متفکّران ایران باستان است؛ وی که به روزگار پادشاهی خسرو انوشیروان می­زیسته نه­تنها یکی از سرآمدان این عصر است، بلکه افکار و نظرات وی تا بعد از اسلام نیز الهام­بخش متفکّرانی نظیر سهروردی بوده است. متفکّران و علما در هر دوره­ای نمادی از وضعیت فکری و فرهنگی آن دوره به شمار می­روند و به­حّق افرادی نظیر بُرزویه، بُزرگمهر و پولس ایرانی نماد جامعۀ اواخر دورۀ ساسانی و به خصوص حکو...

ادبیات کلاسیک فارسی گنجینه ای ارزشمند و میراثی بی بدیل و پایدار از فرهنگ و دانش و هنر است. آشنایی و مطالعه آن فواید بسیاری دارد و بویژه برای پیشرفت در ادبیات معاصر سودمند است. نویسنده ایرانی پیش از آنکه با ادبیات سایر ملل آشنا شود، در دامان این فرهنگ پرورش یافته است و ادبیات سرزمین خود را می شناسد و بدیهی است اگر ارتباطی ژرف و انسی پایدار با این گنجینه پرگهر داشته باشد، در آفرینش اثر خویش خودآگ...

از زندگی ابوالمعالی نصراالله منشی و آثارش اطّلاع زیادی به دست ما نرسیده و یگانه اثر شناخته شده اش ترجمۀ کلیله و دمنه است. امّا وی علاوه بر این کتاب، شعر نیز می سروده و در لباب الالباب سه رباعی از او آمده است. همچنین در ترجمۀ کلیله و دمنه، دو بیت از قصیدۀ عربیِ وی که در مدح بهرامشاه بوده، دیده می شود که مدرک دیگری بر سعی او در شاعری است؛ ولی در منابع دیگر، تا کنون شعری از نصراالله منشی گزارش نشده ا...

کلیله و دمنه یکی از مهمترین و برجسته ترین و دلاویزترین نثرهای سنگین و رنگین و آراسته ادبیّات دری است که نصرالله منشی ـ یکی از بزرگان و پیرامونیان بهرام شاه غزنوی ـ آن را در نیمه اوّل سده ششم از تازی به فارسی برگردانید. البتّه اصل کتاب به زبان دیرین هندوان ـ سانسکریت ـ بود که پزشکی برزویه نام آن را در روزگار انوشیروان ساسانی به پهلوی برگردانده بود و سه سده بعد از آن، عبدالله بن مقفّع ـ مترجم دانشمند...