همواره پژوهش هایی که در حیطه ی هنرهای سنتی، به خصوص حوزه ی نقوش و معناشناسی آن ها صورت می گیرد، به بازشناسی ارزش هایی هویتی و فرهنگی این هنرها منجر خواهدشد. در این میان دانش نشانه شناسی یکی از روش هایی است که برای خواندن متون تصویری، کلامی و تجسمی مورد استفاده قرار می گیرد، نقوش مختلف در هنرها زمانی که در برگیرنده ی معنا می شوند تبدیل به نشانه شده و می توان در قالب نظام نشانه شناسی به مطالعه ی ...

چکیده حوزه ی زابل (1) سیستان با وسعت 663 کیلومتر مربع، در عرض جغرافیایی 00َ ? 31 تا 15َ ? 31 شمالی و طول جغرافیایی 30َ ? 61 تا 45َ ? 61 شرقی واقع شده است. در طی بررسی این حوزه در سال 1386، از سطوح مختلف 214 محوطه ی باستانی شناسایی شده تعداد 1467 قطعه سفال جمع آوری گردید که به سبب برخورداری از تنوع و تعدد گونه ها، نیازمند مطالعه ی همه جانبه در غالب طبقه بندی، گونه شناسی، مقایسه ی گونه شناختی و مطا...

دوره تیموری یکی از دوره های تاریخی ایران است که در سایه هنر دوستی خاندان تیموری و حمایت دربار شاهد رشد انواع هنرها، از جمله نگارگری و معماری هستیم.اما از سفال آن دوره اطلاع زیادی در دست نیست و نمونه های عینی چندانی وجود ندارد. در این پایان نامه سعی شده است تا با استفاده از مطالعه تطبیقی بین هنر های رایج این دوره و بررسی ظروف سفالین موجود در نگارگری ها، جستجوی سفال در معماری و نیز خواندن متون ب...

فرهنگ¬های اوایل هزاره دوم قبل از میلاد با شیوه¬های جدیدی از زندگی و آثار به ویژه سفال منقوش رنگی در مناطق ماوراءقفقاز ، شمال¬غرب ایران و مراتع مرتفع شرق آناتولی خودنمایی می¬کند. شمال¬غرب ایران در دوره زمانی بین حدود 3000 تا 1500 قبل از میلاد ، که در ادبیات باستان¬شناسی ایران معرف عصر مفرغ است ، افق¬های فرهنگی جدیدی را در زیستگاه¬های متنوع¬اش به نمایش می¬گذارد .یکی از مشخصه¬های فرهنگی این محدوده...

یکی از شناخته شده ترین ظروف تاریخ سفال ایران، ظروف قرون سوم و چهارم هجری قمری نیشابور است. دلیل معروفیت این ظروف، تنها ،روش به‏کار رفته برای ساخت آنها نیست، بلکه نقوش و خطوط تزیینی این ظروف است که جلوه ای منحصربه‏فرد از لحاظ طراحی و فرم در شکل سفال ایجاد نموده است و ضمن هماهنگی با شکل (ریخت) سفال، پیام هایی به مخاطب (مصرف کننده) منتقل می کند که ارتباط مستقیمی با دنیای معنوی و ذهن خیال‏انگیز شرق...

سفالگری، یکی از دیرینه ترین هنرهایی است که از زمان های گذشته تجلی گاه باورها، اساطیر و تفکرات اقوام مختلف بوده است. هنرمند سفالگر در ادوار گوناگون با بهره مندی از آیین های مذهبی، ادبیات و اسطوره ها، آن ها را بر سفال ها نقش می زند که بسیار زیبا و با ارزش بوده و از جهات بسیاری قابل بررسی و مطالعه اند. در این میان سفالینه های دوره سلجوقی از جایگاه ویژه ای برخوردارند؛ این سفال ها به لحاظ نقش و موضو...

سفالینه ها اساساً اولین محل ابراز یا بیان اندیشه های آدمی بوده است، چنانکه سفالینه های سلجوقی بیانگر مفاهیمی چون اعتقادات، باورها، آداب و رسوم، خواستها و آرزوهای انسان در طول این دوران و نشاندهنده تحولات هنری، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی این دوره می باشد. در این میان بخشی از نقوش این دسته از آثار را نقش زن به خود اختصاص می دهد که پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی این نقوش پرداخته است. تأکید اص...

نقوش پرمایه ی سفال قاجار علاوه بر آن که زینت بخش اثار هنری است اطلاعات مفیدی را نیز در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. میزان کاربرد هردسته از نقوش در آثار سفالین خود نشانگر گرایشات سفالگران قاجاری است. در این پژوهش با دسته بندی نقوش بکار رفته بر آثار سفالین این دوره و آمارگیری از میزان کاربرد آن ها به بررسی میزان تاثیر پذیری سفالگر از واردات نقوش غربی و میزان دلبستگی او به نقوش سنتی پرداخته شده است.

در نخستین صده های هزاره ششم قبل از میلاد آبادانی جلگه های خوزستان آغاز گردید که خاک آن هم برای کشاورزی بارور و هم برای ساختن سفال مرغوبیت داشت که سرزمین شوش نیز در این نقطه واقع شده است . شهرستان شوش زمانی پایتخت ایلامبان بوده و تاریخی بس طولانی دارد . گرایش به زیبایی و زیبا پسندی از جمله خصوصیاتی است که خالق بزرگ در روح اشرف مخلوقات دمیده است و همراه الهام بخش روح زیبا ی آدمی بوده و تا جائیکه...