سقراط و پس از او افلاطون نگرش هستی شناسانه آناکساگوراس در قلمرو هستی شناسی را در زمینه های اخلاق و سیاست گسترش داده و با طرح یک نگرش خردورزانه مبارزه با اساطیر یونان را به اوج رساندند. افلاتون یک برنامه تربیتی منسجم که ریشه در خردگرائی داشت را جایگزین برنامه تربیتی پیشین نمود. بخشی از این برنامه تربیتی شناخت است از اینرو باید در نظر داشت که اولا فهم درست اندیشه افلاتونی تنها در پرتو فرهنگ اساطی...

جریان های فلسفیِ معاصر به دلیل سهولت انتشار خیلی زود بدل به مکتب و حوزه می شوند و پیروانی پیدا می کنند. امری که در گذشته دست کم قرنی زمان می برد. اگزیستانسیالیسم و پدیدارشناسی در زمان حیات فلاسفه ی بزرگ این مکاتب بر سر زبان ها افتادند. در مورد واسازی جریان باز هم سریع تر اتفاق افتاد به طوری که فلاسفه ی مکتب واسازی، از جمله پل دومان، دوست نزدیک مبدعِ این جریان، ژاک دریدا، بودند. واسازی خیلی سریع ف...

فلسفه¬ی افلاطون با تمام عظمت و شکوهش برآیند و تلفیق اندیشه¬ی مردان بزرگی است که قبل از او، در رأس تمام متفکران یونان باستان قرار داشتند. فیثاغورس، هراکلیتوس، پارمنیدس و سقراط، چهارفیلسوف بزرگی هستند که افلاطون با دریافت و پرورش اندیشه آنها فلسفه جاودانی خود را صورت بخشیده است. البته وی در خصوص منابع فکری خود سکوت اختیار کرده و چیزی نمی گوید، ولی با کمی تأمل در آثارش می توان جلوه¬ی افکار اسلافش...

با توجه به اینکه افلاطون و سهروردی در موضوع ماهیت نفس و چگونگی تعلق آن به بدن دارای اشتراکات نظری هستند، درعین‌حال تفاوت‌های بنیانی در آرا و نیز شیوه آنها وجود دارد. در این مقاله ابتدا به عالم نفس که از دیدگاه هر دو فیلسوف منشأ نفس انسانی است، پرداخته شده، سپس نظرات آن‌دو در مورد ماهیت نفس و همچنین نظرات و استدلال آنها در مورد حدوث و قدم روح بیان می‌شود. سهروردی معتقد به حدوث نفس انسانی بوده و ...

این مقاله کوششی است در تبیین دیدگاه افلاطون دربارة معرفت‌بخشیِ زبان در محاورة کراتولوس. افلاطون در این محاوره دو رویکردِ قراردادگرایی (مبنی بر این‌که تنها قرارداد است که درستیِ هر واژه را تعیین می‌کند) و طبیعت‌گرایی (یا ذات‌گرایی، مبنی بر این‌که هر واژه از طبیعت یا ذات مدلول خود حکایت دارد) را دربارة درستیِ واژگان بررسی و سپس رد می‌کند. همچنین، او به ریشه‌شناسیِ شماری از واژگان یونانی رو می‌آورد و گ...

افلاطون در رساله تئاتتوس به موضوع اصلی معرفت و شناخت آن می پردازد و سعی می کند تعریفی برای آن بیابد. سه تعریف افلاطون در پاسخ به سؤال ((معرفت چیست =ti ))((estin episteme )) سه قسمت اصلی رساله را تشکیل میدهند. هر سه تعریف افلاطون از شناخت که در واقع آرای مختلف موجود درباره معرفت ‘ از جمله سوفیست ها و حس گرایان می باشد‘ بی نتیجه می ماند. موضوع این مقاله ‘ تعریف اول افلاطون از معرفت می باشد. س...

در مقالة حاضر روش فرضیه را در فلسفة افلاطون مورد بررسی قرار می‌دهیم و برای این منظور به ترتیب سه محاورة منون، فایدون و جمهوریرا-که روش مذکور در آنها به صراحت طرح شده‌اند- مورد واکاوی قرار داده، سیر تغییر نگرش افلاطون دربارة جایگاه و کاربرد روش فرضیه را در حوزة فلسفة نشان می‌دهیم. افلاطون در منون با نظر به هندسه درصدد ارائة روشی است که در فلسفه نیز کاربرد داشته باشد. اما توجه ویژه به روش و اهمیت...

چکیده بی‌تردید افلاطون متفکر بزرگی است که تأثیر فراوانی بر فرهنگ و تمدن غرب و شرق داشته است. نفوذ او به‌حدی است که وایتهد کل تاریخ فلسفه را جز حاشیه‌ای بر او نمی‌داند. افکار وی در شکل‌گیری عرفان اسلامی نیز مؤثر افتاده و در این خصوص سخن فراوان رفته است، اما توجه به ‌این نکته ضروری است که آشنایی ما معمولاً با خود افلاطون کم‌تر است و بیش‌تر افلاطونی را می‌شناسیم که افلوطین و جالینوس معرفی کرده‌اند....

مکاتب اخلاقی کلاسیک، به ویژه نظام اخلاقی افلاطون، با مشخصة «سعادت‌گرایی» شناخته می‌شوند. آموزة بنیادین «سعادت‌گرایی» این است که مطلوب نهایی انسان، نیل به سعادت است و همة فعالیت‌های آدمی در پرتو این هدف والا، ارج وقرب پیدا می‌کنند. معمولاً گفته می‌شود که فضیلت اخلاقی، راه رسیدن به سعادت را هموار می‌کند؛ اما نسبت میان این دو نیازمند بررسی دقیق‌تری است. در این مقاله، دو مدل برای ترسیم نسبت فضیلت و...

چکیده در دیدگاه افلاطون تعلیموتربیت به عنوان فرآیندی انسانی در برگیرنده ی تمامی ابعاد وجودی انسان اعم از؛ مادی، معنوی، فردی و اجتماعی است، که قبل از تولد فرد آغاز می شود و تا پایان عمر ادامه مییابد. وی با چنین نگرشی، تعلیموتربیت آگاهانه انسان را، مهمترین هدف فلسفه ورزی خویش در بزرگترین اثرش(یعنی رساله ی جمهوری )قرار می دهد. اندیشه تربیتی افلاطون مبتنی بر برخی ریشه های تاریخی است که زمینه ی ظه...