اساطیر و باور های دینی دو عنصر تفکیک ناپذیر هر جامعه انسانی می باشند که از اندیشه، احساسات و نگرش افراد آن جامعه سرچشمه می گیرند و آثار هنری، از ابتدای شکل گیری جوامع بشری، مهمترین تجلی گاه تفکرات انسانی محسوب می شدند. اسطوره، به دلیل داشتن لایه هایی تو در تو همواره از زبان نمادین برای برقراری ارتباط استفاده کرده است.لذا آشنایی با زبان نمادین اساطیر، کلید فهم باورهای اسطوره ایِ هر زمان و هر ملتی...

گیاهان و درختان به اعتبار نوع، کارکرد و معنایی که در سبک های زندگی و الگوهای معیشتی اقوام و ملل، فرهنگ ها، فولکلور، اساطیر و ادیان و به تبعِ آنها در ادبیّات (شعر و داستان و آیین ها و مراسم نمایشی) دارند با رنگ بندی های دینی، اسطوره ای، ایدئولوژیک، نظام های مفهومی- تصویری گیاهان و درختان به اعتبار نوع، کارکرد و معنایی که در سبک های زندگی و الگوهای معیشتی گوناگون را رقم می زنند. حیات آدمی در هر ساح...

در نوشتار حاضر کوشش شده است، آثار دو شاعر معاصر ایرانی و عراقی، مهدی اخوان ثالث و بلند الحیدری، بررسی و وجوه شباهت آن ها بازنموده شود. بویژه آن که هم عصر بودن دو شاعر و نیز برخورداری از زمینه های فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مشترک، موجب شده است تا هردو شاعر در موقعیت های مشابه، رفتار و بیان های احساسی و زبانی بسیار نزدیک اختیار کنند. همسانی دو شاعر در جلوه های زیر برشمردنی است: 1- هر دو از ارکان مه...

بررسی اساطیر ایرانی از سویی و مطالعه متون دینی و پهلوی از سوی دیگر نشانگر اجرای آزمون گذر از  آتش در روزگاران کهن است، بنابراین می توان ردّ پا و نشانه برگزاری این آزمون را در کتاب مقدّس اوستا و متون پهلوی، از قبیل دینکرد، بندهشن، زادسپرم و... شناسایی کرد. علاوه بر این، این آزمون جایگاه ویژه ای در روایات ملّی، مذهبی و اساطیری ایران دارد، لذا در این نوشتار، ضمن بررسی نمودهای ملی، مذهبی و  اساطیری گذ...

گرشاسب در اوستا بزرگترین پهلوان میباشد. وی در اوستا اعمال پهلوانی زیادی انجام میدهد از جمله کشنده اژدهای سرور، گندرو، پسران پثنه و از بین برنده پلیدیها و یاران پلیدی و پلشتی میباشد. با وجود بزرگی و عظمت گرشاسب . وی توس پری(خن ثئیتی)فریب خورده، مرتکب گناه میشود. گرشاسب به سبب اعمال پهلوانیش به دوزخ نمیرود و بخاطرگناهش به بهشت هم نمیرود بنابراین، پس از مرگ تا رو تن پسین در عالم همتگان میماند. در ...

آب و آتش، به عنوان دو عنصر اصلی سازنده جهان هستی جایگاهی ویژه در فرهنگ ایران و ویتنام دارد. در اساطیر هر دو کشور روایاتی نقل شده که اهمیت آن دو را در لایه های مختلف اندیشه و باورهای موجود در این دو اقلیم نشان می دهد؛ از جمله در اسطوره آفرینش، آب و آتش در اساطیر ایران دو آفریده ی اهورامزدا برای مبارزه با اهریمن اند، و در برخی اساطیر ویتنام آب باران مایه ی حیات و عنصر جدا کننده ی آسمان از زمین شم...

در حماسه های کهن و باورهای عامه ی مردم ایران زمین در اغلب موارد از دیوان به عنوان موجوداتی غول آسا، ترسناک و زیانکاری که یار و یاور اهریمن بوده و همواره درصدد آسیب رسانیدن و ایجاد فساد و تباهی در جهان اهورایی اند یاد شده است.در حماسه فردوسی کارهای متفاوت و گوناگونی به آنها نسبت داده شده که برای اذهان بشر امروزی محیرالعقول و شگفت انگیز است. بخش نخست این مقاله در بیان ماموریت و مسؤولیت هایی است ک...

کردارشناسی اژدهای گندرو و جستجوی سیر تحول او در اساطیر هند و ایرانی، مسئل? اصلی این پایان نامه است. در این جستار، پس از مقدّماتی، فصل اول به بررسی گندرو در متون اساطیری و حماسی، اختصاص داده شده است. در این بخش، اصالت روایت اوستا دربار? گندرو، عدول نسبی کتب عهد میانه از اصل روایت، روند استحال? گندروی اژدها و تبدیل او به شکل انسانی در کتب عهد اسلامی (خصوصاً شاهنام? فردوسی)، بررسی شده و به تحلیل...

اسطوره ها در پیدایش ملل و شکل گیری فرهنگ ها نقش بسزایی داشته اند. بنابراین، در بحران های ملی، هنگامی که انسجام و یکپارچگی ملت ها در خطر قرار گرفته اند، اسطوره ها به طور خاص مرکز توجه نویسندگان بزرگ بوده اند. حکیم ابوالقاسم فردوسی و ویلیام باتلر ییتس دو نویسنده مشهوری هستند که در چنین دوره های دشواری زیستند و زندگی خود را فدای احیای اساطیر ملی خویش ساختند، و در این راستا دو قهرمان اسطوره ای ایرا...