با وجود گذشت بیش از یکصد سال از کشف و استخراج نفت به صورت صنعتی در کشورمان، هنوز ما به سطح قابل قبول از فناوری بومی این صنعت دست نیافته ایم. این مقاله در پی پاسخ به چرایی این پدیده، دو عامل به هم پیوسته فقدان بستر فرهنگی و رویکرد مناسب در سیاستگذاری (کلان و بخشی) را به عنوان شرط لازم بومی سازی مورد بحث و کاوش قرار داده است و در پایان راهبردها و راهکارهایی برای ایجاد و تحقق این شرط ارائه کرده اس...

به‌منظور اصلاح الگوی مصرف، در قانون بودجة سال 1393 مقرر شد قیمت گاز برای مصارف خانگی افزایش یابد تا در نتیجۀ اجرای مرحلۀ دوم هدفمندی یارانه و افزایش قیمت‌های حامل انرژی (از جمله قیمت گاز خانگی)، رفتار مصرف گاز خانوارها اصلاح شود. تحقق­نیافتن این پیش‌بینی بیانگر دخالت سایر عوامل از جمله عوامل فرهنگی است. پژوهش حاضر براساس چارچوب نظری و مطالعات تجربی پیشین، درصدد بررسی تأثیر متغیرهای فرهنگی (دانش...

این مقاله به پاسخ این پرسش می‌پردازد که آیا فهم بومی از معنا و هندسه فرهنگ در همگراسازی تعاریف گوناگون فرهنگ و زمینه ­سازی و صورت‌بندی الگوی بومی سیاستگذاری فرهنگی موثر است؟ در این مقاله که با روش کیفی نظریه مبنایی انجام ­پذیرفته­، بالغ بر 40 تعریف از فرهنگ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و از میان 237 مفهوم ابتدایی و 20 مفهوم محوری به سه مقوله مشترک در میان تعاریف از فرهنگ دست یافته‌ایم. در نتیج...

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تحولات فرهنگی بر واژگان حقوق خانواده ایران از انقلاب مشروطه تا سال 1389 با رویکرد نشانه شناسی فرهنگی است. در این پژوهش سعی شده روند تغییراتی که در واژگان متن حقوقی در گذر از دو پیچش فرهنگی یعنی روی کار آمدن رضاخان و انقلاب اسلامی بوجود آمده با استفاده از مفاهیم نشانه شناسی فرهنگی تارتو–مسکو و الگوی بین فرهنگی تفسیر شود. تعداد 2550 واژه و ترکیب واژگانی نشان دار از مت...

پس از جنگ جهانی دوم کشورهای در حال توسعه به شدت رشد کردند و تحولات اجتماعی مانند جنبش‌های اجتماعی را تجربه کردند در پس این تحولات ساختاری عینی تحولاتی از نوع ذهنی در لایه‌های زیرین اجتماعی حاصل شد که تغییر موقعیت اجتماعی جوانان حاصل یک چنین تحولاتی بود. ایران نیز تحت تأثیر برخی از تحولات همچون افزایش جمعیت، گسترش شهرنشینی و جهانی شدن قرار گرفت که از جمله پیامدهای این تحولات مهم، شکاف بین نسل‌ها...

ایجاد همکاری و هماهنگی میان سازمان های فرهنگی از دیرباز مورد توجه و دغدغه مدیران و دلسوزان نظام فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بوده است. اکنون که نزدیک به دو دهه از تصویب اولین قانون در راستای ایجاد هماهنگی میان دستگاه های فرهنگی می گذرد به مراتب بیشتر از گذشته، دغدغه عدم هماهنگی میان سازمان های فرهنگی، ذهن و فکر مسئولان را به خود مشغول کرده است. این امر مبین این نکته است که راهکارهای ارائه شده تا ...

فرایندهای سیاستگذاری علم و فناوری علاوه بر شوراها، کمیسیون ها و کمیته های تصمیم گیری که اغلب از مسئولا ن رده های بالا در بخش های مرتبط با فعالیت های علم و فناوری و نیز از دانشمندان و پژوهشگران برجسته در حوز ه های گوناگون علم و فناوری تشکیل می شود، به دو پیکرة پژوهشی و اجرایی نیز نیاز دارند. تعامل مؤثر و مناس ب بین شوراهای عالی سیاستگذار علم و فناوری با نهادهای پشتیبان پژوهشی و پشتیبان اجرایی می...

در این مقاله ضمن ارایه تعاریفی چند از فرهنگ و نقش آن در اجتماع انسانی، به بررسی نقش و اهمیت مطالعات تطبیقی فرهنگی می‌پردازیم. اگر این گفته مشهور را بپذیریم که «تجربه پدر علم است»، از مطالعات تطبیقی می‌توان به عنوان یکی از اصلی‌ترین راه­های استفاده  از تجربه در علوم انسانی یاد کرد. در مطالعات تطبیقی می‌توان به موضوعات مختلف با رویکردهای متفاوتی نزدیک شد و یکی از آ­ن‌ها در مطالعه سیاست فرهنگی، اس...

در بخش عمومی اقتصاد اسلامی، طیف وسیعی از ملاحظه‌های اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در ارزیابی و انتخاب برنامه‌ها و سیاست‌های عمومی در نظر می‌شوند؛ ولی این امر به معنای ایدئال‌نگری بدون چارچوب و منطق نیست. این مقاله دغدغۀ ترسیم منطق و چارچوب سیاستگذاری عمومی در اقتصاد اسلامی را دارد. بررسی کتاب‌های تخصصی علوم اقتصادی، فلسفۀ اخلاق، آرای اندیشمندان مسلمان و متون اسلامی، با روش تحلیلی−توصیفی نشان ...