عموماً استدلال می­شود انقلاب­هایی که در کشورهای عربی در جریان بیداری اسلامی خودنمایی کرده­اند، به­واسطه خواسته­ها و انتظاراتی بود که مردم از هیأت حاکمه درخواست کرده و ناکام مانده­اند. مقاله حاضر درصدد است تا به واکاوی و تحلیل انقلاب مصر از منظر جنبش­های اجتماعی جدید و تلۀ بنیانگذار بپردازد تا نمایان سازد که این تحول، برآمده از اقدامات و جهت­گیری­های کلی حاکمان بوده است. بدین­سان، مقاله پیش­رو تل...

فروپاشی نظام قدیم مصر و حکومت سی ساله حسنی مبارک، این امید را در دل انقلابیون به وجودآورد که اهداف و شعارهای انقلاب ژانویه 2011، دست یافتنی هستند. حرکت به سوی فرایندهای مسالمت آمیز انتقال قدرت و برگزاری انتخابات آزاد، ازجمله این اهداف بود که با انتخاب محمد مرسی از حزب اسلام­گرای اخوان­المسلمین به مقام ریاست جمهوری ازسوی مردم، محقق شد؛ بااین حال، رئیس جمهور منتخب مردم، پس از یک سال با مخالفت بخش...

در این پایان نامه دلایل بروز دو انقلاب (سقوط حکومت حسنی مبارک و دولت محمد مرسی) بررسی شده است. مهمترین دلیل بروز این انقلاب ها از دیدگاه پژوهشگر جنبش های اجتماعی در مصر بوده اند که در این راستا به نقش رسانه ها مختلف اعم از چاپی و صوتی و تصویری بیش از سایر موارد بحث و تاکید شده است.

نقد جامعه شناختی شاخۀ جوانی است که به تازگی بر تنۀ نقد ادبی روییده است و راه رشد و تکامل را می پیماید. این رویکرد چگونگی تعامل میان ادبیات و جامعه را بررسی می کند. این مقاله، با روش تحلیلی و توصیفی، رمان عمارت یعقوبیان، اثر نویسندۀ مشهور مصری، علاء اسوانی، را از منظر جامعه شناختی نقد می کند. این رمان مهم ترین اثر علاء اسوانی است که در آن به کودتای افسران آزاد در سال 1952 م. و پیامدهای آن در جام...

تحولات سیاسی و اجتماعی اخیر خاورمیانه، به‌ویژه جامعه مصر به دلیل ظرفیت بالای پژوهشی و نظری آن از جذابیت ویژه‌ای برخوردار است. در رویدادهای سال 2011 مصر، انسداد سیاسی موجود در این کشور باعث شد تا نیروهای مخالف دولت از میان اشکال مختلف اعتراض اجتماعی، نوعی از مبارزه را در پیش گیرند که در برابر سرکوب دولت آسیب‌پذیری کمتری داشته باشد. آصف بیات این نوع کنش ورزی و اعتراض را «غیرجنبش­های اجتماعی» می ن...

تحولات چند سال اخیر شمال آفریقا که به برکناری دیکتاتوری‌های قدیمی تونس و مصر منجر شد از جمله حوادث جالب و شگفت چند سال اخیر محسوب می‌شود که اذهان بسیاری از اندیشمندان را متوجه خود کرده است. این مقاله قصد دارد خوانشی تازه از علل وقوع تحولات مصر در سال 2011 که به برکناری حسنی مبارک منجر شد ارائه کند. لذا، در پاسخ به چرایی وقوع انقلاب مصر، از رویکرد ساختاری نئوپاتریمونیالیسم در تبیین این پدیده...

این مقاله به بررسی مبانی و مولفه های سیاسی انقلاب اسلامی ایران و جنبش اخوان المسلمین مصر به عنوان دو الگوی اسلام سیاسی در منطقه حساس غرب آسیا، می‌پردازد. این دو الگوی اسلام سیاسی یعنی انقلاب اسلامی ایران و اخوان المسلمین مصر هر دو بر بازگشت به اسلام راستین و حقیقی تاکید دارند، حال آنکه قرائت‌های آنان از اسلام متفاوت است. این دو در دهه‌های اخیر برای ارائه الگویی موفق از اسلام سیاسی که راه...

شاید بی‌راه نباشد اگر گفته‌شود که تولد مصر جدید همراه با ایجاد ارتش به سبک جدید و به تقلید از ارتش‌های مدرن اروپایی بوده‌است؛ بنابراین، در خوانش بسیاری از تحولات و فرایندهای سیاسی و رویدادهای نظامی، امنیتی و سیاسی و حتی اقتصادی این کشور پس از استقلال رسمی، ارتش به‌گونه‌ای‌ بی‌بدیل و منحصربه‌فرد نقش‌داشته‌است. ارتش مصر دو بار مسیر تاریخ سیاسی این کشور را تغییرداده‌است؛ بار نخست، دخالت ارتش به ان...

تحولات اخیر در خاورمیانه در سال 2011 و از تونس آغاز شد و سرانجام به بیشتر کشورهای عربی سرایت کرد. این تحولات بر منافع بازیگران منطقه ایی مثل ایران، ترکیه و عربستان سعودی تاثیر گذاشته و منجر به یک رقابت استراتژیک بین آنها شد. رساله حاضر به دنبال سیاست خارجی ایران در قبال تحولات منطقه با تاکید بر مصر و سوریه است. یافته های رساله ی حاضر نشان می دهد در حالی ایران بر اساس تمایلات و منافع ایدئولوژیک ...