شیعه شناسی به رشته ای اطلاق می شود که از مجموعه ی مسائل به هم بافته ی یک جمعیت مذهبی به نام شیعه بحث می کند. از نحوه ی پیدایش و شکل گیری آن در تاریخ اسلام، از چگونگی بسط و گسترش آن در میان اقوام مختلف عرب و عجم، از شاخه ها و نحله ها، رهبران و دانشمندان، منابع و متون، معارف و دانش ها، آموزه ها، آیین ها، اصول عقیدتی، نقش تاریخی و تمدنی و نیز وضعیت فعلی شیعیان در جغرافیای مسکون. این رشته معرفتی بی...

خدای سبحان در آیه 55 نور به مؤمنان وعده داده است که آنان را جانشینان در سراسر زمین قرار خواهد داد و دین مورد پسندش را برای آنان تمکین کرده و ترس‌شان را به امنیت و آرامش تبدیل خواهد نمود. مؤمنان شایسته‌کردار، جامعه‌ یکتاپرست و عاری از شرک را تشکیل خواهند داد. مفسران شیعه در تفسیر وعده مزبور دارای دو دیدگاه هستند؛ یکی انحصار تحقق وعده به عصر ظهور و پایان تاریخ و دیگری تحقق وعده با مصادیق متعدد از...

چکیده ماجرای افک(النور11-20) یکی از قسمت‌های اصلی مدخل "عایشه " در دائره المعارف قرآن نوشتۀ دنیس اسپلبرگ است. نویسنده بدون پرداختن به این آیات تنها به گزارش شأن نزول آن اکتفا کرده است. وی آیات مذکور را صریح‌ترین آیات قرآن در مورد عایشه می‌داند، در حالی که آیه 4 سوره التحریم در این خصوص صراحت بیشتری دارد. وی همچنین این آیات را بارزترین نمود اختلافات فرقه‌ای مسلمانان می‌داند در حالیکه شیعه و سنی ...

کارکرد موثر روش "گفتمان کاوی تاریخی" در حوزه ی مطالعات دینی و به طور خاص در حوزه ی تفسیر قرآن، ما را بر آن داشت تا به تحلیل گزاره های تفسیری سعید بن جبیر در جایگاه یکی از مفسران تاثیرگذار شیعه در کوفه بپردازیم. کاربست این روش، نشان داد روح حاکم بر تفسیر سعید گفتمان های "تاریخی" و "فقهی" است که با مضامین شیعی پیوند خورده، ساخت بیانیِ این گفتمان ها نیز یا پرسمانی و یا غیرتاویلی است؛ اولی ناظر به و...

قرآن کریم، تنها راه سعادت و رستگاری انسان است و جز در پرتو شعاع نورانی آیه های قرآن، راه گریزی از بند جهل و گمراهی نیست. همان گونه که بی نور وحی، عالم را گمراهی و ظلمت فرا می گیرد،آیات فراوانی در قرآن درباره امام حسین(ع) وجود دارد. برخی رقم آیات را 128 و برخی دیگر تا 250 آیه ذکر کرده اند. برخی از آیات یاد شده، آشکارا درباره امام حسین(ع) نازل شده است و برخی با تفسیر و تأویل مفسران - البته به کمک...

یونس بن عبدالرحمن; از راویان شاخص شیعه، در دوره امام صادق،امام کاظم و امام رضا: است.جلالتِ مقام او نزد امامان:، گستره دانش دینی، ژرفای فهم، دلدادگی به اهل بیت:، استواری بر امامت، مکتوبات حدیثی متنوع ودر شمار اصحاب اجماع امامیه بودن، از جمله خصایص شخصیتی وی به شمار می رود. درمنابع رجالی و تراجم نگاری، اثری با عنوان «تفسیر القرآن» در کارنامه وی گزارش شدهاست. هر چند محدثان شیعه، در آثاری که تا قرن ...

رساله حاضر که به ترجمه و تحقیق بخشهایی از کتاب ((مذاهب التفسیر الاسلامی)) ((گلدزیهر)) با ترجمه دکتر ((عبدالحلیم النجار)) پرداخته است، مشتمل بر سه بخش است:بخش اول و دوم به ترجمه ((التفسیر بالماثور)) (ص 120 -73) و ((التفسیر فی ضو الفرق الدینیه)) (ص 313 - 286) اختصاص یافته که مجموعا دارای ده فصل است و مباحث آنها به ترتیب عبارتند از: بخش اول: با عنوان ((تفسیر به ماثور)) که دارای سه فصل می باشد؛ فصل...

تفسیر طبری از جملۀ تفاسیر مهم جهان اسلام است. طبری در این اثر از روایات تفسیری شیعه بسیار اندک بهره می‌جوید؛ همچنان که نخستین مفسران شیعۀ هم‌عصر وی نیز ـــ چون عیاشی، قمی و فرات کوفی ـــ توجهی به نقل روایات غیر شیعی ندارند. بااینحال، به نظر می‌رسد که این تفسیر علاوه بر اثرگذاری مستقیم بر دیگر تفاسیر عامۀ مسلمانان، از اواخر سدۀ 4ق با تفاسیر شیعی نیز پیوندهایی یافته است؛ این‌گونه که یک سده پس از ...

در این رساله کوشش شده است هر آنچه از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام به عنوان تفسیر قرآن نقل شده است جمع آوری گردد که در بر گیرنده احادیث منابع اصلی کتب حدیث و تفسیر مأثور شیعه و نیز تفسیر مأثور اهل سنت است. البته در نقل احادیث اهل سنت تلاش شده است که آن احادیث بوسیله احادیثی مه در منابع شیعه آمده است تأیید یا تصحیحی یا حذف شود این رساله در یک جلد شامل : الف – تمهیدات در بر گیرنده دوازده تمهید ب ...

شیعیان از دیرباز در بومهای مختلف جهان اسلام زندگی می کرده، و حلقه های درس و بحث علمی هم داشته اند. گاه این حلقه های درس در امتداد زمان توسعه می یافته، و به پایگیری زنجیره های استاد و شاگردی می انجامیده، و تعالیمی را پدید می آورده که نسل اندر نسل منتقل می شده است. بدین سان، حوزه هایی علمی پدید می آمده که گاه مدتی طولانی استمرار داشته، و مکاتبی متمایز و شاخص را در خود جای می داده است؛ مکاتبی که ب...