سابقه حضور استعماری آمریکا در خاورمیانه و خلیج فارس به اوایل قرن بیستم باز می¬گردد. اگرچه در دوران قبلی نیز آمریکا با انعقاد قراردادهای نفتی در ایران حضور استعماری خود را به تدریج افزایش می داد، اما بعد از جنگ جهانی دوم و شروع جنگ سرد و نیاز دول غربی به نفت ارزان قیمت و سهل الوصول ایران، موجب توجه بیشتر امریکا به ایران و منطقه خلیج فارس گردید تا بتواند منافع استعماری خود را حفظ و گسترش دهد. از ...

دهه 81-1971 میلادی، به عنوان دوره اوج جنگ سرد و تقابل ابرقدرت های آن روز جهان شناخته می شود. در آن زمان مناطق مختلف جهان صحنه درگیری های فراوان سیاسی و ژئوپلیتیک بوده و از جمله مهمترین آن ها خلیج فارس بوده است. در دوره زمانی یاد شده منطقه خلیج فارس شاهد خروج بریتانیا بود و در حالی که هنوز حضور همه جانبه ایالات متحده آمریکا در آن عملی نشده بود، بر اساس دکترین نیکسون، مدیریت امور این منطقه، به قد...

چکیده ندارد.

حسن تاریوردی-دکتر صمد قائم پناه     ایران و عمان  همواره در طول چند دهه اخیر چه قبل از انقلاب ایران (سرکوب شورشیان ظفار مخالف سلطان قابوس عمان توسط ایران)و چه بعد از انقلاب (اعلام بی طرفی عمان از همراهی با صدام و شورای همکاری خلیج فارس در جنگ علیه ایران) روابطی مثبت و سازنده داشته اند ودو کشور با وجود داشتن روابط همسایگی وموقعیت جغرافیایی نقشی تعیین کننده در امنیت خلیج فارس را دارند .مناسبات ت...

خلیج فارس داراى موقعیت جغرافیایى برجسته‏ اى است. شرایط طبیعى از جمله کمى عمق، شورى آب و تبخیر زیاد از یک سو و ارتباط محدود با آبادی هاى آزاد جهان از طرف دیگر باعث برقرارى اکوسیستم ویژه‏اى گردیده که مجموعه حیاتى داخل خلیج فارس و سواحل آن را شکل مى‏ دهد. خلیج فارس از گذشته ‏هاى دور تا کنون به عنوان یکى از مهمترین مناطق استراتژیکى جهان محسوب مى‏ شود. منطقه خلیج فارس یک واحد ژئوپلتیکى مى‏ باش...

چکیده پس از تحولات مربوط به عصر رنسانس و روی آوردن پرتغالی ها به شرق، آلبوکرک در سال 912 هجری/1507 میلادی قدم به خلیج فارس گذاشت. در این زمان دولت صفویه تازه در ایران قدرت گرفته بود و هنوز درگیر مسائل داخلی بود. در این زمان عثمانی هم، تازه از جبهه غرب آسوده خاطر شده بود و درگیر جنگ های مذهبی با ایران بود. با توجه به این شرایط وضعف قدرت دریایی، شاهان صفوی در ابتدا سیاست تسامح و تساهل را در پیش...

در اهمیت موضوع تعلق سه جزیره‌ی ایرانی در خلیج فارس به ایران می‌توان گفت، جزایر خلیج‌ فارس و سرزمین عمان از دوران کهن تا زمان نادرشاه و کریمخان زند تحت حاکمیت و سلطه‌ی بلامنازع دولت ایران بوده ‌است. پس از این دوران با توجه به رقابت قدرت‌های استعماری و تلاش مستمر انگلیس برای نادیده گرفتن حقوق ایران در خلیج فارس و اشغال 67 ساله‌ی جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی توسط انگلیس و سپس اعاده‌ی حاکمیت ...

اعلام خروج انگلستان از شرق کانال سوئز در سال ???? م / 1347 ش، که شامل منطقه خلیج فارس نیز می شد این فرصت را به ایالات متحده آمریکا داد تا در دوران جنگ سرد سعی کند از خلاء قدرت در منطقه استفاده کرده و با حضور خود، مانع تسلط شوروی بر منطقه گردد. از این زمان به بعد آمریکا با مطرح کردن دکترین نیکسون ـ کیسینجر در دوران محمدرضا پهلوی، همواره در تحولات منطقه ای حضور فعالی دارد. در این دکترین، ایران به...

نفت و تحولات سیاسی و خاورمیانه در خلال چند دهه اخیر پیوستگی شدیدی با یکدیگر داشته اند بطوریکه تحولات در خاورمیانه و به عبارت بهتر خلیج فارس را بدون عنایت به ثروت نفت این منطقه و ذخایر انرژی آن نمی توان توضیح داد. یکی از پرسشهای مهم در این ارتباط، شیوه پیوند میان تحولات عمده سیاسی- نظامی چون انقلاب و جنگ و نوسانهای بهای نفت در بازار جهانی است. پیشینه نیمه دوم قرن بیستم در خاورمیانه و بخصوص خلیج ...