دریای خزر به عنوان بزرگ‌ترین دریاچة دنیا به دلیل دارا بودن خط ساحلی بسیار طویل و وجود مناطق جمعیتی، شهری، صنعتی و کشاورزی بسیار در مجاورت خود، همواره از منظر زیست‌محیطی تحت فشارها و تهدیدات شدیدی قرار داشته است. با توجه به وجود منابع آلودگی متعدد و آثار نامطلوب آلاینده‌ها بر کیفیت زندگی و حیات گونه‌های آبزی ساکن دریا و سلامتی حاشیه‌نشینان و بهره‌برداران این دریا، بررسی وضعیت آلودگی رسوبات به عن...

مقیاس در ارزیابی بحثی است پیچیده که تابع بسیاری از متغیرها از بودجة پروژة گرفته‌شده تا وضعیت محدودة مورد مطالعه، نوع تأثیرات و قدرت تفکیک نقشه‌هاست. مقیاس و تغییر آن در سه بعد زمان، جرم و مکان قابل طرح است. برای نشان‌دادن تأثیر تغییر مقیاس در ارزیابی پیامد فعالیت‌ها بر محیط زیست1، الگوی تخریب در ژاپن در 10 واحد کاری اجرا شد. مشخص شد که تغییر مقیاس با روش تغییر بزرگ‌نمایی2 و نیز روش جابه‌جایی چا...

تحقیقات و مطالعات منطقة تاریخی طبیعی پاسارگاد که در شمار آثار میراث جهانی است، بیشتر در رابطه با کاوش های باستان شناسی و کشف آثار به جا مانده است. ازآنجایی که موقعیت دقیق مکانی دریاچة باستانی پاسارگاد و مسیر بستر باستانی رودخانة پلوار – سیوند معیارهای ارزشمندی در تعریف منظر طبیعی پاسارگاد، و نحوه سازماندهی و ترکیب عناصر این مجموعه اند، می توانند در تعیین حریم حفاظتی این مجموعه با ارزش نیز کمک ک...

به منظور بهره‌برداری پایدار و حفظ تنوع زیستی اکوسیستم‌های رودخانه‌ای، که در اثر فعالیت‌های انسانی دستخوش تغییرات درخور توجهی شده‌اند، شناخت نیازهای زیستگاهی گونه‌های ساکن آنها ضروری است. رودخانة کردان، یکی از رودخانه‌های حوضة دریاچة نمک، از ارتفاعات استان البرز سرچشمه می‌گیرد و یکی از محیط‌های پراکنش ماهی بومی Oxynemacheilus bergianus است. این رودخانه تحت تأثیر فعالیت‌های انسانی از قبیل کشاورزی...

روش منشأیابی یا انگشت‏نگاری رسوب با استفاده از حل معادلات تابع هدف یا مُدل ترکیبی، برخلاف مدل‏های رایج فرسایش و رسوب در دنیا، نتایج قابل قبول‏تری با عدم‏قطعیت پایین‏تری از میزان تولید رسوب ارائه می‏دهد. الحاقیات و پیوست‏های موجود به این تابع ضرایب تصحیحی هستند که شامل ضریب تصحیح مادة آلی، اندازة ذرات، و وزن تشخیصی ردیاب‏اند و از این ضرایب، بدون هیچ‏گونه توجیه و ضرورتی، در بیشتر پژوهش‏ها استفاده ...

پایش تغییرات دمای سطح زمین حاصل از نوسانات فصلی و غیرفصلی به دلیل تأثیر بسیار آن بر محیط‌زیست انسانی و طبیعی، امری ضروری است. به‌منظور پایش پیوستة دمای سطح زمین با هزینة اندک و سرعت زیاد، از تصاویر ماهواره‌ای سنجش‌ از دور استفاده می‌شود. در این پژوهش، نخست با بهره‌گیری از سه روش متداول استخراج دما مبتنی بر رابطة پلانک، دمای سطح زمین در محدودة دریاچة ارومیه از تصاویر ماهوارة لندست استخراج شد؛ سپ...

 در این پژوهش، میزان مقاومت یک آرکی باکتری بسیار نمک‌دوست جدا شده از دریاچة ارومیه، هالوفراکس رادیوتولرانس، برای مقابله با اثرهای کشندة پرتوهای فرابنفش و گامای کبالت 60 مورد بررسی قرار گرفت. مقاومت این ارگانیسم در برابر عوامل آسیب‌رسان به DNA با سنجش کسر بقا در دوزهای مختلف ...

شکل بدن ماهیان تحت تأثیر وضعیت زیست‌محیطی و زیستگاه آن‌ها است. تحقیق حاضر با هدف مطالعة انعطاف‌پذیری ریختی جمعیت سس‌ماهی کورا (Barbuslacerta) در رودخانة زرینه‌رود و بررسی فاکتورهای محیطی مؤثر در این تغییرات، به مرحلة اجرا درآمد. در این پژوهش 300 نمونه سس‌ماهی کورا از ایستگاه‌های مختلف در رودخانة زرینه‌رود صید شدند. نمونه‌های صیدشده پس از بیهوشی با محلول گل میخک، در فرمالین 10 درصد تثبیت شدند و ...

یک سویة آرکیایی بسیار نمک دوست و مقاوم به پرتوهای پونیزه کننده گاما و نور فرابنفش به نام  Haloarcula sp. IRU1 که از آب دریاچة ارومیه جداسازی شده قادر به تولید رنگیزه های کاروتنوئیدی است. در این تحقیق، ابتدا به منظور استخراج کاروتنوئید­ها، پس از امتحان روشهای متداول و استفاده از حلالهای مختلف در نهایت، شکستن سلول به کمک پودر شیشه نسبتاً نرم و استفاده از حلالهای استون و هگزان  به عنوان بهترین روش ...

روند تغییرات بارش، رواناب و دمای هوا در هم­دورة سی­سالة (74- 1345) در آبخیز رودخانة کردان واقع در زیرحوضة قزوین بررسی شد. این آبخیز به مساحت 360 کیلومتر مربع در گوشة شمال­شرقی زیرحوضة قزوین و در دامنة ارتفاعی1410 تا 4108 متر از سطح دریا قرار دارد. نتایج بررسی نشان داد که با وجود ثبات مجموع بارش سالانه، بارش شش­ماهة سرد سال افزایش و شش­ماهة گرم سال کاهش معنی­دار یافته و میانگین ماهانة دمای بیشتر...