محمد کابلی
دانشیار دانشکدۀ منابع‌طبیعی، دانشگاه تهران
[ 1 ] - ارزشیابی بیانیه های ارزیابی اثرات محیط زیستی در کشور
ارزیابی اثرات توسعه قبل از تصمیمگیری و اجرای پروژهها و طرحهای توسعه، منجر به شناسایی، پیشبینی، کاهش یا جبران اثرات منفی ها خواهد شد. کیفیت گزارشهای ارزیابی اثرات میتواند جهت تصمیمگیری بهتر در مورد مسائل محیطزیستی و تأثیر گذاری ارزیابی کمک نماید. برای بازنگری گزارشات در کشورهای اروپایی از روش سلسله مراتبی "لی و کالی" استفاده میشود که دارای چهار بخش کلی است و هر بخش به طبقات و زیر طبقات...
[ 2 ] - پیشبینی حضور جمعیتهای رلیکت افعی‌های کوهزی جنس Montivipera در غرب ایران؛ مدلسازی زیستگاه مبتنی بر تجمیع چهار الگوریتم همراه با بارزسازی اثر تغییرات اقلیمی از گذشته تا آینده
به تازگی مدلسازی پراکنش گونه‌ها به منظور یافتن جمعیتهای ناشناخته - به ویژه گونه‌های نادر و کمیاب در مناطق دور از دسترس - به عنوان ابزاری سودمند مورد استفاده زیست‌شناسان حفاظت قرار گرفته است. جنس افعی‌های کوهزی (Montivipera spp.) با چهار گونه شامل افعی ارمنی (M.raddei)، افعی لطیفی (M.latifii)، افعی زنجانی (M.albicornuta)، و افعی کوهرنگی (M.kurangica) در رشته کوههای البرز و زاگرس جمعیتهای تکه...
[ 3 ] - بررسی دو شکلی جنسی در کمرکولی بزرگ (Sitta tephronota) در ایران
برای گونه‌های دارای رقیب بوم شناختی اغلب فرصت توسعه تفاوتهای درون گونه‌ای به دلیل وجود نیروی رقابت بین گونه‌ای اندک است. کمرکولی بزرگ یکی از گونه‌های شناخته شده از پرندگان صخره‌زی در ایران است که در محدوده زاگرس در رقابت شدید بوم شناختی با کمر کلی کوچک بوده و انتظار میرود در این محدوده به دلیل نیروی رقابت بین گونه‌ای فرصت توسعه تفاوتهای درون گونه ای مانند دوشکلی جنسی را نداشته باشد. با وجود مطا...
[ 4 ] - بررسی کیفیت مطالعات حیات وحش در بیانیه های ارزیابی تأثیرات محیط زیستی ایران
با توجه به اجرای طرحهای عمرانی، فعالیت‌های بشر موجب نگرانی‌های قابل توجهی بر تنوع زیستی در جوامع انسانی شده است. از این‌رو، ارزیابی تأثیرات محیط زیستی پروژهها، میتواند به‌عنوان یک ابزار کمکی برای مدیران محیط زیست برای جلوگیری از بروز تأثیرات منفی به‌ویژه بر روی تنوع زیستی به کار رود. در ارزیابی تأثیرات محیط زیستی باید همۀ اجزای محیط زیست ازجمله تنوع زیستی مورد توجه قرار بگیرد و یکپارچه‌سازی...
[ 5 ] - جدایی آشیان‌بوم‌شناختیِ غذایی بین دو گونة خویشاوند هم‌بوم کمرکولی بزرگ (Sitta tephronota) و کمرکولی کوچک (Sitta neumayer) در ناحیة تماس در رشته‌کوه زاگرس
کمرکولی بزرگ و کمرکولی کوچک دو گونة هم‌بوم و خویشاوند نزدیک و مثال کلاسیک و اولیة اصل جابه‌جایی صفات‌اند، ولی، با وجود این، سؤالات بسیاری دربارة جدایی آشیان‌بوم‌شناختی این دو گونه از سال 1950 بدون پاسخ مانده است. در مطالعة حاضر، تفاوتهای رژیم غذایی دو گونة کمرکولی بزرگ و کوچک به‌منزلة یکی از ابعاد مهم آشیان‌بوم‌شناختی در ناحیة تماس آنها در ایران (رشته‌کوه زاگرس) بررسی شده است. در این پژو...
[ 6 ] - بررسی تأثیر حاشیه بر غنا و فراوانی جامعۀ پرندگان در اثر طبیعی ملی خشکهداران
ایجاد حاشیه در زیستگاه‌های طبیعی ناشی از تکهتکه شدگی، یک تهدید جدی برای جمعیتهای حیاتوحش، به‌ویژه پرندگان، است. حاشیه سبب ایجاد شرایط متفاوتی نسبت به درون زیستگاهها شده است و به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در تعداد گونه‌ها، فراوانی جمعیت آنها و ترکیب گونه‌ها تأثیر میگذارد. بنابراین، مدیریت این دسته از مناطق نیازمند اقداماتی متفاوت خواهد بود. این مطالعه با هدف بررسی اثر حاشیه بر غنا و فراوانی ...
[ 7 ] - انتخاب زیستگاه مناسب برای انتقال ماهی کور ایرانی (Iranocypris typhlops)
ماهی کور ایرانی Bruun & Kaiser, 1944) Iranocypristyphlops) یکی از گونه‌های آندمیک و بسیار کمیاب ایران است که دامنۀ پراکنش آن محدود به زیستگاه غار ماهی کور در استان لرستان، شهرستان خرم‌آباد است. مطابق فهرست قرمز اتحادیۀ بینالمللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی این گونه در وضعیت آسیبپذیر قرار دارد. این زیستگاه به‌رغم منحصر‌به‌فرد بودن، خود با تهدیدات انسانی و طبیعی زیادی روبه‌رو‌ست و نابودی این...
[ 8 ] - نقش فاکتورهای مکانی در تعیین درجۀ تهدید گونه‌ها در مقیاس ملی؛ مطالعۀ موردی راستۀ غازشکلان در ایران
بهمنظور پیشبینی خطر انقراض گونه‌ها برای تهیۀ فهرست سرخ جهانی و ملی، فاکتورهای مکانی مربوط به گسترۀ جغرافیایی اهمیت زیادی دارند. معیار B فهرست سرخ IUCN براساس همین فاکتورها و به‌خصوص دو فاکتور گسترۀ حضور (EOO) و مساحت اشغال‌شده (AOO) طراحی شده است. برداشتهای متفاوت از مفهوم و چگونگی محاسبۀ این دو فاکتور سبب بروز ابهام در کاربرد معیار B شده است. در این مطالعه بهمنظور معرفی یک روش ساده و کارب...
[ 9 ] - تعیین جنسیت گونۀ گرگ (Canis lupus) و سگ (Canis lupus familiaris) با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره کروموزوم Y
گوشتخواران بزرگ‌جثه ازجمله گونه‌های جنس Canis از عناصر مهم و تکمیل‌کنندۀ زنجیرۀ غذایی اکوسیستمها هستند. با توجه به کاهش شدید این گونه‌ها در بیشتر زیستگاه‌های طبیعی در سطح کشور، اجرای برنامه‌های حفاظتی در این راستا ضروری است. به‌دلیل جمعیت کم و مشکلات نمونه‌برداری مستقیم، به‌ویژه برای گونه‌های وحشی معمولاً نمونهها به‌صورت غیرمستقیم به دست میآیند (از قبیل مدفوع یا مو) که در اغلب موارد جنس...
[ 10 ] - بررسی الگوهای رشد و دوشکلی جنسی جمجمه در خرس قهوهای (Ursus arctos Linnaeus, 1758) در رشته‌کوه‌های البرز ایران
در این پژوهش به دو روش ریخت‌سنجی سنتی و هندسی، الگوی رشد جمجمهای و دوریختی جنسی خرسهای قهوهای[1] از نابالغ تا بالغ در دو جنس نر و ماده در محدودۀ رشته‌کوه البرز بررسی و مقایسه شد. داده‌های بررسی‌شده از تصاویر دو‌بعدی تهیه‌شده از نمونهها توسط نرم‌افزار ImageJ استخراج و الگوی رشد آلومتری به‌صورت تابع توانی طول کل با استفاده از داده‌های تغییر‌نیافته اندازه‌گیری شدند. نتایج گویای تغییرات بین بخش...
[ 11 ] - مدلسازی مطلوبیت لانه گزینی و شناسایی حداقل نیازهای زیستگاهی مکان های لانه گزیی گرگ (canis lupus) در استان همدان با استفاده از روش ماهالانوبیس پارتیشن بندی شده
مدلسازی زیستگاه در محل‌های لانهگزینی گونه‌های حیات وحش ابزاری کاربردی در شناسایی نحوۀ توزیع کانونهای فعالیت آن‌هاست. از این‌رو این ابزار در شناسایی نواحی‌ای که پتانسیل بالایی در بروز تقابل این گونه‌ها با انسان دارند، کاربردهای فراوانی دارد. در این پژوهش با استفاده از مدل ماهالانوبیس پارتیشنبندی شده و با در نظر گرفتن فاکتورهای مهم زیستگاهی اثر‌گذار، مطلوبیت مکانهای لانهگزینی گرگ در استان ه...
[ 12 ] - شناسایی مناطق پرخطر و عوامل محیطی مؤثر بر حملات گرگ به دام در استان همدان با به‌کارگیری روش مدلسازی MAXENT
طعمه‌خواری گرگ از حیوانات اهلی ازجمله موارد معمول تضاد میان انسان و حیات وحش و یکی از دلایل انقراض این گونه در سراسر جهان محسوب میشود. گزارشهای مستند حملات اخیر گرگ به دام در استان همدان نمونه‌ای از بروز این گونه تعارضات است. پژوهش حاضر بهمنظور شناسایی مناطق پرخطر برای وقوع حملات گرگ به دام و تعیین عوامل محیطی مؤثر بر این تعارضهابا روش مدلسازی حداکثر آنتروپی و به کمک نرم‌افزار MAXENT به...
[ 13 ] - ارزیابی زیستگاه گوسفند وحشی (Ovis orientalis) در پارک ملی کویر با استفاده از روش تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی
پارک ملی کویر نمونه‌ای از اکوسیستم‌های خشک و بیابانی می‌باشد که شامل دشت‌های وسیع و ارتفاعات متعددی است. این منطقه از نظر تقسیم بندی انجام شده در مورد زیستگاه‌های حیات وحش ایران، شامل زیستگاه‌های بیابانی، استپی و کوهستانی می‌باشد. گوسپند وحشی از گاوسانان موجود در این منطقه حفاظت شده می‌باشد. به منظور مدیریت این جمعیت آگاهی از نیازهای زیستگاهی و عوامل دافع و جاذب گونه ضروری است. به منظور مطالعه ...
[ 14 ] - بررسی روند تغییرات کاربریـ پوشش اراضی استان همدان در سه دهة گذشته با استفاده از تصاویر ماهوارهای
در طول زمان، الگوهای پوشش زمین و به دنبال آن کاربری اراضی دچار تغییر اساسی میشوند و عامل انسانی میتواند بیشترین نقش را در این فرایند ایفا کند. شناسایی این تغییرات میتواند به مدیریت آیندة منطقه کمک کند. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش، پایش تغییرات کاربریـ پوشش اراضی در محدودة استان همدان طی سه دهة اخیر بوده است. بنابراین، تغییرات ایجاد‌شده در محدودة مطالعه‌شده، تصاویر سنجندة TM سا...
[ 15 ] - غنا و تنوع گونه‌ای پرندگان در امتداد نیمرخ ارتفاعی دامنه‌های شمالی رشته‌کوه البرز (مطالعۀ موردی جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود)
چکیده کاهش یکنواخت غنا و تنوع گونه‌ای همراه با افزایش ارتفاع برای مدت‌ها الگوی کلی مورد پذیرش بوم‌شناسان بود، اما پژوهش‌های اخیر رابطه‌ای زنگوله‌ای با حداکثر تعداد گونه در ارتفاعات میانه را به‌مثابۀ الگوی غالب پیشنهاد می‌کند. این تحقیق بهمنظور بررسی رابطۀ غنا و تنوع گونه‌ای پرندگان و ارتفاع در امتداد نیمرخ ارتفاعی دامنه‌های شمالی رشته‌کوه البرز و به‌طور موردی در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود ان...
[ 16 ] - تدوین برنامه مدیریت استراتژیک جمعیت های گرگ (Canis lupus) در استان همدان با رویکرد کاهش تعارضات بین انسان و گرگ
نیاز حیات وحش به زیستگاه جهت برآوردن نیازهای حیاتی (آب، غذا، پناه و مکان تولیدمثل) از یک سو و نیاز انسان به اراضی طبیعی بیشتر جهت توسعه فعالیت های کشاورزی، صنعتی و مسکونی از سوی دیگر، منجر به بروز تعارضاتی میان انسان و حیات وحش شده است. وقوع حملات متعدد گرگ به انسان و دام در استان همدان یکی از نمونه های بارز این تعارض بشمار می آید. برای رفع این تعارضات تدوین و اجرای برخی استراتژی های سازگار با...
[ 17 ] - مدل سازی مطلوبیت زیستگاه تابستانه خرس قهوه ای (Ursus arctos syriocus) در منطقه حفاظت شده البرز جنوبی
در این مطالعه با استفاده از رویکرد تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی و جمع آوری داده‌های میدانی، مدل مطلوبیت زیستگاه خرس قهوه ای که بزرگترین گوشتخوار ایران است در بخش جنوبی منطقه حفاظت شده البرز مرکزی به مساحت 106688 هکتار تهیه شد. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر مطلوبیت زیستگاه و تعیی مناطق مطلوب برای خرس قهوه ای در سطح منطقه شروع شد و نتایج نشان داد که در فصل تابستان خرس قهوهای به ارتفاعات...
[ 18 ] - ارزیابی ارتباط ترکیب پسماند و بروز تعارض گرگ (Canis lupus) با جوامع بومی در استان همدان
مدیریت غیر اصولی زباله های خانگی و پسماندهای واحدهای تولیدی به ویژه مرغداری ها و دامپروری ها در روستاها و حاشیه شهرها از مهمترین عوامل جذب حیوانات وحشی به این مناطق معرفی شده است. این مشکل اغلب به شرطی شدن غذایی تعدادی از گونه‌های حیات وحش می‌انجامد و معمولا سبب تغییر عادات غذایی و کاهش ترس در حیواناتی میشود که توانایی بالا به سازگاری با تغییرات زیستگاهی و غذایی دارند. از آنجا که یکی از فرضیه...
[ 19 ] - مدل سازی مطلوبیت زیستگاه راکون (Procyon lotor ) با استفاده از روش تحلیل فاکتوری آشیان بوم شناختی
راکون (Procyon lotor) گونه بومی شمال و مرکز آمریکا است که امروزه به عنوان یک گونه مهاجم در بسیاری از کشور ها از جمله ژاپن، آلمان و روسیه یافت می شود. راکون در ایران در سال 1370 برای اولین بار در شهرستان اسالم در استان گیلان مشاهده شد. در این پژوهش به منظور مدل سازی مطلوبیت زیستگاه این گونه از روش تحلیل فاکتوری آشیان بوم شناختی(ENFA) در پناهگاه حیات وحش لوندویل استفاده شد. نتایج نشان داد که بخش ...
[ 20 ] - محاسبه موفقیت جوجه‌آوری پرندگان در کمبود اطلاعات ناشی از بازدیدهای صحرایی نامنظم: مطالعه موردی موفقیت جوجه‌آوری زاغ بور (Podoces pleskei) در ذخیره‌گاه زیستکره توران
زیست شناسان اغلب با پایش آشیانه پرندگان و ثبت وضعیت تخمها و جوجه ها در طی دوران جوجه آوری اقدام به محاسبه موفقیت جوجه آوری برای گونه مورد مطالعه می کنند. در این مطالعات آگاهی از زمان دقیق نخستین تخمگذاری و خروج جوجه‌ها از تخم از اهمیت بالایی برخوردار است و به این منظور می‌بایست تک‌تک آشیانه‌ها بازدید شود. اگر تعداد آشیانه‌ها و یا فاصله آنها از یکدیگر زیاد باشد به طوری که عملاً نتوان در هر روز هم...
[ 21 ] - پیشبینی روند هجوم گونه مهاجم راکون (Procyon lotor ) در شمال ایران با استفاده از روش الگوریتم ژنتیک
گونه های مهاجم یک تهدید مهم برای تنوع زیستی محسوب می شوند و خسارات اقتصادی بسیاری به بار می آورند. مدل سازی روند پراکنش گونه های مهاجم برای یک منطقه یک ابزار مدیریت تنوع زیستی محسوب می شود. راکون (Procyon lotor) بومی شمال و مرکز آمریکا است. اما امروز این گونه به عنوان مهاجم در بسیاری از کشور ها از جمله ژاپن، آلمان و روسیه شمرده می شود. راکون در ایران در سال 1370 برای نخستین بار در شهرستان اسالم...
[ 22 ] - مقایسه کارایی روش‌های شمارش نقطه‌ای با شعاع ثابت، شمارش نقطه‌ای با شعاع متغیر، ترانسکت با عرض ثابت و ترانسکت با عرض متغیر جهت برآورد غنا و فراوانی پرندگان جنگل‌زی
جنگل‌های هیرکانی نیمرخ شمالی البرز دارای فون پرندگانی با تشابه بالا با نواحی مرکزی اروپا هستند و از غنا و تنوع گونه‌ای قابل توجهی از پرندگان برخوردار هستند. در این مطالعه کارایی چهار روش ترانسکت با عرض ثابت، ترانسکت با عرض متغیر، شمارش نقطه‌ای با شعاع ثابت و شمارش نقطه‌ای با شعاع متغیر به منظور شناسایی کاراترین روش جهت پایش و نمونه‌برداری از پرندگان روز فعال در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود واقع د...
[ 23 ] - مطالعه‌ی برخی ویژگیهای بوم‌شناختی دوپای فیروز (Allactaga firouzi Womochel, 1978) در استان اصفهان
دوپای فیروز به عنوان یک گونه‌ی ناشناخته در فهرست سرخ آی.یو.سی.ان طبقه‌بندی شده است. اطلاعات بسیار کمی در مورد وضعیت پراکنش، ویژگیهای زیستی و بوم‌شناختی دوپای فیروز و سایر گونه‌های جنس Allactaga در ایران وجود دارد. این پژوهش به منظور بررسی برخی ویژگیهای بوم‌شناختی از قبیل زمستان‌خوابی، تغذیه، تولیدمثل، جوندگان هم بوم و عوامل تهدیدکننده این گونه از اردیبهشت 1387 تا خرداد 1388 در جنوب شهرستان ش...
[ 24 ] - مدلسازی مطلوبیت زیستگاه کمرکلی جنگلی (Sitta europaea) در نیمرخ شمالی البرز
پراکنش کمرکلی جنگلی (Sitta europaea) از خانواده کمرکلیان (Sittidae) و راسته گنجشک‌سانان (Passeriformes) در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود طی فصول بهار و تابستان در سال 1387 در سری‌های پاتم، نمخانه، گرازبن، چلیر و بهاربن به مساحت تقریبی 5800 هکتار مورد مطالعه قرار گرفت. متغیرهای زیستگاهی مورد اندازه‌گیری عبارت از: ویژگیهای ساختار پوشش گیاهی منطقه، تیپ پوشش جنگلی و عوامل توپوگرافی شامل شیب، جهت و ...
[ 25 ] - مدلسازی مطلوبیت زیستگاه پاییزه گوسپند وحشی البرز مرکزی (Ovis gmelini X O. vignei) در مجموعه حفاظت‌شده جاجرود
مجموعه حفاظتی جاجرود (پارک‌های ملی خجیر و سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود) یکی از زیستگاه‌های مهم گوسپند وحشی البرز مرکزی (Ovis gmelini X O. vignei) در ایران است. از آنجایی که‌این گونه در فصل پاییز تولید مثل می‌کند، گستره خانگی پاییزه اهمیت ویژه‌ای در چرخه حیات این گونه دارد. در این پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی (ENFA) عامل‌های موثر بر حضور گونه در زیستگاه پاییزه شناسایی ...
[ 26 ] - مدلسازی مطلوبیت زیستگاه بز و پازن (Capra aegagrus) به کمک روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی (ENFA) در پارک ملی کلاه قاضی، استان اصفهان
پارک ملی کلاه قاضی یکی از مهمترین زیستگاه‌های بز و پازن در ایران بشمار می‌آید که جمعیتی نزدیک به 2000 راس از این گونه را در خود جای داده است. به منظور مدلسازی مطلوبیت زیستگاه‌این گونه ازنقاط حضور گونه از روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی1 و نرم‌افزار Biomapper بهره‌گیری شد. لایه‌های اطلاعاتی بکار برده شده به عنوان متغیرهای موثر بر حضور گونه شامل نقشه‌های جامعه‌های گیاهی، پراکنش طعمه خواران این...
[ 27 ] - ساختار ژنتیکی جمعیتهای پایکای افغانی (Ochotona rufescens) در استان خراسان شمالی
هدف مطالعۀ حاضر، بررسی ساختار ژنتیکی جمعیتهای پایکای افغانی (Ochotona rufescens) در خراسان شمالی برای دستیابی به میزان جدایی جمعیتهای آن است. 122 نمونه متعلق به چهار جمعیت پایکای افغانی (قورخود، گلول - سرانی، سالوک و ساریگل) صید و ویژگیهای ژنوتیپی آنها با استفاده از هفت نشانگر ریزماهواره بررسی شدند. نتایج نشان دادند تمام لوکوس‌های مطالعه‌شده چندریختی دارند و تعداد آلل‌ها در این جایگاه‌ها بین...
[ 28 ] - بررسی ساختار جغرافیایی و تاریخچه جمعیت‌شناختی خرس قهوهای بر اساس توالی ناحیه کنترل میتوکندری
در سالهای اخیر، گستره پراکنش خرس قهوهای با کاهش شدیدی روبرو بوده است و در این میان، احتمال انقراض برخی جمعیتهای ناشناخته وجود دارد. بنابراین، داشتن یک تصویر جامع از تنوع ژنتیکی و ساختار جغرافیایی جمعیت‌ها و گونه‌های مختلف در راستای توسعه راهکارهای حفاظتی مؤثر ضروری است. در پژوهش حاضر، یک قطعه 271 نوکلئوتیدی ناحیه کنترل میتوکندری مربوط به تعداد هفت نمونه خرس قهوهای از ایران و 460 توالی از خر...
[ 29 ] - بررسی تغییرات مورفومتریک کمرکولی بزرگ (Sitta tephronota dresseri) در امتداد رشته‌کوه زاگرس
کمرکولی بزرگ (Sitta tephronata) دارای سه زیرگونه S. t. dresseri، S. t. obscura و S. t. tephronota در ایران است که زیرگونه S. t. dresseri در امتداد رشته‌کوه زاگرس حضور دارد. بر اساس مطالعات پیشین، این زیرگونه دارای تغییرات تدریجی در رنگ‌آمیزی پر و بال از شمال غرب به سوی مناطق جنوب کشور است. این در حالی است که تغییرات جغرافیایی ویژگیهای ریخت‌شناختی آن به خوبی مطالعه نشده است. در مطالعه حاضر، تغی...
[ 30 ] - مطالعه ساختار ژنتیکی پایکای افغانی (Ochotona rufescens) با استفاده از توالی ناحیه D-Loop ژنوم میتوکندریایی در خراسان شمالی
در پژوهش حاضر، با استفاده از ناحیه D-Loop میتوکندریایی، تنوع ژنتیکی پایکای افغانی (Ochotona rufescens) در بین چهار جمعیت مختلف در استان خراسان شمالی بررسی و تحلیل شد. به این منظور، تعداد 16 فرد (4 فرد از هر جمعیت) از چهار منطقه حفاظت شده (قرخود، گلول-سرانی، سالوک و ساریگل) جمع‌آوری و پژوهش‌های آزمایشگاهی انجام شد. عوامل ژنتیکی بین و درون جمعیتهای پایکا از قبیل تنوع ژنتیکی و نوکلئوتیدی، تفاوت ه...
[ 31 ] - بررسی دو شکلی جنسی در ویژگیهای ریخت‌شناختی جمجمه خرس قهوهای (Ursus arctos Linnaeus, 1758) در ایران با روش ریخت‌سنجی هندسی
دو شکلی جنسی پدیده‌ای رایج در بسیاری از گونه‌های جانوری است و بررسی حاضر نیز با هدف بررسی الگوهای دو شکلی جنسی جمجمه خرس قهوهای در ایران با روش ریخت‌سنجی هندسی لندمارک انجام شد. بدین منظور، بر روی تصاویر دو بعدی نماهای پشتی، شکمی و جانبی جمجمه 79 قلاده خرس به ترتیب 17، 13 و 16 لندمارک تعریف و قرار داده شدند. پس از آنالیز پروکراست، داده‌های حاصل با تحلیل‌های چند متغیره CVA و MANOVA بررسی شدند. ...
[ 32 ] - بررسی تأثیر رشد آلومتریک بر صفات ریختی جمجمه گرگ (Canis lupus) با استفاده از روش تراس هندسی
گرگ (Canis lupus) گوشتخواری با گستره پراکنش وسیع در سطح زیستگاه‌های کشور است که تنوع ریختی بالایی را در این گستره نشان می‌دهد. مطالعه حاضر، به بررسی رشد آلومتریک و تغییرات هندسی در فک بالایی جمجمه این گونه همراه همزمان با افزایش رشد پرداخته است. بدین منظور 35 جمجمه از مناطق مختلف کشور جمع‌آوری و به دو گروه بالغ و نابالغ تقسیم‌بندی شدند. هشت نقطه قابل تعیین بر روی دید پشتی جمجمه تعیین و یک شبکه ...
[ 33 ] - بررسی مقدماتی وضعیت گونه راکون (Procyon lotor (Linnaeus, 1758)) به عنوان یک گونه مهاجم جدید برای ایران (منطقه مورد مطالعه: پناهگاه حیات وحش لوندویل)
گونه‌های مهاجم یک تهدید مهم برای تنوع زیستی محسوب شده و زیان‌های اقتصادی بسیاری را به بار می‌آورند. در پژوهش حاضر، تلاش شد وضعیت گونه مهاجم راکون در ایران در پناهگاه حیات وحش لوندویل بررسی شود. بدین منظور، این پژوهش به سه محور اصلی پرداخته است: 1- بررسی عوامل محیطی مؤثر در پراکنش راکون، 2- بررسی برخی آثار راکون بر بوم‌سازگان‌ها و جوامع حیاتی آنها و 3- بررسی سطح آگاهی مردم محلی از حضور این گونه...
[ 34 ] - تغییرات ریخت شناختی جمجمه خرس قهوهای (Ursus arctos) در دو رشته کوه البرز و زاگرس در ایران
اندازه‌گیری و توصیف خصوصیات ریختی جانداران ابزاری سودمند برای شناسایی و رده‌بندی آنها محسوب میشود و از دیدگاه بوم‌شناسی تکاملی نیز در توصیف سازگاری جمعیتهای مختلف یک گونه به شرایط محلی حائز اهمیت است. خرس قهوهای بزرگترین گوشتخوار ایران که از گستره پراکنش وسیعی در مناطق کوهستانی شمال و غرب کشور برخوردار است. در این مطالعه تعداد 21 جمجمه (شامل 11 نمونه از رشته کوههای البرز و 10جمجمه از رشته ک...
[ 35 ] - مطالعه فیلوژئوگرافی سگ‌های اهلی (Canis lupus familiaris) استان همدان با استفاده از ژنوم میتوکندری
سگ اهلی یکی از اعضای خانواده سگ‌سانان است که در حدود چندین هزار سال پیش با کنترل و اهلیسازی گلههای کوچک گرگ به صورت حیوانات اهلی درآمدند. سگ‌های اهلی دارای تنوع ژنتیکی بالایی هستند و نژادهای بسیاری از سگ‌های اهلی در دنیا گزارش شده است. در استان همدان نیز مردم بومیبه منظور ایجاد سگ‌های گله قوی اقدام به دو رگه گیری سگ و گرگ می‌کنند. در این مطالعه با استفاده از توالی‌یابی ناحیه کنترل ژنوم می...
[ 36 ] - بررسی فاکتورهای محیطی مؤثر در پراکنش سگ‌ماهی جویباری (Oxynoemacheilus bergianus) در رودخانة کردان
به منظور بهره‌برداری پایدار و حفظ تنوع زیستی اکوسیستم‌های رودخانه‌ای، که در اثر فعالیت‌های انسانی دستخوش تغییرات درخور توجهی شده‌اند، شناخت نیازهای زیستگاهی گونه‌های ساکن آنها ضروری است. رودخانة کردان، یکی از رودخانه‌های حوضة دریاچة نمک، از ارتفاعات استان البرز سرچشمه می‌گیرد و یکی از محیط‌های پراکنش ماهی بومی Oxynemacheilus bergianus است. این رودخانه تحت تأثیر فعالیت‌های انسانی از قبیل کشاورزی...
[ 37 ] - بررسی آشیان بوم شناختی اقلیمی کمرکولی جنگلی (Sitta europaea) در رشته کوههای البرز و زاگرس
همواره دو پرسش رقیب برای تفسیر تفاوتهای مشاهده شده در آشیان‌های بوم‌شناختی بین آرایه‌های نزدیک به هم در زیستگاه‌های یکسان یا مجاور هم وجود دارد: آیا جمعیتهای مختلف یک گونه در آشیان‌های بوم‌شناختی متفاوتی ساکن شده و سپس با قطع جریان ژن بین آنها، گونه‌زائی شکل گرفته است؟ یا این که گونه‌زائی قبلا بروز کرده و سپس آرایه‌های نزدیک به هم در آشیان‌های بوم‌شناختی کم و بیش مشابهی ساکن شده‌اند؟ در این م...
[ 38 ] - بررسی تغییرات ریخت‌شناختی (Hemorrhois ravergieri (Reptilia: Ophidia: Colubridae در ایران
Hemorrhoisravergieri ازجمله مارهای با پراکنش وسیع در ایران است. تحقیقات اخیر تمایزات ظاهری قابل توجهی را بین نمونه های موجود در زیستگاه های مختلف نشان داده است. دراین پژوهش، تفاوت های ریختی این گونه در جمعیت های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، 52 نمونه مار پلنگی شامل 30 نر، 16 ماده و 6 نابالغ از12 استان جمع آوری گردید. نت...
[ 39 ] - اولویت بندی حفاظتی دوزیستان ایران
کاهش جمعیت و خطر پیش رو انقراض دوزیستان نیازمند اقدامی ضروری در جهت حفظ و حمایت از آن ها است. دستیابی به فهرست گونه های با اولویت حفاظت می تواند عامل موثری به منظور تخصیص کارآمد منابع محدود برای حفاظت باشد. در حال حاضر 22 گونه از دوزیستان در ایران زیست می کنند که در مطالعه حاضر، 15 گونه از دوزیستان ایران بر پایه جایگاه حفاظتی گونه ها (IUCN) و تمایز تکاملی (ED) برای انجام اقدام حف...
[ 40 ] - جایگاه تبارشناختی و تنوع ژنتیکی خرس های قهوه ای ایران (Ursus arctos) براساس ناحیه کنترل میتوکندری
خرسهای قهوهای، برخلاف سایر گوشتخواران پرتحرک، ساختار ژنتیکی کاملاً مشخصی را در سطح جهان نشان میدهند که دربرگیرنده چندین کلاد میتوکندریایی است. علاوه بر این، جمعیتهای خرس قهوهای در خاورمیانه از جمله ایران در تهدید قرار دارند. با این وجود، هنوز جایگاه تبارشناختی و تنوع ژنتیکی این خرسها در مقایسه با تبارهای جهانی خرس قهوهای در ابهام قرار دارد. در پژوهش حاضر، 50 نمونه (عضله، پوست و م...
[ 41 ] - مدل سازی زیستگاه یوزپلنگ آسیایی (Acinonyx jubatus venaticus) تحت تاثیر تغییرات اقلیمی در ایران با استفاده از نرم افزار MAXENT
تغییر اقلیم یک نگرانی عمده برای مدیریت و حفاظت تنوع زیستی می باشد که باعث تغییر در پراکنش بسیاری از گونه های جانوری شده است. درسال های اخیر شواهد متعددی از اثرات تغییر اقلیم بر روی جنبه های مختلف زیستی گونه های گیاهی و جانوری ارائه شده اما دانش اندکی در ارتباط با پیش بینی تاثیر تغییر اقلیم آینده بر روی گونه های جانوری در ایران وجود دارد. این مطالعه با هدف بازسازی اثر تغییرات اقلی...
[ 42 ] - شناسایی بلوک ها و کریدورهای زیستگاهی خرس سیاه ایرانی (Ursus thibetanus gedrosianus) در استان هرمزگان
خرس سیاه ایرانی (Ursus thibetanus gedrosianus) زیرگونه به شدت در آستانه انقراض در جنوب شرق کشور است که به واسطه تخریب و تکه تکه شدن زیستگاه و کاهش اندازه جمعیت در تهدید قرار دارد. این مطالعه با هدف شناسایی و ارزیابی بلوک های زیستگاهی و مدل سازی لکه ها و کریدورهای زیستگاهی خرس سیاه ایرانی در استان هرمزگان...
[ 43 ] - بوم شناسی و زیست شناسی جوجه آوری سار صورتی (Sturnus roseus Linnaeus, 1758) در اردبیل
به منظور بررسی وضعیت جوجه آوری سار صورتی در استان اردبیل، پس از پایش های میدانی و گفتگو با محیط بانان و مردم محلی، کلونی با فراوانی نسبتاً بالا از این گونه در معدن سنگ پیرآلقر اردبیل ثبت گردید. در این پژوهش که در بهار و تابستان 1393 انجام شد، تلاش گردید تا عوامل موثر بر جوجه آوری سار صورتی و هم چنین برخی ویژگی های فنولوژیک و بوم شناختی این گونه مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاکی ا...
[ 44 ] - استفاده از الگویتم بهینه سازی مذاب سازی شبیه سازی شده برای اولویت بندی سیستماتیک مناطق حفاظت شده در استان البرز ایران
با توجه به اهمیت و لزوم حفظ تنوع زیستی برای حفاظت از تنوع زیستگاه ها و جمعیت های حیات وحش باید به انتخاب مناطق نمونه و معرف از کل طبیعت پرداخت. هدف این مقاله اولویت بندی مناطق مناسب حفاظت در استان البرز و انتخاب مناسب ترین لکه ها برای حفاظت با استفاده از الگوریتم بهینه سازی فراابتکاری مذاب سازی شبیه سازی شده در قالب نرم افزار Marxan است. به این منظور از هشت معیار حفاظتی شامل ...
[ 45 ] - بررسی نقاط قوت و ضعف مطالعات حیات وحش در گزارش های ارزیابی اثرات محیط زیستی کشور
عدم توجه کافی به گونه های جانوری و گیاهی که در محدوده اجرای پروژه ها قرار گرفته اند، می تواند عواقب جبران ناپذیری را ایجاد نماید. ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست از طریق گزارش ارزیابی اثرات، یک راه مهم برای حفظ بقای این ذخائر زیستی ارزشمند است. یکی از بخش های مهم در فرایند تهیه و بررسی گزارش ارزیابی محیط زیستی پروژه ها، مطالعات حیات وحش است. لذا این مطالعه با هدف تعیین کیفیت مطا...
[ 46 ] - بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های کمرکولی جنگلی (1785 Sitta europaea Linnaeus,) در ایران با استفاده از نشانگر mtDNA
هدف از این مطالعه بررسی تنوع، تغییرات و ساختار ژنتیکی جمعیت های کمرکولی در زیستگاه های البزر و زاگرس است. بدین منظور تعداد 19 فرد از چهار جمعیت در جنگل های البزر (گلستان و گیلان) و زاگرس (کرمانشاه و یاسوج) زنده گیری و نمونه های خون برداشت گردید. سپس تغییرات ژنتیکی با استفاده از توالی کامل ژن ND2 (1041جفت باز) مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل های تبارشناسی با استفاده از مدل TRN +I و رسم...
[ 47 ] - تنوع ژنتیکی درون جمعیتی و بین جمعیتی جیرفتی (Francolinus pondicerianus) در جنوب کشور براساس توالی ژن D-LOOP میتوکندری
در این پژوهش برای نخستین بار مطالعات ملکولی درخصوص بررسی و مقایسه تنوع ژنتیکی درون جمعیتی و بین جمعیتی گونه جیرفتی (Francolinus pondicerianus) از خانواده (Phasianidae)، در جنوب کشور صورت گرفت تا با مطالعه توالی قسمتی از ژنوم میتوکندریایی، تنوع ژنتیکی درون جمعیتی و بین جمعیتی در این گونه مشخص شود. به همین منظور، نمونه های بافت، خون و پر این پرنده از مناطق مختلف استان ها...
[ 48 ] - بررسی ارجحیت غذایی غاز خاکستری (Anser anser) در علف زار های تغذیه ای پارک ملی بوجاق
مطالعه حاضر با هدف تعیین رژیم غذایی و بررسی ارجحیت غذایی غاز خاکستری (Anser anser) در فصل زمستان گذرانی در علف زارهای تغذیه ای پارک ملی بوجاق انجام شد. در ابتدا سرگین غاز خاکستری در فصل زمستان در طی سال های 1391 و 1392 با هدف تعیین رژیم غذایی جمع آوری گردید. هم زمان پلات هایی به اندازه یک متر مربع و با فواصل 50 متر در طول دو ترانسکت خطی جداگانه جهت شناسایی گیاهان موجود ...
[ 49 ] - بررسی رژیم غذایی یوزپلنگ آسیایی Acinonyx jubatus venaticus با استفاده از روش تجزیه سرگین در منطقه حفاظت شده کوه بافق
ایران به عنوان آخرین پناهگاه یوزپلنگ آسیایی در جهان محسوب می شود که تنها جمعیتی در حدود 60 قلاده از این گونه را در خود جای داده است. جهت تهیه طرح حفاظتی از این گونه نیاز به انجام مطالعات بوم شناختی می باشد. رژیم غذایی یکی از مهم ترین ابعاد بوم شناختی گوشت خواران محسوب می شود که سایر ابعاد بوم شناختی متاثر از الگوی تغذیه ای است. منطقه حفاظت شده کوه بافق نسبت به سایر زیستگاه های یوزپلنگ در ا...
[ 50 ] - تعیین پهنای آشیان بوم شناختی غذایی پلنگ ایرانی Panthera pardus saxicolor در منطقه حفاظت شده کوه بافق
پلنگ ایرانی یکی از بزرگترین زیرگونه های پلنگ در دنیا محسوب می شود که در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در معرض خطر انقراض CR معرفی شده است. امروزه جمعیت پلنگ ایرانی در فلات ایران به شدت کاهش یافته و به جمعیت های لکه لکه و منزوی از یکدیگر تبدیل شده است. منطقه حفاظت شده کوه بافق در میان فلات مرکزی ایران یکی از خشک ترین زیستگاه های پلنگ ایرانی است که جمعیت مطلوبی از این گونه را هم چون یک جز...
[ 51 ] - بررسی عوامل بوم‌شناختی کوچک مقیاس مؤثر در استفاده از زیستگاه افعی البرزی (Vipera ebneri)
زیستگاه به عنوان یکی از مهمترین عوامل در حفاظت از گونه‌ها مطرح است و از این رو شناخت ویژگیهای زیستگاهی برای تحقق برنامه‌های حفاظتی امری اجتناب ناپذیر است. این مطالعه با هدف بررسی عوامل بوم‌شناختی کوچک مقیاس مؤثر در استفاده از زیستگاه افعی البرزی (Vipera ebneri) در رشته‌کوه‌های البرز انجام گرفته است. نمونه‌برداری در طی فصول فعالیت گونه در دو سال متوالی 1392-1391 به انجام رسید و تعدا...
[ 52 ] - بررسی رژیم غذایی کمرکولی بزرگ (Sitta tephronota) به عنوان شکارگر حشرات آفت در رشته کوه زاگرس
پرندگان خدمات فراوانی را در بوم سازگان ها فراهم می کنند، اما از نظر بوم شناختی، شناخت ناچیزی از نقش آن ها در بسیاری از بوم سازگان ها وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رژیم غذایی کمرکولی بزرگ در گستره ای از زیستگاه ها در رشته کوه زاگرس است .در پژوهش حاضر تعداد 49 کمرکولی بزرگ (Sitta tephronota) از استان ها...
[ 53 ] - بررسی مقایسه ای اثر تغییر اقلیم بر خزندگان مناطق بیابانی و کوهستانی ایران؛ مطالعه موردی (سوسمار دم تیغی بین النهرین Saara loricata و آگامای قفقازی Paralaudakia caucasia )
تغییرات اقلیمی اثرات مخربی بر تنوع زیستی خواهد داشت و پیش بینی می شود بسیاری از گونه ها تحت تاثیر تغییرات اقلیمی آینده منقرض شوند. طی دهه های اخیر استفاده از مدل های تعیین توزیع گونه ها به ابزاری کارآمد برای بررسی اثرات تغییرات اقلیمی بر گونه های گیاهی و جانوری تبدیل شده اند. این درحالی است که اطلاعات اندکی در ارتباط با اثرات تغییر اقلیم بر روی خزندگان ایران وجود دارد. هدف مطالعه حاضر ...
[ 54 ] - متغیرهای زیستگاهی تاثیرگذار بر انتخاب زیستگاه کوکر شکم سیاه (Pterocles orientalis) در فصل تابستان در پناهگاه حیات وحش شیراحمد سبزوار
یکی از شرط های لازم برای حفاظت پایدار گونه ها شناخت کامل نیازهای زیستگاهی و پارامترهای تاثیرگذار بر انتخاب زیستگاه آن‌هاست. کوکر شکم سیاه (Pterocles orientalis) پرنده‌ای است که در پناهگاه حیات وحش شیراحمد و برخی دشت های جنوبی سبزوار زیست می کند با وجود این که به شدت تحت شکار و تخریب زیستگاه است، از جمله پرندگانی است که تاکنون ناشناخته مانده است. در این مطالعه مکان های حض...
[ 55 ] - بررسی تاثیر پوشش گیاهی در لانه گزینی سوسمار دم تیغی بین النهرین ( Blanford, 1875) Saara loricata در منطقه حفاظت شده میش داغ استان خوزستان
شناخت عوامل محیطی موثر بر انتخاب مکان لانه در خزندگان برای مدیریت و حفاظت آن ها سودمند است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تاثیر تنوع، غنا و درصد پوشش گیاهی در انتخاب مکان لانه گزینی گونه سوسمار دم تیغی بین النهرین در منطقه حفاظت شده میش‌داغ است. برای این منظور از ثبت پلات های حضور و عدم حضور گونه استفاده شد. در ابتدا با گشت زدن در منطقه مورد مطالعه لانه های فعال شناسایی شد و سپس پلات های ب...
[ 56 ] - تحلیل شبکه اجتماعی در رأستای مدیریت تعارض انسان و محیط‌زیست بر مبنای شواهدی از حملات گرگ در جوامع محلی استان همدان
امروزه در غرب ایران، به خصوص استان همدان، تضاد بین جوامع محلی و گرگ به اوج خود رسیده و به یک نگرانی مهم برای مردم محلی تبدیل شده است. در این پژوهش بهمنظور بررسی جایگاه مؤلفه‌های اجتماعی در کاهش تعارض بین انسان و محیط‌زیست از روش تحلیل شبکه اجتماعی برای استخراج یک سناریو بهره گرفته شد. در واقع هدف، یافتن مهمترین رویداد‌های اجتماعی تابع تصمیمات انسانی در کاهش تعارض انسان و محیط‌زیست بود. از این...
[ 57 ] - تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر آسیب پذیری جوامع محلی در مقابل حملات گرگ در استان همدان
در ایران گرگ یکی از گوشتخوارانی است که با مردم محلی بیشترین تضاد را دارد. متاسفانه تضاد بین انسان و گرگ در استان همدان به اوج خود رسیده است بطوریکه در سالهای اخیر 60 مورد حمله به انسان ( اغلب کودکان و افراد مسن ) و بیش از 100 مورد حمله به دام اهلی در این استان ثبت شده است. یکی از راهکارهای مدیریتی موثر جهت مدیریت این تعارض بررسی نگرش و تعیین ساختار جوامع محلی (از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ...
[ 58 ] - بوم‌شناسی لانه‌های زمستان خوابی خرس قهوهای (Ursus arctos) در ناحیه کوه خم- استان فارس
بخش مهمی از چرخه زندگی خرسهای قهوهای خواب زمستانی است و بنابراین لانه زمستان‌گذرانی از اهمیت ویژه‌ای برای این‌گونه برخوردار است. در این مطالعه ویژگیهای ساختاری لانه‌های خرسهای قهوهای در منطقه کوه‌خم در حاشیه شمالی پارک ملی بختگان مورد بررسی قرار گرفت. ویژگیهای لانه‌ها شامل ارتفاع دهانه ورودی، عرض دهانه ورودی، عرض خوابگاه، ارتفاع خوابگاه، طول تونل، عرض تونل، طول لانه و ابعاد بستر خواب در 2...
[ 59 ] - ارزیابی رابطه بین شاخص حضور و تراکم زیرآبروک (Cinclus cinclus) و کیفیت آب (مطالعه موردی: برخی سیستم‌های رودخانه‌ای در استان‌های تهران و همدان)
امروزه استفاده از گونه‌های جانوری شاخص و حساس به سلامت بوم‌سازگان‌ها به‌ویژه بی‌مهرگان آبزی، ماهی‌ها و پرندگان به منظور ارزیابی سریع وضعیت این سیستم‌ها و صرفه‌جویی در زمان، نیرو و هزینه مورد توجه قرار گرفته است. لذا،این مطالعه با هدف بررسی شاخص حضور و تراکم زیرآبروک با برخی پیراسنجه‌های کیفی آب در چند رودخانه کوهستانی واقع در استان‌های تهران و همدان ا...
[ 60 ] - بررسی تفاوتهای ریخت‌شناختی جمجمه پلنگ ایرانی(Panthera pardus saxicolor) در زاگرس و نواحی کوهستانی شمال و شمال شرقی کشور به روش ریخت‌سنجی هندسی
پلنگ ایرانی بزرگترین گربه‌سان ایران است که در اکثر نواحی ایران، به جز مناطق کویری زندگی می‌کند. نواحی کوهستانی واقع در شمال و شمال شرقی کشور و همچنین رشته کوه زاگرس را میتوان مهمترین نواحی پراکنش این گونه در ایران قلمداد نمود. با توجه به تفاوت در اقلیم، تیپهای پوشش گیاهی و نوع طعمه‌های متفاوت پلنگ، همچنین از هم گسیختگی زیستگاه‌های یکپارچه بین این دو منطقه، بروز تفاوتهای ریختی در بین پلنگهای ای...
[ 61 ] - Assessment of Landscape Connectivity and Prediction of Migration Corridors for the Baluchistan Black Bear (Ursus thibetanus gedrosianus Blanford, 1877) in the Southeastern Habitats, Iran
The Baluchistan Black Bear (BBB), a critically endangered subspecies (CR), is distributed in the southeastern Iran. Modelling of landscape connectivity of the BBBs among habitat patches can be insightful for the conservation managers working in Iran. Our study was designed to identify the potential corridors among 31 habitat patches of the BBBs in Iran using the circuit theory method. Habitat s...
[ 62 ] - مدیریت زیستگاه بومی ماهی کور ایرانی (Iranocypris typhlops) با به کارگیری تکنیک ahp-swot
گونه ماهی کور ایرانی ( Iranocypris typhlops ) یکی از گونه های خانواده کپورسانان است که دامنه پراکنش آن محدود به زیستگاه غار ماهی کور در کوه های زاگرس در غرب ایران است. این گونه دارای وضعیت آسیب پذیر در فهرست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت است. این گونه در زیستگاه بومی خود با تهدیدهای انسانی و طبیعی بسیاری روبرو است. این تهد...
[ 63 ] - پیش بینی مخاطرات زیست محیطی و کاربرد نقشه های ریسک به انسان در برای حملات گرگ (canis lupus) به انسان در استان همدان
امروزه، مدل سازی پیش بینی ریسک به عنوان یک راهکار موثر برای حفاظت از منافع انسانی و جمعیت های حیات وحش محسوب می گردد. کاربرد نقشه های خروجی چنین مدل هایی جهت تعیین گستره پراکنش درگیری ها، برآورد هزینه های احتمالی و موفقیت برنامه های کنترلی بسیار سودمند است. در تحقیق حاضر یک نقشه ریسک برای حملات گرگ (canis lupus) به انسان در استان ه...
[ 64 ] - ارتقاء سطح حفاظت از تنوع زیستی با بهبود وضعیت شبکه تحت حفاظت کشور، برنامه ریزی سیستماتیک حفاظت با استفاده از الگوریتم Zonation
انتخاب مناطق حفاظت شده، یکی از مهمترین اقدامات برای حفاظت از تنوع زیستی محسوب می شود. رویکردهای تک منظوره و یا مبتنی بر انتخاب گونه‌های کاریزماتیک منجر به تشکیل شبکه حفاظتی غیر معرف از تنوع زیستی یک کشور می‌گردد. برای رفع این مشکل، رویکرد برنامه‌ریزی سیستماتیک حفاظت معرفی شده است. با توجه به اینکه طبق پیشنهاد مطرح شده توسط UNEP تا سال ۲۰۲۰ سطح مناطق تحت حفاظت کشور باید از ۱۰ درصد تا ۱۷ درصد اف...
[ 65 ] - شناسایی مناطق پرتعارض انسان و خرس قهوهای (Ursus arctos) در استان مازندران
امروزه تقابل انسان و حیات وحش از چالش‌های مهم در حفاظت از تنوع زیستی قلمداد میشود. افزایش این تعارض‌ها موجب افزایش نگرش منفی توسط مردم محلی نسبت به حیات وحش شده که پی‌آمد آن افزایش قابل توجه شکار غیرقانونی این دسته از گونه‌ها به‌ویژه در مناطقی که تراکم بالای جمعیت انسانی و حیات وحش دارد، شده است. این مطالعه با هدف تعیین مهمترین محدوده‌های تعارض‌های خرس قهوهای با انسان و دارایی‌های انسان در ا...
[ 66 ] - Factors Affecting Local People’s Fear of Brown Bears (Ursus Arctos) in Protected Areas of Alborz Province
Wildlife management and conservation is challenged by public perceptions and fear of carnivores in communities living in close proximity to wild habitats, where large carnivores occur. Fear of carnivores influences peoplechr('39')s attitudes towards wild animals, further exacerbating the problems associated with effective conservation and management of wildlife. Here, we aimed to investigate th...
[ 67 ] - Habitat effects on morphological variation of Garra rufa (Heckel, 1843) populations in Iran
Understanding the processes involved in evolution of organisms is a principal topic that has received much attention from the research community. A common way to achieve this is to study the ecological conditions and morphological relationships of taxa. Fish are widely regarded as notable animal models in studies of environmental influence on morphological features given their high environmenta...
[ 68 ] - Ecological Niche Modeling of Mountain Vipers from the Raddei Clade in Iran, Caucasus and Eastern Turkey
Mountain vipers of the genus Montivipera, generally, and the species of the Raddei clade, specifically, are interesting examples of species neo-endemism in Iran, Anatolia, and the Caucasus. Given the critical conservation status of these species, it is necessary to identify their suitable habitats for prioritizing conservation measures. We modeled ecological niche of each species based on four ...
نویسندگان همکار
بن کالن 1