معراج سفری روحانی از دنیای ناسوت به جهان لاهوت است و در ادبیات شرق و غرب، خاستگاه‌های کهن­الگویی عمیقی دارد. مهم‌ترین رکن اساطیری در معراج، کهن­الگوی صعود است. معراج روایت نمادین سیر انسان به سوی کیهان و سفری درونی، از کثرت خودآگاه به سوی وحدت ناخودآگاه جمعی است. در این سیر و سفر، ادراک جزئی انسان تبدیل به ادراک کلی می­شود. در بازگشت از این سیر و سفر، فرد پالایش یافته و به کمال رسیده با پشت سر ...

سیر العباد إلی المعاد نخستین معراج‌نامۀ منظوم ادب فارسی و داستان درماندگی روح سنایی در عالم مادّه و اشتیاق سفر و بازگشت به عالم معناست. سنایی مراتب وجود را از جمادی و حیوانی تا انسانی طی می‌کند و به مرتبۀ عقل کلّی می‌رسد و سپس به پیکر آخشیجی خود باز می‌گردد. بـررسی ساختار داستان­های  قهرمانانه از سوی جوزف کمبل، منجر به طرح نظریۀ «تک‌اسطوره» مبنی بر هستی‌مندی همیشگی یک قهرمان با پیکرگردانی مداوم ش...

چکیده : منطق الطیر شاهکار بی نظیر عطار در بیان سیر و سلوک عرفانی است. این اثر گزارش یک سفر روحانی دسته جمعی است برای یافتن حقیقت و تجربه ی کمال. انسان امروز که از فقر معنویت رنج می برد و غلبه ی مادیت بر وجودش برایش ملال آور شده است، می تواند با مشارکت در این سفر به جستجوی معنا و حقیقت بپردازد. مرغان نماد سالکانی هستند که قصد سیر و سلوک دارند ولی مشکلات مانع حرکت آنان می شود. عطار با زبان هدهد ب...

کمال‌ خُجندی از عارفانقرن هشتم هجری است که پس از سفر حج، در «تبریز» و «سرای» ساکن شد. می توان ادعاکرد که این سفرهای کمال بود که مضمون اشعار و زندگی او را متحول ساخت. از دیداو، سفرروح و عروج آن دال بر نیاز فطری انسان به تعالی و تکامل است که در نهایت منتهی به «انسان کامل» می‌شود. آن چه در این سیر روحانی اصل و حقیقت است دیدار با «خویش» است. هر سفر نیاز به یک راهنما و یاریگر دارد که او نیز از مدد پی...

سفر از جمله موضوعاتی است که همواره مورد تأکید صوفیه بوده و از دو جنبه مورد توجه قرار گرفته است: 1- سفر آفاقی 2- سفر انفسی. سفر آفاقی، سیر و سفر در شهرها و سرزمین های مختلف است که صوفیان به آن توجّهی خاص داشته و در اکثر متون متصوّفه، فصلی به آن اختصاص یافته است. آنها در این سفر، قصد رسیدن به اهداف خاصّی را داشته، رعایت آداب و رسوم معینی را برخود واجب می شمردند. سفر انفسی، سفر دل و سیر و سلوک عرفا...

شهر قم، از دیرباز به دلیل جاذبۀ زیارتی، میعادگاه زائران شیعه مذهب بوده و از سوی دیگر به دلیل موقعیت جغرافیائی آن یعنی قرار گرفتن در مسیر شهرهای باستانی شیراز و اصفهان، گذرگاه سیاحان فرنگی نیز بوده است. شاهان قاجار بخصوص فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه، در افزایش شکوه و جلال و آبادانی آستانۀ حضرت معصومه اقدامات متعددی به عمل آوردند، از جمله ساخته شدن صحن جدید به دست میرزا علی اصغر امین السلطان در زما...