بینامتنیت شکل‌گیری معنای یک متن توسط متون دیگر است. سابقه این نظریه و طرح این مبحث در ادبیات جهان به صد سال هم نمی‌رسد. در این جستار ابتدا نظریات و وجوه بینامتنیت تشریح شده سپس به کمک آن و نقد سنتی ادبیات فارسی کوشیده شده تا گره از معمایی ادبی باز شود. معمایی که سلیم طهرانی با ادعاهایی مطرح کرده و دیگران از جمله صائب را به سرقت اشعار خود متهم کرده است. در خلال پرداختن به ادعای س...

چکیده ندارد.

صائب تبریزی و بیدل دهلوی از نامدارترین شاعران سبک هندی هستند که هر کدام به نوبۀ خود در شاخۀ ایرانی و هندیِ سبک هندی، شعر این دوره را متحوّل کرده­اند. اکثر محققانی که در شعر بیدل به تحقیق و پژوهش پرداخته­اند، ترکیبات خاص را به عنوان یکی از مهمترین عوامل غموض زبان در انحصار شعر بیدل دانسته و در نوع ساخت و معنی این نوع ترکیبات کمتر تأمل کرده­اند. در اینجا با تکیه بر اشعار صائب و بیدل، ترکیبات خاص در...

فرهنگ هر ملتی از مجموعه‎ای باورها و اعتقادات شکل گرفته است که به مرور زمان پدید آمده و یا از فرهنگ ها و ملل دیگر وام گرفته شده‎اند. در باورهای مردم ایران نیز به تبع دیگر ملل جهان، اعتقاداتی وجود دارند که‎ یا ریشه در فرهنگ اصیل ایرانی دارند و یا بر اثر تداخل اعتقادات ملل مختلف با فرهنگ ایرانی به وجود آمده‎اند. کشور ایران در سه دوره‎ی زمانی مختلف، مورد هجوم بیگانگان قرار گرفته و علاوه بر ویرانی‎ه...

در این مقاله جنبه های مهم مدایح و مناقب امامان معصوم (ع) در دواوین برخی از شاعران برجسته سبک هندی بررسی شده است. بدیهی است پرداختن به این مقوله، سبب آگاهی بهتر در مورد اندیشه و اشعار ادیبانی که کلام خود را به نام و یاد بزرگترین مردان تاریخ و دفاع از آرمان ایشان مزیّن کرده اند خواهد شد. برای نیل به این هدف، اشعار شاعرانی چون فغانی(شاعر پیشگام سبک هندی) طالب آملی، کلیم کاشانی، صائب تبریزی و زلالی ...

تاریخ جهان اسلام در دو قرن اخیر، روایتگر جدال سنت‌های بومی مسلمین و فرهنگ نوپای غربی است. در این میان مصریان، به سبب حضور سه ساله‌ی دولت فرانسه، جزء پیشگامان مواجهه با فرهنگ غربی هستند. هرچند کارنامه‌ی فعالیت‌های فرانسویان در مصر به تاریکی تجربیات دیگر استعمارگران در خاورمیانه نبود، اما غرب‌ستیزان و مخالفان مظاهر تجدد محمدعلی پاشا را که بلافاصله پس از خروج فرانسویان در مصر بر سر کار آمده بود، غ...

چکیده مکتب رمانتیسم در اواخر قرن هیجدهم در اروپا و در برابر مکتب عقل گرای کلاسیسم شکل گرفت و سرآغازی برای مکاتب بعدی همچون رئالیسم، سمبولیسم و ... گردید. این مکتب کمی پس از افول در ادبیات اروپا، وارد ادبیات فارسی گردید. بیشتر محققان افسانه ی نیما و ایده آل عشقی را نخستین نمونه های رمانتیک در ادبیات فارسی می دانند. به طور کلّی انقلاب نیما یوشیج باعث رویکرد تازه ی شاعران به شعر و ورود مضامین نسبت...

محمدعلی افراشته (1287–1338)، از پیشگامان شعر گیلکی و از نامداران شعر ساده و روان فارسی و از بزرگان طنز اجتماعی است. او در تمام آثار خود، به دفاع از زحمتکشان پرداخته است و به همین جهت، از برجسته ترین نمایندگان ادبیات کارگری به شمار می رود. هنر افراشته این است که ضمن عرضه آثار طنزآمیز خود، مردم را به اندیشیدن درباره حقوق اجتماعی خود نیز ترغیب می کند. روزنامه چلنگر که از سال 1329، به مدت دو سال ...

هدف: این مقاله، درصدد نشان دادن دیدگاه های انتقادی روح القدس نسبت به مستبدان و عوامل وابسته به استبداد در مملکت ایران در دورۀ مشروطه می باشد. روش: این مقاله با استفاده از منابع اصلی تاریخ و بر پایۀ بهره گیری از مطبوعات تنظیم و از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. روح القدس، یکی از مهم ترین روزنامه های دورۀ مشـروطه است که توسط شیخ احمد تربتی (سلطان العلمای خراسانی) از 25 جـمـادی الثانی 1325/ 12 م...

پایان نامه ی حاضر به بررسی تطبیقی داستان های کوتاه دو نویسنده ی بزرگ ادبیات ایران و مصر، محمدعلی جمال زاده و محمود تیمور، می پردازد. از آن جایی که هر دو نویسنده متأثر از مکتب رئالیسم بوده اند، این مکتب ادبی مورد بررسی بیشتری قرار گرفته است و سبک و ویژگی داستان نویسی هر دو نویسنده با تأکید بر داستان های کوتاه آن ها مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است تا با نگاهی دقیق میزان مشابهت ها و تفاوت های س...