شعر به مثابه رسانه دیرین ادبی، بسیاری از هنجارهای اخلاقی را بازگو می کند. در پیشینه این رسانه دو قصیده مشهور «لامیة العرب» و «لامیة العجم» بازتاب دهنده فرهنگ؛ هنجارها و ناهنجاری های رفتاری دو نسل و دو جامعه متفاوت یعنی دوره جاهلی و عصر عباسی است. در این جستار معلوم گشته که «لامیة العرب» در پردازش هنجارها، بیش تر تصویری هنری از خلق و خوی حاکم بر جامعه جاهلی و شخصیت شنفری است، ولی «لامیة العجم» آ...

خاقانی شروانی ( 595-520 ق.) از شاعران بزرگ سبک آذربایجانی و یکی از بزرگ­ترین قصیده سرایان ایران است. گستردگی زمینه­های سخن خاقانی، قدرت وی در استخدام معانیِ تازه و بکر، دقتِ نظر در توصیفات و بهره­گیری از ترفندهای شعری در آفرینش تصاویر هنری ساحت شعری او را به قدری بلند کرده است که راهیابی به آن برای شهسواران پهنه ادب فارسی سخت و گاهی به آرزو بدل کرده است؛ این مقاله سعی دارد نام‌آشناترین قصیدة خاقا...

قصاید مصنوع که بیشتر در آنها قواعد عروض و قافیه و صنایع شعری طرح می‌شود، یکی از شیوه‌های ارائه ادب تعلیمی است که سرایندگان آنها در سایه عرض هنر، به آموزش هنرهای ادبی نیز توجه کرده‌اند. در پژوهش‌های محقّقین تا کنون تعریفی دقیق از قصیده مصنوع و انواع آن داده نشده و اغلب، این نام را هم بر منظومه‌های وزنیّه، هم بر بدیعیّه‌ها و هم بر قصاید مُوَشَّح نهاده‌اند. در این مقاله ضمن تعریف قصیده مصنوع و تفکیک انوا...

چکیده رویکردهای متن محور در بررسی متن ادبی در قرن بیستم تحت تأثیر دیدگاه­های مبتنی بر زبانشناسی شکل گرفتند. در این  میان زبانشناسان روس و مکتب فرمالیسم روسی در تحوّل نقد ادبی قرن بیستم سهم به­­­­­سزایی داشتند. به گونه­ای که در تحلیل متن ادبی معتقد بودند که تمام چیزهای ارزشمند یک اثر در خودش نهفته است و عواملی مانند ظرف تاریخی­، ساخت اثر  یا هدف از آن و زندگی شاعر در درجات بعدی اهمّیّت قرار دارد. ف...

شهر حلّه ی عراق یکی از شهرهای شیعه نشین و شاعرپرور عراق است. شاعرانی ارادتمند به پیامبر گرامی اسلام(ص) و خاندان اطهرش.یکی از این شعرای دلداده به اهل بیت(ع)، جناب شیخ صالح الکَوّاز الحلّی است که به جرأت می توان گفت یکی از بزرگترین شاعران شیعی در روزگار خویش است.با نظری بر اشعار این شاعر بزرگوار، می توان به قدرت علمی گسترده و ذوق سرشار ادبی او پی برد.بخش اعظمی از اشعار جناب کَوّاز را مدایح و مراثی او د...

این رساله پژوهشی است در شعر محمد الماغوط شاعر سوری و یکی از پیشگامان قصیده ی نثر عربی . رساله مشتمل بر 4 بخش است؛بخش اول به زندگی ماغوط از جنبه های مختلف می پردازد و در پایان بخش اول سبک ادبی وی به طور مختصر مورد بررسی قرار می گیرد. بخش دوم به قصیده ی نثر اختصاص دارد و شامل 3 فصل است ؛الف) سیر تاریخی قصیده ی نثر ب) ویژگی های قصیده ی نثر ج) موسیقی در قصیده ی نثر. بخش سوم به تکنیک هایی می پردازد ...

جریان نوگرایی (مدرنیسم) و به دنبال آن پسانوگرایی (پسامدرنیسم) از مهمترین جریان های فکری قرون اخیر است که به دنبال شبکه پیچیده ای از تحولات در جهان پدید آمده است. بی شک هیچ هنرمند اندیشمند و ادیب بزرگی نمی تواند در انزوا و بدون توجه به چنین جریان هایی به آفرینش آثار خود اقدام نماید. ادبای عرب نیز از این جریان عظیم غافل نماندند. ابراهیم نصرالله شاعر و رمان نویس فلسطینی الأصل اردنی نویسنده ای متعه...

تراژدی، جان های عریان را در برابر ما می نمایاند و تک تک افراد را نسبت به واقعیت و منطق دردناکِ جهان، آگاه می سازد. گویی «روابط قدرت» با منطقی تراژیک، خود را بازسازی ایی مُدام می کنند و کلِ جهان را در بر می گیرند. آنچه فرد را در برابر هستی خود قرار می دهد، گذر از «آگاهی» به «خودآگاهی» است که او را با واقعیت انضمامی اش درگیر می سازد. تراژدی، تلاش جان گداز قهرمانی است برای تحقق خود، و نائل آمدن به «س...

یکی از بزرگ‌ترین قصیده سرایان قرن ششم هجری که همگان به عظمت مقامش در شاعری و بلندی مرتبه اش در سخنوری مقرّ و معترفند، خاقانی شروانی است. وی به خوبی توانست در پرتو نبوغ و همّت خود و نیز در سایه تعالیم ارزنده قرآن و حدیث، در علوم ادب و لغت و دیگر علوم و فنون به درجة کمال برسد و در شعر داراى نیرویى خلّاقه گردد. قصیده سرایی در عصر وی به سبب قریحه سرشار و اندیشه مضمون پرور او بود که به درجه ممتاز...