یکی از پدیده های بارز ناپایداری نظام شهری بویژه در کشورهای در حال توسعه، گونه ای از شهرنشینی با مشکلات کالبدی فضایی موسوم به اسکان غیررسمی است.پیدایش و گسترش این گونه سکونتگاههای غیررسمی در مجاورت سکونتگاههای شهری بزرگ، بازتاب کاستی ها و نارسایی های سیاست های نادرست در مدیریت شهری است. ناتوانی نظامهای مدیریت شهری در گسترش زیرساختها و تامین خدمات باعث رشد و گسترش این گونه سکونتگاهها شده است. در ...

گسترش فیزیکی نابسامان و بی رویه ی شهرها یکی از مشکلات شهر و شهرنشینی جهان سوم در دوران معاصر است؛ به طوری که طی فرآیندی مداوم، محدوده های  فیزیکی و فضاهای کالبدی شهر در جهات عمودی و افقی به لحاظ کمی و کیفی رشد می یابد و اگر این روند سریع و بی برنامه باشد، به ترکیبی نامتناسب از فضاهای شهری مشکل زا خواهد انجامید؛ لذا یکی از علل شکل گیری این روند و همچنین یکی از مهمترین پیامدهای آن، حاشیه نشینی شه...

حرکت در جهت توسعه ای پایدار، نیازمند تصمیم سازی و تصمیم گیری مناسب در خصوص استفاده بهینه زمین شهری می-باشد. یکی از موضوعات مهم در چگونگی بهره گیری از زمین های شهری، موضوع چگونگی گسترش کالبدی ـ فضایی شهر و به عبارتی بهتر الگوی فرم شهرها می باشد. با توجه به ارتباط میان الگوی فرم شهر و ابعاد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی پایداری شهرها، ارزیابی پیامدهای مثبت و منفی فرم های مختلف شهری یکی از موضوعات...

الگوی رشد و توسعه‌ی کالبدی شهر به‌عنوان الگوی فضایی فعالیت های انسان، در برهه‌ی خاصی از زمان تعریف می شود و به دو دسته‌ی گسترش افقی و الگوی شهرفشرده تقسیم می گردد. شناخت الگوی توسعه‌ی کالبدی شهر به منظور هدایت آن در راستای توسعه‌ی پایدار شهری امری اساسی است، به‌طوری‌که بحث اصلی در تلاش برای متوقف کردن استفاده نادرست از زمین، این است که آیا کاربری زمین یا سیاست‌های استفاده از زمین عامل اصلی رشد ...

رشد جمعیت و گسترش شهری در دهه‌های اخیر در شهر مراغه باعث تغییر پوشش/ کاربری زمین در اطراف شهر شده، به‌طوری که مساحت شهر از 350 هکتار در سال 1353 به حدود 1799 هکتار در سال 1390 رسیده است. شناخت عوامل مؤثر در گسترش شهری و مدل‌سازیِ تأثیر آنها در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری ضروری است. عوامل تأثیرگذار را می‌توان به دو دستة متغیرهای بیوفیزیکی و اجتماعی- اقتصادی تقسیم کرد. با توجه به قابلیت‌های مدل رگرس...

ریشه تاریخی برنامه‌ریزی‌ها و طراحی‌های شهری در ایران را می‌توان در تصمیمات بخش عمومی یا مدیریت شهری جستجو نمود. در طی 4 دهة اخیر شهرنشینی و شهرگرایی از رشدی شتابان برخوردار بوده و مردم با حرکت خود و جابجایی برای یافتن کار و مکان مناسب نقش خود را به عنوان متقاضیان مسکن زیرساخت‌ها و خدمات شهری بیان کرده‌اند. مدیریت شهری و شهر در عملکرد و منزلت و موقعیت کنونی خود دو همزاد به شدت وابسته به یکدیگر ه...

هدف: بررسی انتقادی گسترش­های ایرانی رده­بندی دهدهی دیویی در سه بخش تقسیمات فرعی استاندارد، فرانما، و نمایه نسبی بود. روش/ رویکرد پژوهش: اسنادی- مقایسه­ای  از نوع توسعه­ای یافته­ها: علی­رغم ادعای گسترش ادبیات ایرانی مبنی بر روزآمدی آن مطابق با ویراست 21 رده­بندی دیویی، در جدول تقسیمات فرعی استاندارد این گسترش، 30/80 درصد از شماره­ها همراه با عبارت­های مقابل آنها نسبت به ویراست 21 رده­بندی دیویی ...

در دهه­های اخیر رشد شتابان شهرنشینی و نیز وجود تأثیرات متقابل فضایی و روابط عملکردی بین کلان شهرها با نواحی پیرامونی، موجبات تغییرات عمده­ای در جوامع و بالاخص عرصه­های روستایی حوزه نفوذ آنها گردیده است. تغییر ساختارهای کارکردی و کالبدی از جمله آنهاست. وجود مشکلات و معضلات عدیده در کلانشهرها (اعم از گرانی زمین و مسکن، آلودگی بیش از حد هوا و...) به عنوان عوامل دافعه و در مقابل ارزانی زمین و مسکن،...

یکی از ویژگیهای مهم فرایند شهرنشینی در ایران ، گسترش سریع فیزیکی و بدون برنامه شهرها است. با بروز تحولات جدید ، شهرها به سرعت تغییرات و دگرگونیهایی را پذیرفتند. این دگرگونیها به شکل افزایش سریع جمعیت و رشد فیزیکی شهرها به صورتی نامتعادل و ناهماهنگ بوده است. به دنبال توسعه زندگی شهری ، افزایش تعداد شهرها و جمعیت شهرنشین ، کنترل و کادربندی فضای شهری ، تغییرات فیزیکی بافت ساخته شده و بالاخره تعیین...

هنگامی که به زیباترین شهرهای روزگار گذشته نگاه می کنیم، همواره می توان به احساس سرزندگی در فضاهای شهری آن ها پی برد. البته این احساس امر پیچیده و مبهمی نیست و شاید بتوان گفت محصول یک کیفیت ساختاری کالبدی ویژه است که این شهرها از آن برخوردار بوده اند و این در حالی است که بسیاری از شهرهای معاصر ما، فاقد چنین کیفیتی هستند. در این میان شهرهایی نیز با وجود پتانسیل های بالا، دچار افت جایگاه فرهنگی و ...