وزن یکی از عناصر سازنده¬ی شعر است که کلام را برجسته می¬سازد و سبب تمایز زبان نظم از نثر می¬گردد. بررسی این رکن از شعر و تناسبی که با محتوای شعر دارد، مسأله¬ای است که این پژوهش بدان پرداخته است؛امری که در ادبیات فارسی، کم¬تر به آن توجه شده و مطالبی که در این خصوص نوشته شده، بسیار محدود است.در این پژوهش، هماهنگی وزن با محتوا در سبک خراسانی (رودکی، فرخی و منوچهری) و سبک عراقی (مولوی، سعدی و حافظ) ...

چکیده در یک دید کلی، با مطالعه ی آثار ادبی کلاسیک فارسی، همچون قصه های مثنوی، شباهتی غیر قابل باور با آثار نویسندگان معاصر دیده می شود، که اندیشه ی پیوند و اشتراک مفاهیم و ساختار این دو را در اذهان شکل می دهد. این پایان نامه، در پی تبیین و تحلیل و مقایسه ی قصه های کوتاه مثنوی با داستان های کوتاه معاصر، چه به لحاظ ساختار و فرم و چه به لحاظ معنا و مضمون است. هدف نگارنده از نگارش این پایان نامه، ...

در بین آثار کهن ادب پارسی، مثنوی معنوی مولوی، تنها کتاب عمده در نوع خود می­باشد که بیشترین تأثیر و بهره را از کلام وحی گرفته است. یکی از این اثرپذیری­ها، تجلّی چهره­های قرآنی خصوصاً انبیای الهی می­باشد که مولوی به تناسب ذوق عارفانه­ی خویش، به این شخصیّت­ها ماهیّتی عرفانی بخشیده است. مثلاً از نظرگاه این عارف بزرگ، خضر(ع) پیری جاودانه و مبارک قدم است که گم­گشتگان طریق حق را از تاریکی جهل، به سرچشمه­ی ...

چکیده: آثار مولوی و عطار در ادبیات فارسی سازنده ی جامعه ای مثالی هستند و از این رو در درون این آثار حقوقی برای باشندگان جامعه ی خود فرض می شود. این دو اندیشمند دنیایِ اسلام بر این باورند که انسان، با تکیه بر تعریف انسان «یعنی مخلوق ناطق»، می تواند در برابر پدیده ها پرسشی مطرح کند و در نتیجه به نقد پدیده های پیرامون خویش بپردازد، پس حقوقی مطالبه می کنند و انسان را موضوع اصلی عالم امکان می دانن...

تاجیکستان، پاره‌ای از تن خراسان بزرگ است، همان خراسانی که روزگاری زادگاه بزرگان علم و ادب ایران زمین بوده است، بزرگانی چون رودکی، ناصرخسرو، مولوی، و... اکنون مدت هاست که از اصل خود جدا افتاده است. با وجود همه‌ی سختی هایی که در قرون معاصر تحمل کرده است، هنوز در شعر مردم این سامان، آثار تعلیم به سبک شاعران گذشته وجود دارد، همچنین آثار غنایی بی‌شماری نیز زینت بخش کتاب خانه‌های این دیار است. در این...

جلال الدین محمّد بلخی که از بزرگترین شاعران وبرجسته ترین متفکران جهان است،در کتاب تعلیمی خود،«مثنوی معنوی»از عالی ترین مفاهیم عرفانی و اخلاقی سخن گفته است. اخلاق مقدمۀ ورود به سیروسلوک عرفانی می باشد و مباحث اخلاقی حجم عظیمی از کتاب مثنوی را تشکیل می‌دهد. واز آن­جا که مولوی در القای مؤثر این مباحث از روش داستان پردازی بهره می‌جوید ، همین امر نیز سبب ماندگاری و پویایی این مباحث اخلاقی در مثنوی گش...

جلال الدین محمّد بلخی که از بزرگترین شاعران وبرجسته ترین متفکران جهان است،در کتاب تعلیمی خود،«مثنوی معنوی»از عالی ترین مفاهیم عرفانی و اخلاقی سخن گفته است. اخلاق مقدمۀ ورود به سیروسلوک عرفانی می باشد و مباحث اخلاقی حجم عظیمی از کتاب مثنوی را تشکیل می دهد. واز آن­جا که مولوی در القای مؤثر این مباحث از روش داستان پردازی بهره می جوید ، همین امر نیز سبب ماندگاری و پویایی این مباحث اخلاقی در مثنوی گش...

این مقاله بر آن است که جلوه های گوناگون معرفت شناختی و هستی شناختی عنصر نور را در مثنوی بررسی و آن را با آثار عرفانی مهم فارسی مقایسه کند. نتیجۀ کار نشان می دهد که مولوی بیشتر به جنبه های معرفتشناختی عنصر نور با تکیه بر قرآن و شریعت پرداخته است و تلقّی او از عنصر نور و توابع آن، هم با تلقّی اصطلاحی صوفیانی مثل علی بن عثمان هجویری و ابوالقاسم قشیری و هم با تلقّی هستی شناختی و معرفت شناختی ویژۀ امثا...

پایان¬نامه حاضر، پژوهشی درباره¬ی کثرت¬گرایی دینی است یکی با توجه به تعالیم و آثار مولوی به عنوان عارف مسلمان و دیگر با توجه به دیدگاهها و صحبتهای اوشو به عنوان یکی از مدعیان روشن ضمیری در عصر حاضر می-باشد. هر یک از این دو نماینده تاریخ و فرهنگی متفاوت است. بعلاوه کثرت¬گرایی دینی که خود نیز مکتبی مستقل و پدیده¬ای معاصر می¬باشد. مولوی به عنوان عارف مسلمان که اسلام را به عنوان دین کامل و خاتم می¬پ...

«هدیه‌‌الاخیار» یا «شرح تحفه‌‌الاحرار» اثر «محمد رضا ملتانی» فرزند « محمد اکرم ملتانی»، از فارسی‌ نویسان شبه قاره در قرن یازدهم، اگرچه از آثار دست دوم ادب فارسی محسوب می‌شود، قطعا به دلیل دانش و اطلاعات سرشار و دقت فراوان شارح در فحص و بحث و بیان ظرایف لغت، دستور، معانی و بیان راهگشای محققان و دانشجویان در شرح دشواری های «تحفه‌‌الاحرار جامی» خواهد بود. ملتانی از خادمین شیعه‌ مذهب شهنشاه اورنگ‌ز...