نظریه فمینیسم به عنوان یکی از نظریه های مطرح عصر حاضر، تلاش دارد مطالعات جهان پیرامون خود را در معرض پرسشی اساسی قرار دهد: «درباره زنان چه می دانیم؟» از درون این پرسش سوال های مهم دیگری مطرح می شود: موقعیت زنان چگونه است؟ و زنان در این موقعیت ها، چه تأثیری دارند و چه می کنند؟ در این مقاله به نقد و بررسی ادبیات نمایشی دفاع مقدس با تأکید بر جایگاه زن در شش نمایشنامه‌ی شاخص از این جریان هنری معاصر...

نمایش سایه، گونه­ای از نمایشهای عامیانه است که در سده‌های نخستین و میانه سابقه‌ای دیرینه داشته است. از آنجا که مورخان در قرون گذشته، به ادبیات و هنر عامیانه اهمیت چندانی نشان نمی‌دادند، اینک اطلاعات کافی دربارۀ این هنر نمایشی در دست نیست. در پژوهش حاضر با شیوۀ اسنادی ـ تحلیلی ـ انتقادی، دیرینگی نمایش سایه و سیر آن از روزگاران کهن تا قرن 9 ق بررسی خواهد شد و با تتبع در منابع تاریخی و نقد آراء پژ...

مقالة حاضر سعی دارد با مقایسة الگوی داستانگویی ادبی و نمایشی روضه المجاهدین (واعظ هروی) و سریال مختارنامه (میرباقری)، مسئلة اقتباس مستند از اصل یک واقعة مذهبی در تاریخ اسلام و حدود پردازش زیباشناختی آن را برای رسانههای جمعی مورد سنجش قرار دهد. ادبیات عامیانه در زبان فارسی گاه به توصیف و تشریح روایت های تاریخِ دین پرداخته است که همین موجب شده تا روایتی داستان پردازانه و خیال آمیز از وقایع و شخصیت...

بررسی تطبیقی سیر ادبیات کودکان در ایران و کشورهای منتخب عربی (مصر، سوریه و لبنان)، عنوان پژوهشی است که در آن پژوهنده با مطالعه و تحقیق به روش کتابخانه ای و بر اساس مکتب آمریکایی، به بررسی و بیان شباهت ها و تفاوت های موجود در ایران و کشورهای منتخب عربی پرداخته است. سیر تحول ادبیات کودکان و نوجوانان در کشورهای مختلف، کم و بیش یکسان بوده و تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قرار گرفته و از ...

یکی از انواع داستان، داستان تاریخی دینی است که در ادبیات هر ملتی، مملو از قهرمانانی است که هر یک در وجهی از شخصیّت خود، نمونه ای اعلی در میان مردم هستند و از این بابت، اسوه هایی مناسب برای تأثیرپذیری و سرمشق قرار گرفتن یا عبرت گیری کودکان و نوجوانان به شمار می روند. به همین سبب بررسی آثار روایی با بن‎مایه های داستانی - شامل حکایت، قصه، داستان و نمایشنامه- با محوریت شخصیّت های دینی برای کودکان و ن...

این مقاله قصد دارد به خاستگاه های نمایشی درام روستایی در ایران بپردازد و با مقایسة این مفهوم با درام شبانی، به دریافت تازه ای از گونه های ادبیات نمایشی جهان برسد. اکبر رادی، یکی از برجسته ترین نمایشنامه نویسان معاصر، بسیار تحت تأثیر آنتوان چخوف و سبک پرداخت های نمایشی او بوده است. دو نمایشنامة او با عناوین مرگ در پاییز (1344) و در مه بخوان (1355) کاملاً تحت تأثیر الگوهای درام روستایی چخوف، به وی...

بررسی ادبیّات از منظر جامعه‌شناسی دیرگاهی است که موردتوجّه محققان قرارگرفته­است، اما تاکنون به بررسی این مهم در ادبیّات کودکان و نوجوانان کشورمان که بخش گسترده‌ای از ادبیّات معاصر را  تشکیل­می‌دهد، پرداخته­نشده­است؛ شاید انعکاس سیاست و جهان سیاسی در ادبیّات این گروه سنّی به دلیل ویژگی‌های ادراکی آنان عجیب به نظر ­برسد. در این تحقیق که با هدف شناخت هر چه بیشتر ویژگی‌های ادبیات کودکان و نوجوانان کشورما...

هرچند تاریخ پیدایش مناظره منثور در ادبیات فارسی به پیش از ظهور اسلام باز می گردد، در عصر مشروطه جانی دوباره یافت و نقش مهمی را در پیدایش ژانر نمایشنامه ایفا کرد و به ویژگی هایی دست یافت که پیش از آن تجربه ای جدی در آن نداشت. به منظور غنا بخشیدن به پژوهش های نظری ادبیات نمایشی، مقایسه تطبیقی این گونه با سایر گونه های ادبی و تعیین میزان خوانش پذیری آنها بر اساس الگوی نمایشی مفید به نظر می رسد. به...

برای بررسی هر چه بهتر و دقیق تر سیاستهای فرهنگی پهلوی دوم در سالهای(1357-1320) و میزان تاثیر گذاری این سیاستها بر فرهنگ آن سالها بویژه ادبیات نمایشی و تئاتر با بررسی نمونه هایی مانند آثار محمود دولت آبادی و بهرام بیضایی ابتدا تاریخچه ای در حد توان مختصر و مفید در مورد ادبیات نمایشی و تئاتر در یونان،روم و ایران پیش و پس از اسلام ارائه شده است.سپس گفتاری در باب تئاتر سیاسی و ویژگیهای آن صورت گرفت...

ادبیات دراماتیک ایران در طول حیات خود از مناظر مختلفی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. آن چه مسلم است اطلاعات خام و اولیه در ارتباط با تاریخ نمایشنامه نویسی ایران کم نیست اما نسبت به این که تا چه میزان این داده ها به اطلاعاتی هدفمند و موثر در زمینه نقد و تحلیل متون دراماتیک تبدیل شده اند، جواب قاطعی نمی توان داد. گرچه از تلاش های صورت پذیرفته توسط برخی پژوهشگران این عرصه در زمینه های مختلف درام...